Την Τετάρτη το βράδυ ο Διονύσης Σαββόπουλος μας χάρισε ένα μεγάλο δώρο: μας έδωσε πίσω τραγούδια που είχαμε χάσει.
Εδώ και δυόμισι χρόνια ο τρόπος που εκφραζόμαστε έχει αλλάξει. Το κεντρικό αφήγημα είχε ξεκάθαρα χαρακτηριστικά και όσοι αποφάσισαν να μην το ακολουθήσουν βρέθηκαν να ζουν με όσα τους απέμειναν, πράγμα όχι μόνο άδικο, αλλά και εντελώς εξοργιστικό. Κάτι παρόμοιο συνέβη με τα τραγούδια: οι επαναστάτες κράτησαν βίαια για τον εαυτό τους τα εμβατήρια μιας γενιάς –τον Θεοδωράκη, τον Ρασούλη, τον Λοΐζο, τα πολιτικά κομμάτια που παίζανε σε λούπα. Οι «γερμανοτσολιάδες μενουμευρωπαίοι» έμειναν με τον Μαραβέγια και τον Πορτοκάλογλου και, ίσως από άμυνα, ξέγραψαν όσα τους θύμιζαν στο ελάχιστο πώς φτάσαμε ώς εδώ. «Μα την περάσαμε τη φάση μας», σκέφτηκαν πολλοί απ’ αυτούς την Τετάρτη, «παίξε, ρε Νιόνιο, άλλη μια τη “Συννεφούλα”».
Ο Σαββόπουλος πολλές φορές εμφανίζεται με την ευκολία και την ενωτική διάθεση που του προσφέρει η νοσταλγία. Ακόμα περισσότερο, προσπαθεί να δημιουργήσει αυτήν την ακατάληπτη πεποίθηση ότι μια τεράστια γιορτή στην οποία «ανταμώνουμε και ξεφαντώνουμε» μπορεί να σουλουπώσει τα πράγματα. Οχι, δεν μπορεί. Ειδικά όταν τη στιγμή που πας να χαλαρώσεις εμφανίζεται στη σκηνή ο Γιάννης Ζουγανέλης. Αυτή τη φορά, ωστόσο, καταλάβαινε πως το πάρτι που έφτιαξε, ούτε πολιτικό ούτε απολιτίκ, ήταν ένα αστικό διάλειμμα. Στο τέλος του είχε ένα και μόνο μήνυμα: «Δεν θα περάσει ο φασισμός», χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις, αφήνοντας περιθώριο σε ερμηνείες.
Είχα χρόνια να ακούσω το «Σιγά μην κλάψω» χωρίς κάτι να κλωτσάει. Ισως και την Τετάρτη να ένιωσα άβολα, για λίγο· ο «Καραγκιόζης» που ακολούθησε άλλαξε τα δεδομένα. Ο Σαββόπουλος, όμως, φάνηκε να έβαλε στο πρόγραμμα αυτό το τραγούδι στοχευμένα. Ανέβηκε στη σκηνή και με έναν λεπτοδουλεμένο πρόλογο χτύπησε το κοινό στον ώμο, απελευθερώνοντάς το από μια συσσωρευμένη πίκρα –«δεν πειράζει», κι ας πειράζει. Στο «Χελιδόνι» τα πράγματα ήταν πιο ξεκάθαρα. Ενα ολόκληρο στάδιο τραγουδούσε μαζί με τη Φαραντούρη. Και μαγικά, τα λόγια που έγιναν σημαία σε «αγανακτισμένες» και λοιπές συγκεντρώσεις πήραν πίσω την ιστορικότητά τους. Ισως μόνο για όσο διήρκεσε η συναυλία, όμως ήταν αρκετό.
Τι δουλειά έχουν τόσο χρωματισμένα κομμάτια σε ένα «πάρτι ενηλικίωσης»; Αν ενηλικίωση σημαίνει συνειδητοποίηση, τότε ο Σαββόπουλος μας θύμισε πως κάποια στιγμή θα πρέπει να σταματήσουμε να είμαστε θυμωμένοι. Κάποια στιγμή θα πρέπει να πάμε παρακάτω. Οχι ακόμα, γιατί ο κύκλος δεν έχει κλείσει. Αλλά, όταν έρθει η ώρα, θα πρέπει να μπορούμε να κοιτάξουμε ο ένας τον άλλο στα μάτια. Και τότε, σαν «αεράκι που θα έρχεται πάντα όταν το χρειαζόμαστε», ο Σαββόπουλος επιβάλλεται να κάνει άλλη μία συναυλία.