«Στον ίδιο παρονομαστή»

Από τη συναυλία του Σαββόπουλου στο Καλλιμάρμαρο, κυκλοφόρησε στο facebook κι ένα βίντεο, όπου μια γυναίκα, προσπαθώντας να ηρεμήσει τον διαπληκτιζόμενο σύζυγο, έπεσε η ίδια θύμα της βιαιότητάς του στις μαρμάρινες κερκίδες. Το κακό όμως δεν σταμάτησε εκεί.

Η γυναίκα αυτή είναι θύμα ενδοοικογενειακής βίας, γι’ αυτό και το πειστήριο του αδικήματος έπρεπε να έχει καταγραφεί μόνο για να δοθεί στην ίδια ή για να σταλεί στις Αρχές. Οπου και στη δεύτερη περίπτωση έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο, όταν το θύμα δεν κάνει αυτοβούλως την καταγγελία, να γίνεται μάρτυρας υπεράσπισης του κατηγορουμένου. Γι’ αυτούς και άλλους λόγους άλλωστε, η καταπολέμηση του φαινομένου της ενδοοικογενειακής βίας απαιτεί ολοκληρωμένες πολιτικές, που πλέον αναπτύσσονται από τη Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων (ΓΓΙΦ), δομές φιλοξενίας, επιστημονικό δυναμικό, ψυχολογική και υλική υποστήριξη, κοινωνική συνειδητοποίηση, ηθική διαθεσιμότητα του περίγυρου και των τρίτων.

Ολα αυτά, όμως, είναι πολύ σύνθετα για τους τρίτους. Ενώ τα ηλεκτρονικά δικαστήρια είναι ανέξοδα. Μόνο που αυτό που στήθηκε για τον δράστη, μετετράπη σε αρένα με τη γυναίκα στο κέντρο της. Το θύμα μπήκε «στον ίδιο παρονομαστή» με τον θύτη, αφού οι χιλιάδες θεατές του δημόσιου περιστατικού έγιναν και σχολιαστές της ιδιωτικής ζωής της. Βροχή τα views, τα share, τα comments, μέχρι τον εκμηδενισμό της άγνωστης, που όμως έχει οπωσδήποτε ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, ίσως επάγγελμα, συγγενείς, κοινωνικές σχέσεις και όψη… Που επειδή αρνήθηκε να πάρει το προσφερθέν υλικό από τη γυναίκα που το βιντεοσκόπησε, εκείνη το διέρρευσε προχείρως, με το θύμα να δικάζεται ερήμην ως «παθητική», «άχρηστη», εν τέλει και ως ανάξια οποιουδήποτε σεβασμού της προσωπικότητάς της;

Ειλικρινά δεν κατανοώ τι επιτυγχάνεται με την αναπαραγωγή του βίντεο, σε αυτήν την ακατέργαστη «εκστρατεία κατά της βίας» χωρίς πρόνοιες, που καταλήγει στον διαδικτυακό διασυρμό του θύματος. Εδώ στον δρόμο πέφτουμε, και μισό πονάμε, μισό ντρεπόμαστε τους περαστικούς. Ακόμη και υπόδικος να ήταν η ίδια, θα είχε το δικαίωμα να μη δημοσιοποιείται η εικόνα της στα ΜΜΕ λόγω τεκμηρίου αθωότητας. Φαίνεται όμως πως στους άγραφους νόμους, τα θύματα είναι κατά βάθος ένοχα για την αδυναμία τους, και πρέπει κάπως να τιμωρηθούν. Μετά τα δημόσια χαστούκια του συζύγου, ένα ακόμα μαζικό ράπισμα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όχι από τα ΜΜΕ πρώτα, αλλά από τους συνανθρώπους της διπλανής… οθόνης. Ταΐζοντάς την στο τέρας, μαζί με τα παιδιά της, χωρίς να ενδιαφέρεται κανείς για τη μετέπειτα ψυχολογική και κοινωνική ισορροπία τους, όταν το ανέμελο σερφάρισμα θα έχει αφήσει πίσω του «ανθρώπινα ρετάλια» μαζί με την ιερή μας αγανάκτηση, και θα μεταφέρει αλλού το ενδιαφέρον μας –ίσως σε κάποιο ντοκιμαντέρ για το ζευγάρωμα της αρκούδας, όπου φυσικά εκεί το επιστημολογικά αδιάκριτο βλέμμα μας δεν αποτελεί κρίσιμο μέγεθος για την ανθρωπιά μας.

Μετά αναρωτιόμαστε δήθεν, γιατί οι κακοποιούμενες γυναίκες διστάζουν να καταγγείλουν τον σύντροφο και διακινδυνεύουν τη ζωή τους μαζί του. Μα γιατί πρέπει να συνυπολογίσουν την πιθανότητα, το ξύλο που θα φάνε από την κοινωνία, να είναι αλύπητο. Αυτό θέλουμε να είμαστε;