«Ζωσμένοι από τον πυκνό καπνό του μαγκαλιού, με συντροφιά τον βόμβο από τα παράσιτα μιας χαλασμένης τηλεόρασης, στάθηκαν πάνω από έναν χάρτη της Θεσσαλίας. Με τα μάτια καρφωμένα πάνω του, ο καθένας επανέλαβε κουβέντες που είχε ακούσει στο παρελθόν. Λόγια βγαλμένα από φιδοφωλιές και στιχομυθίες που είχαν ακούσει». Στις πεδιάδες και στα βουνά της Θεσσαλίας δεν έσβησε ποτέ η πίστη στους αρχέγονους μύθους, μας λέει ο Χρυσόστομος Τσαπραΐλης στο πρώτο του βιβλίο «Παγανιστικές δοξασίες της θεσσαλικής επαρχίας» που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Αντίποδες. Οι παλιές λατρείες κρατήθηκαν ζωντανές, σε κελάρια, κοίτες ποταμών και βάραθρα, μυστικά και αθόρυβα σαν υπόγεια νερά. Από τα Καραγκουνοχώρια του Κάμπου μέχρι τα Δρακοχώρια του Πηλείου και από τα Βλαχοχώρια των Αγράφων έως τις όχθες του Παγασητικού, δοξασίες και παραδόσεις επιβιώνουν κάτω από το δέρμα της σύγχρονης ζωής και δείχνουν τα τρομακτικά τους δόντια είτε τις «παγωμάρες» νύχτες του χειμώνα είτε στην καρακαμπίλα του Θεριστή, ανάμεσα στα κομμένα στάχυα. Μάγισσες, νεράιδες, παράξενα ζώα, φαντάσματα και σκιάχτρα βγαίνουν στο φως και όταν θυμώσουν σπέρνουν τον τρόμο.
Το βιβλίο δεν είναι λαογραφική μελέτη. Ο τίτλος του πλανεύει: πρόκειται για μια συλλογή 48 μικρών ιστοριών οι οποίες κινούνται μεταξύ φαντασίας, παράδοσης, τρόμου και παραδόξου. Ο 33χρονος Τσαπραΐλης γεννήθηκε στη Λάρισα και μεγάλωσε στην Καρδίτσα. Εμπνευσμένος από τη λαογραφία του τόπου του και επηρεασμένος από το έργο του Χ.Φ. Λάβκραφτ, του Εντγκαρ Αλαν Πόε και πλήθος άλλων συγγραφέων του φανταστικού, όπως ο Κλαρκ Αστον Σμιθ και ο Αρθουρ Μάχεν, κάνει ένα εντυπωσιακό συγγραφικό ντεμπούτο «κατασκευάζοντας» επινοημένες παραδόσεις που θα μπορούσαν κάλλιστα να θεωρηθούν αυθεντικές και είναι μπολιασμένες με ένα απόλυτα σύγχρονο αίσθημα. Οι διηγήσεις ξεκίνησαν να δημοσιεύονται σε μια σελίδα στο facebook και πριν από λίγες ημέρες βρήκαν τον δρόμο για τα βιβλιοπωλεία. Ευτυχώς, διότι το ύφος και η γραφή του Τσαπραΐλη άξιζαν πολύ παραπάνω από απλές αναρτήσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Εχει, λοιπόν, η Θεσσαλία τα δικά της X-Files; Οσοι έχουν περάσει χρόνο στη θεσσαλική επαρχία, όπως εγώ, που έλκω από εκεί τη μισή μου καταγωγή, μπορεί ίσως να καταλάβει καλύτερα το παράξενα «στοιχειωμένο» συναίσθημα που βγάζει ο Κάμπος το σούρουπο του καλοκαιριού. Νιώθεις ότι κάτι πάντα βρίσκεται «εκεί έξω» και καταλαβαίνεις γιατί επιβιώνουν ακόμη ιστορίες με στοιχειά και καλικάντζαρους. Στις «Παγανιστικές δοξασίες της θεσσαλικής επαρχίας» ο τόπος είναι πρωταγωνιστής· οι αφηγήσεις είναι ικανές να προσφέρουν ευχάριστα κρύες ανατριχίλες τις ζεστές καλοκαιρινές νύχτες. Κι η αλήθεια είναι πως πλέον, όταν θα επισκέπτομαι το σπίτι των παππούδων μου στο Ζάρκο Τρικάλων, θα βλέπω με άλλο μάτι την πρωινή πάχνη που κατεβαίνει σιωπηλά από το Κοκκιναδάκι και την Αρκουδότρυπα, ενώ θα έχω τον νου μου διπλά στα βραδινά σταυροδρόμια: η Μιζέρια ίσως παραμονεύει…

Χρυσόστομος Τσαπραΐλης

Παγανιστικές δοξασίες της θεσσαλικής επαρχίας

Εκδ. Αντίποδες 2017, Σελ.160

Τιμή: 10 ευρώ