Νέες βελτιώσεις προς την κατεύθυνση της απλοποίησης της δασικής νομοθεσίας, περιλαμβάνουν τροπολογίες του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) που κατατέθηκαν στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών «Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.)».
Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, με την υλοποίηση του έργου των δασικών χαρτών, εκπληρώνεται μια συνταγματική απαίτηση άνω των 40 ετών. Η ανάρτηση αφορά για πρώτη φορά ένα μεγάλο ποσοστό χαρτών που ανέρχεται στο 35% της έκτασης της χώρας.
Παράλληλα, οδήγησε στην αποκάλυψη σημαντικών προβλημάτων χρήσεων γης και διαχείρισης του δασικού χώρο, τα οποία απαιτούσαν επίλυση, τόσο με αλλαγές στη νομοθεσία των δασικών χαρτών, όσο και σε αυτή της προστασίας των δασικών οικοσυστημάτων.
Ήδη, το ΥΠΕΝ προχωρά σε σειρά ρυθμίσεων (ΚΥΑ, ΥΑ και εγκυκλίους) για τη δημιουργία εργαλείων που θα εξυπηρετούν τους πολίτες, ενώ ετοιμάζονται και άλλες εφαρμοστικές αποφάσεις για να συνεχιστεί απρόσκοπτα η διαδικασία της κατάρτισης των δασικών χαρτών.
Τα βασικά χαρακτηριστικά του έργου:
* Πρόκειται για τη μεγαλύτερη σε έκταση ανάρτηση που έγινε ποτέ στη χώρα (35%), 42 χρόνια μετά τη συνταγματική επιταγή.
* Οριοθετείται και διασφαλίζεται ο δασικός χώρος.
* Ενημερώνεται άμεσα ο πολίτης για τον χαρακτήρα της έκτασης.
* Αποδεσμεύεται η Δασική Υπηρεσία από μια χρονοβόρα διαδικασία (πράξεις χαρακτηρισμού).
* Τακτοποιείται η σχέση δάσους – γεωργικής εκμετάλλευσης.
* Μπορεί να προχωρήσει απρόσκοπτα το Εθνικό Κτηματολόγιο και να υπάρχει ασφάλεια δικαίου.
Με τις τροπολογίες που κατατέθηκαν την Τετάρτη, βελτιώνονται στοιχεία της παλαιότερης δασικής νομοθεσίας (όχι της πρόσφατης των δασικών χαρτών) με στόχο τη διευκόλυνση των πολιτών, των οικονομικών και επαγγελματικών δραστηριοτήτων και των υπηρεσιών.
Οικοδομικές άδειες
Απελευθερώνεται η έκδοση των οικοδομικών αδειών, οι οποίες μπορούν να εκδοθούν αμέσως μετά την λήξη της υποβολής των αντιρρήσεων, έπειτα από αίτηση του ενδιαφερόμενου και έκδοση από τη Διεύθυνση Δασών του νομού βεβαίωσης, ότι η έκταση είναι «ΑΑ», δηλαδή ήταν ανέκαθεν μη δασική (εφόσον δεν έχουν ασκηθεί αντιρρήσεις ή δεν είναι στις εξαιρέσεις από την αναδάσωση).
Με την επιλογή αυτή δεν θα χρειάζεται να περιμένει ο πολίτης τη μερική κύρωση του χάρτη, κάτι που εκτιμάται ότι θα επιταχύνει την όλη διαδικασία κατά τουλάχιστον δύο μήνες.
Επίσης, απαλλάσσεται ο πολίτης από την υποχρέωση να απευθύνεται στη Δασική Υπηρεσία για βεβαίωση του χαρακτήρα της έκτασης.
Ο δασικός χάρτης, είτε αναρτημένος είτε κυρωμένος, θα είναι ένα έγκυρο δημόσιο έγγραφο και οποιοσδήποτε ενδιαφερόμενος θα έχει πρόσβαση στο περιεχόμενό του. Επίσης, ο συντάκτης του χάρτη θα έχει τη δυνατότητα να βεβαιώνει τον χαρακτήρα της έκτασης επάνω στο τοπογραφικό διάγραμμα και δεν θα χρειάζεται πλέον ο πολίτης να προσφεύγει στη Δασική Υπηρεσία για να αποκτήσει βεβαίωση για το χαρακτήρα της. Με τον τρόπο αυτό μειώνεται η γραφειοκρατία και βελτιώνεται η σχέση πολίτη-δημοσίου.
Ο συντάκτης του τοπογραφικού θα είναι υποχρεωμένος να αναφέρει αν το περιεχόμενο του χάρτη είναι προσωρινό ή οριστικό.
Ακόμα, μετά την κύρωση του δασικού χάρτη, θα απαλλάσσεται ο πολίτης από την υποχρέωση να απευθύνεται στα κτηματολογικά γραφεία.
Στις περιοχές με κτηματογράφηση ο πολίτης είχε την υποχρέωση να προσφεύγει στα κτηματολογικά γραφεία για να πάρει πιστοποιητικό βεβαίωσης χαρακτήρα της έκτασης για τη μεταβίβαση δασικού χαρακτήρα εκτάσεων, με αρκετές καθυστερήσεις.
Με την τροπολογία δίδεται η αρμοδιότητα βεβαίωσης του χαρακτήρα της έκτασης για τη μεταβίβαση δασικού χαρακτήρα εκτάσεων μόνο στις Διευθύνσεις Δασών των νομών. Έτσι η ανταπόκριση στα αιτήματα των πολιτών θα είναι άμεση.
Επίσης, προστέθηκε διάταξη που προβλέπει πως όταν η έκταση δεν είναι δασικού χαρακτήρα, δεν θα χρειάζεται το παραπάνω πιστοποιητικό και θα αναγράφει ο τοπογράφος στο τοπογραφικό σχέδιο ότι η έκταση είναι «ΑΑ», δηλαδή ανέκαθεν μη δασική.
Παραχωρητήρια και δασικοί χάρτες
Δίδεται παράταση για τρία χρόνια, ώστε να γίνουν τα προσωρινά παραχωρητήρια της δασικής νομοθεσίας οριστικά. Προσωρινά μπορεί να ήταν, για παράδειγμα, λόγω μη αποπληρωμής όλου του τιμήματος ή άλλης υποχρέωσης.
Το περιθώριο των τριών χρόνων κάνει αυτή τη στιγμή και τα προσωρινά παραχωρητήρια να είναι νόμιμες πράξεις της διοίκησης.
Με τον τρόπο αυτό δεν θα απαιτείται η υποβολή αντίρρησης από την πλευρά του κατόχου τους. Η έκταση θα βρίσκεται σε νόμιμη αλλαγή χρήσης.
Δασωμένοι Αγροί
Στο νόμο 4467/2017 νομοθετήθηκε διάταξη, που θεωρείται ευεργετική για τους πολίτες και προβλέπει ότι: Στις ρυθμίσεις των δασωμένων αγρών μπορούν να εντάσσονται και πρώην αγροτικές εκτάσεις που είχαν δασωθεί κάποτε, για τις οποίες είναι λυμένο το ιδιοκτησιακό έναντι του δημοσίου, αλλά τώρα (όταν γίνεται η αίτηση του ενδιαφερόμενου και εξετάζεται η έκταση από τον Δασάρχη) μπορεί να μην έχουν δασικό χαρακτήρα.
Αυτό πλέον επεκτείνεται και σε εκτάσεις με τίτλο έως το 2004. Άρα επιπλέον ισχύει ότι οι πρώην αγροτικές εκτάσεις που είχαν δασωθεί κάποτε, για τις οποίες υπάρχουν τίτλοι μετά το 1946, αλλά όχι νεότεροι της 8-8-2004, τώρα (όταν γίνεται η αίτηση του ενδιαφερόμενου και εξετάζεται η έκταση από τον Δασάρχη) μπορεί να μην έχουν δασικό χαρακτήρα.
Συνολικά, για τους δασωμένους αγρούς ισχύει ο παρακάτω Πίνακας, ο οποίος παρέχει διευκολύνσεις σε πολίτες των οποίων οι εκτάσεις βρίσκονται σε αναρτημένο δασικό χάρτη.
Οι πολίτες, αντί της αντίρρησης, θα πρέπει να εξετάζουν εάν μπορούν να μπουν στις διατάξεις του άρθρου 67 του ν 998/79 περί δασωμένων αγρών.
Επιτροπές Δασολογίου
Με το νόμο 4467/2017 επιτράπηκε η λειτουργία των Επιτροπών Δασολογίου επί αναρτημένου δασικού χάρτη (προβλεπόταν μόνο επί κυρωμένου).
Οι Επιτροπές Δασολογίου αποφαίνονται επί του ειδικότερου χαρακτηρισμού «Δ» του δασικού χάρτη, δηλαδή αν η έκταση είναι Δάσος ή χαρακτηρίζεται ως Δασική Έκταση.
Διαπιστώθηκε, ότι η σύστασή τους ήταν δύσκολη λόγω της παλαιότερης πρόβλεψης να προεδρεύει σε όλες τις Επιτροπές Δασολογίου μιας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ο διευθυντής Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών.
Με την τροπολογία πρόεδρος των επιτροπών δασολογίου θα είναι πλέον ο Διευθυντής Δασών του νομού. Έτσι απελευθερώνεται και επιταχύνεται η λειτουργία των Επιτροπών, ενώ απελευθερώνονται και οι επιτρεπτές επεμβάσεις – δραστηριότητες επί δασικού χαρακτήρα εκτάσεων.
Επίσης, υπήρχε η πρόβλεψη για επιλογή ως γραμματέα των επιτροπών υπάλληλου Δ.Ε. διοικητικού υπηρεσίας της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχει επαρκής αριθμός τέτοιων υπαλλήλων.
Ξεμπλοκάρουμε την αδυναμία αυτή θέτοντας ως γραμματέα υπάλληλο Δ.Ε. των οικείων Δασικών Υπηρεσιών.
Τεχνητές φυτείες
Πριν το νόμο 4280/2014 μπορούσαν να χαρακτηρίζονται ως δάση και οι τεχνητές φυτείες, που προέκυψαν από προγράμματα αναδάσωσης. Με το νόμο 4280/2014 αυτές έχουν εξαιρεθεί από τη δασική νομοθεσία.
Με την τροπολογία προβλέπεται να εκδίδεται διαπιστωτική πράξη που να χαρακτηρίζει αυτές τις εκτάσεις (τεχνητές φυτείες), ως εκτός δασικής νομοθεσίας (διότι είναι τεχνητές φυτείες που δημιουργήθηκαν από τους ιδιοκτήτες τους για προγράμματα δάσωσης).
Τακτοποίηση εκτάσεων και λοιπών επεμβάσεων
Κατατέθηκε νομοτεχνική βελτίωση για τις εκτάσεις που εκχερσώθηκαν για γεωργική εκμετάλλευση μεταξύ 1975-2007. Ουσιαστικά απαλείφονται σημαντικοί περιοριστικοί όροι που αφορούν εκτάσεις στις οποίες έχει διαμορφωθεί εδώ και χρόνια ένα αγροτικό περιβάλλον.
Δίνεται, επίσης, παράταση τριών ετών για τη νομιμοποίηση υφιστάμενων επεμβάσεων σε δασικού χαρακτήρα εκτάσεις, όπως κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, υδατοκαλλιέργειες, ιεροί ναοί, χιονοδρομικά κέντρα, έργα ύδρευσης, αθλητικές εγκαταστάσεις των ΟΤΑ, κατασκηνώσεις, κτλ.
Περί Δασικών Συνεταιρισμών
Προωθήθηκε νομοτεχνική βελτίωση του νόμου 4423/2016 που προβλέπει ότι οι δασικοί συνεταιρισμοί συστήνονται με 21 άτομα.
Σε δύο σημεία του νόμου προβλέπεται ότι αυτοί διαλύονται όταν η σύνθεσή τους πέσει κάτω από 25 άτομα. Με τη νομοτεχνική ρύθμιση διορθώνεται αυτό το λάθος.
Στο μεταξύ, οκτώ ημέρες πριν τη λήξη της σχετικής προθεσμίας, 28 δήμοι της χώρας δεν έχουν ακόμα ενσωματώσει στοιχεία στους δασικούς χάρτες.
Η επτάμηνη διαδικασία ανάρτησης των δασικών χαρτών οδεύει προς το τέλος, αφού απομένουν μόλις 8 ημέρες για την ολοκλήρωσή της. Αυτό συνεπάγεται και τη λήξη των παρατάσεων που έχει θεσμοθετήσει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για τους Δήμους της χώρας.
Σήμερα, 28 δήμοι από τους 120 που βρίσκονται σε ανάρτηση δασικών χαρτών, δεν έχουν οριοθετήσει τους οικισμούς και τις οικιστικές πυκνώσεις στους δασικούς χάρτες, παρά το γεγονός ότι ήταν υποχρεωμένοι να το κάνουν από τον Μάιο 2016.
Το ΥΠΕΝ έχει ανακοινώσει πολλές φορές τις επιπτώσεις αυτής της επιλογής των δήμων στους πολίτες τους, αλλά και σε όλη τη διαδικασία κατάρτισης και κύρωσης των δασικών χαρτών.
Κατά τη διαδικασία ανάρτησης των δασικών χαρτών το 48% των ΟΤΑ που είχαν αναρτημένο χάρτη έχει αποστείλει στοιχεία, με αποτέλεσμα το ποσοστό της ενσωμάτωσης των στοιχείων να φτάσει στο 77%. Δηλαδή, στο 77% των ΟΤΑ οι πολίτες δεν χρειάζεται να υποβάλλουν αντίρρηση στις περιοχές των οικισμών και των οικιστικών πυκνώσεων.
Οι 28 δήμοι που δεν έχουν ακόμα ενσωματώσει στοιχεία στην εφαρμογή της ΕΚΧΑ ΑΕ – Κτηματολόγιο και παραμένουν ασυνεπείς ως προς την υποχρέωσή τους αυτή, είναι:
1. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΝΗΣ
2. ΒΟΡΕΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ
3. ΓΟΡΤΥΝΙΑΣ
4. ΔΕΛΤΑ
5. ΔΟΞΑΤΟΥ
6. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΝΗΣ
7. ΔΩΔΩΝΗΣ
8. ΖΑΓΟΡΑΣ – ΜΟΥΡΕΣΙΟΥ
9. ΚΑΒΑΛΑΣ
10. ΚΑΣΣΑΝΔΡΑΣ
11. ΚΕΡΚΥΡΑΣ
12. ΚΙΜΩΛΟΥ
13. ΚΟΝΙΤΣΑΣ
14. ΜΕΤΣΟΒΟΥ
15. ΜΗΛΟΥ
16. ΜΥΚΟΝΟΥ
17. ΝΕΑΣ ΠΡΟΠΟΝΤΙΔΑΣ
18. ΝΟΤΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ
19. ΝΟΤΙΟΥ ΠΗΛΙΟΥ
20. ΟΙΧΑΛΙΑΣ
21. ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ
22. ΠΥΛΟΥ – ΝΕΣΤΟΡΟΣ
23. ΣΙΘΩΝΙΑΣ
24. ΣΙΦΝΟΥ
25. ΣΚΟΠΕΛΟΥ
26. ΣΠΕΤΣΩΝ
27. ΧΙΟΥ
28. ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ
Οι συγκεκριμένοι Δήμοι καλούνται από το ΥΠΕΝ να επισπεύσουν την αποστολή στοιχείων στο Κτηματολόγιο, ώστε να μην υπάρχουν συνέπειες στις περιοχές κατοικίας εντός σχεδίου και εντός των οικιστικών πυκνώσεων. Πολλοί από τους 28 Δήμους (αλλά όχι όλοι) βρίσκονται σε επικοινωνία με το ΥΠΕΝ για την ενσωμάτωση των στοιχείων.
