Θεμιτά και αθέμιτα

Μαρία Καντανή, Χρυσάνθεμο

Η χώρα μας δεν εστερείτο ποτέ φωτισμένων πολιτικών ηγετών, συγκροτημένων πολιτικών ομάδων, καλών ή κακών πολιτικών συμβούλων, [πάντοτε κακών] πολιτικών Αυλών και αυλοκολάκων. Το κρίσιμο συνεπώς ερώτημα δεν είναι «πού θα βρούμε πολιτικούς για να κάνουμε ανανέωση της πολιτικής ζωής;» αλλά «πώς θα σφραγίσουμε οριστικά την κερκόπορτα της ανομίας, της διαπλοκής και της διαφθοράς;». Το ‘χω ξαναγράψει. Ζούμε σε σύγχυση λειτουργιών και στόχων. Για ν’ αποφύγουμε την επάνοδο του πολιτικού Κακού παράγουμε περισσότερο θεσμικό Κακό. Οι εκτροπές τού χθες δεν νομιμοποιούν τις παρεκκλίσεις τού σήμερα γιατί έτσι παγιδεύουμε το αύριο. Αποκαλύψεις, ανακαλύψεις και συγκαλύψεις γίνονται τελικά ένα κουβάρι συνενοχών, όπου ούτε η ίδια η Ιστορία μπορεί να βρει άκρη για να καταλογίσει ευθύνες.

Στην πολιτική, όπως και στη ζωή, δεν επιτρέπονται όλα. Υπάρχουν κανόνες και όρια, που όποιος τα ξεπερνάει δεν είναι υποχρεωτικά «ο ήρωας του μέλλοντος». Μπορεί κάλλιστα να προσομοιάζει με τον «προάνθρωπο του παρελθόντος». Τα θεμιτά απέχουν από τα αθέμιτα όσο η ιστορία του ανθρώπου από την εξέλιξη των ειδών. Πρέπει να βρούμε κοινούς τόπους, έστω κι αν διαφέρουμε στις ουτοπίες.

Η φυσιο-λογική σειρά των πολιτικών πραγμάτων είναι: σοβαροί πολίτες – σοβαρό κράτος – σοβαροί θεσμοί – σεβασμός στις δημοκρατικές αξίες και στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας – μεταρρυθμίσεις [με «αριστερό πρόσημο», αν έτσι αποφάσισε ο λαός]. Εμείς, πάλι ανάποδα πάμε. Πρώτα Αριστερά κι ύστερα τα υπόλοιπα δεν γίνεται, γιατί χωρίς κράτος και κοινωνικούς θεσμούς όλα θα είναι συνεχώς «στον αέρα». Χωρίς γερά θεμέλια δεν στέκει όρθιο το εποικοδόμημα.

Η κυβερνώσα δυστυχώς βιάστηκε να βάλει τις αρχές της στο αρχείο και να καταστήσει τα πολιτικο-ιδεολογικά της οράματα έναν απλό πίνακα παροραμάτων, προσαρτημένο σε μνημονιακές δεσμεύσεις. Και δυστυχέστατα άρχισε να γυρνάει τους δείκτες του ρολογιού προς τα πίσω.

Η Αριστερά οφείλει να τιμάει και να εμπνέεται από την ιστορία των αγώνων για ειρήνη και Δημοκρατία, αλλά πρέπει να πάψει να κυβερνάει «με αναφορά στους νεκρούς». Υπάρχουν ευτυχώς τόσοι ζωντανοί για να γυρίσουν τον τροχό ώστε δεν χρειάζεται να ξεθάβουν τσιτάτα και μάχες του χθες [το οποίο άλλωστε έχει και τις δικές του «σκιές»]. Πολλές φορές αισθάνεσαι πως οι νεκροί εκδικούνται, κατά μίαν έννοια, τους ζωντανούς αφού τους στερούν επιχειρήματα και ενόχους [μολονότι οι πραγματικοί ιστορικοί ένοχοι τελικά είμαστε εμείς οι ίδιοι].

Ενώ είναι παγκοίνως γνωστό πως όποιος μονομαχεί με την αλήθεια τραυματίζεται σοβαρά και όποιος μονομαχεί με την Ιστορία πεθαίνει, η Ελλάδα, η χώρα των πολιτικών παρα(σ)τάσεων, των κοινωνικών εν(στ)άσεων και των ευρωπαϊκών εξετάσεων, καταφέρνει χρόνια τώρα να ζει «κοροϊδεύοντας» την Ιστορία, πλασάροντάς της αποξηραμένα κοσμοείδωλα και fake ιδεοληψίες σαν φρέσκια νεωτερική πραμάτεια. Εφτασε όμως η ώρα της κρίσης. Η ώρα που ο Ελληνας πρέπει να δηλώνει Ελληνας ακόμα κι όταν οι άλλοι έχουν πάψει να τον κοιτάνε.

Ο καθηγητής Γιάννης Πανούσης είναι πρώην υπουργός