Ας δούμε το σουβενίρ αλλιώς

Πράσινα και μπεζ σαπούνια σε σχήμα κυκλαδικού ειδωλίου, κίονα και μυκηναϊκού ταύρου. Κορνίζες φωτογραφιών διακοσμημένες μ’ έναν κόκορα φτιαγμένο από πίξελ που από μακριά μοιάζει κεντημένος σε σεμεδάκι. Ρολόι τοίχου που είναι στημένο πάνω σε ένα μεγάλο βότσαλο παραλίας. Εν μέσω θέρους, το ελληνικό ντιζάιν, με το μεγάλο ταλέντο και το δημιουργικό δυναμικό του, αξιοποιεί αντικείμενα καθημερινής χρήσης και τα ανάγει στη σφαίρα του καλλιτεχνήματος, χωρίς βέβαια να τους αφαιρεί ποτέ τη λειτουργική ταυτότητά τους. Το αποτέλεσμα αυτής της ιδιαίτερης διαδικασίας αποκαλύπτεται σε δύο διαφορετικές εκθέσεις που τρέχουν την περίοδο αυτή στην Αθήνα και αποκαλύπτουν λίγο-πολύ την εμπορική λειτουργία του ντιζάιν.

Ευφάνταστοι φορείς αναμνήσεων από την Ελλάδα φιλοδοξούν να γίνουν τα αντικείμενα που παρουσιάζονται στην έκθεση «It’s all, oh so souvenir to me!», η οποία φιλοξενείται στον πολιτιστικό χώρο TAF / The Art Foundation στο Μοναστηράκι. Στην πέμπτη της καλοκαιρινή εκδοχή, η έκθεση φέτος παρουσιάζει 50 νέες προτάσεις ελλήνων σχεδιαστών που επαναπροσδιορίζουν τον ρόλο του εξαιρετικά αμφιλεγόμενου αντικειμένου, του σουβενίρ. Τα καινούργια αυτά κομμάτια εμπλουτίζουν την ήδη υπάρχουσα συλλογή της σχεδιαστικής πλατφόρμας «Oh so souvenir» που μετράει περισσότερες από 80 συνεργασίες με ντιζάινερ και εκατοντάδες δημιουργίες.

Τα κομμάτια που εκτίθενται έχουν αναφορές στην Ελλάδα, αλλά παράλληλα ποικίλες χρηστικές αξίες και ιδιότητες. Η συλλογή προσεγγίζει εκ νέου την έννοια του σουβενίρ, αντλώντας έμπνευση από διαφορετικά κοινωνικά, πολιτικά και πολιτισμικά θέματα. Δεν στέκεται όμως μόνο εκεί. Παράλληλα, προβάλλει τη σύγχρονη ελληνική ταυτότητα, ξεφεύγοντας κατά κανόνα από τα τετριμμένα πρότυπα του είδους. Εδώ δεν θα βρει κάποιος ποτηράκια με τη στάμπα μιας επαρχιακής πόλης, πετσέτα με τον χάρτη της Ελλάδας ή μπλουζάκι με κάποιο εξυπναδίστικο στιχάκι. Αντίστοιχα, θα ρίξει μια ματιά σε πρωτότυπα σχέδια που συνδυάζουν τη χρηστικότητα και την καινοτομία, την ευρηματικότητα και το χιούμορ.

Πίσω από τις διαφορετικές προσεγγίσεις των αντικείμενων βρίσκονται άνθρωποι από ολόκληρο το φάσμα του ντιζάιν. Αρχιτέκτονες, product designers, σχεδιαστές μόδας και αξεσουάρ, φωτογράφοι, εικαστικοί, κεραμίστες και graphic designers μοιράζονται με την πλατφόρμα τις ιδέες τους, εμπλουτίζοντας συνεχώς τη συλλογή με νέα υλικά. Εστω και αν προτάσσεται η καλλιτεχνική πλευρά του σουβενίρ, επί της ουσίας έκθεση σαν κι αυτή προωθεί και στηρίζει την ελληνική δημιουργικότητα, ενώ δεν περιορίζεται στα στενά όρια της πρωτεύουσας. Στα πρώτα του βήματα, το «It’s all, oh so souvenir to me!» άφησε την Αθήνα, όπου έχει βάση, και ταξίδεψε στη Νίσυρο (Σεπτέμβριος 2014) και τη Θεσσαλονίκη (Ιούνιος 2016).

Το ιδιαίτερο στοιχείο της φετινής εκδοχής είναι η πινελιά από τη Λέσβο. Τον περασμένο Απρίλιο, σχεδιαστές, αρχαιολόγοι και καλλιτέχνες συμμετείχαν στο εργαστήριο West of East –που διοργανώθηκε στην περιοχή από την πλατφόρμα -, και σε ομάδες εργασίας περιηγήθηκαν τις ομορφιές του νησιού για να πάρουν στοιχεία και στη συνέχεια να δημιουργήσουν μια σειρά σουβενίρ με κέντρο τη Μυτιλήνη. Αυτά αλλά και το σύνολο του περιεχόμενου της συλλογής του «It’s all, oh so souvenir to me!» οι λάτρεις του ντιζάιν μπορούν να τα αποκτήσουν μέσα από το Oh!@TAF, το κατάστημα που δημιουργήθηκε για τον λόγο αυτόν μέσα στο κτίριο του TAF.

ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΟΡΙΖΟΝΤΩΝ. Με δεδομένο ότι έλληνες σχεδιαστές κατακτούν κάθε χρόνο την παγκόσμια αγορά με διακρίσεις και κάνουν ακόμα πιο έντονη τη συνεχή παρουσία τους στην κοινότητα της γραφιστικής, του βιομηχανικού σχεδιασμού, του σχεδιασμού επίπλων και γενικότερα του ντιζάιν, το Μουσείο Αρχιτεκτονικής και Σχεδιασμού Chicago Athenaeum αποφάσισε να διοργανώσει την έκθεση «Good Ντιζάιν Greece Exhibition 2017». Η ιδέα ήταν να συγκεντρωθούν σε αυτήν τη συλλογική έκθεση έλληνες σχεδιαστές και εταιρείες σχεδιασμού που τα πάνε καλά στην τέχνη τους, αναδεικνύοντας την αριστεία στο ντιζάιν τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο επισκέπτης στο Contemporary Space Athens θα έχει την ευκαιρία να παρατηρήσει την ενιαία εικόνα που βγάζουν τα σχεδιασμένα αντικείμενα αλλά και το επίπεδο του ελληνικού ντιζάιν γενικότερα.

Πρόδρομος της φετινής πρώτης έκθεσης ήταν τα Βραβεία Καλού Σχεδιασμού, Good Design, που δίνονται κάθε χρόνο από το Chicago Athenaeum Museum. Για να πραγματοποιηθεί ωστόσο, οι υπεύθυνοί της απηύθυναν πρόσκληση ενδιαφέροντος στη σχεδιαστική κοινότητα. Στο κάλεσμά τους ανταποκρίθηκαν 38 δημιουργοί, είτε ως μεμονωμένοι ντιζάινερ είτε ως σχεδιαστικά γραφεία, που μοιράστηκαν τις ιδέες και τα περισσότερα από 150 έργα τους για το στήσιμο της έκθεσης. Κάποια εξ αυτών των αντικειμένων είναι αρκετά πρωτότυπα, αποδεικνύοντας τελικά πως το ελληνικό εμπορικό και δημιουργικό πνεύμα μπορεί να διευρύνει τόσο τους ορίζοντές του, δρώντας σαν άλλος πρεσβευτής του καλού σχεδιασμού της χώρας μας. Αν και όλοι είχαν ελεύθερο ορίζοντα έμπνευσης, τα αποτελέσματα της δουλειάς τους έπρεπε ν’ αντιστοιχούν σε μία από τις πέντε κατηγορίες ντιζάιν (Industrial Design, Textile Design, Environmental / Interior Design, Furniture Design, Graphic Design / Packaging) που τέθηκαν από τους διοργανωτές.