Συμβαίνει για πρώτη φορά. Και έγινε ύστερα από απαίτηση της πρωθυπουργού Τερίζα Μέι, προκειμένου η κοινή γνώμη να μάθει ποιοι κερδίζουν περισσότερα από τις δικές της ετήσιες απολαβές, που φτάνουν τις 150.000 λίρες (170.000 ευρώ). Η απαίτηση περιορίστηκε όμως στον δημόσιο τομέα. Και δη, στον συνήθη αποδιοπομπαίο τράγο, το BBC.
Εστω κι έτσι, πάντως, οι Βρετανοί έμαθαν ενδιαφέροντα πράγματα. Το παραπάνω ποσό το υπερέβησαν πέρυσι 96 σταρ και δημοσιογράφοι του BBC. Τα δύο τρίτα είναι άνδρες. Οι επτά πρώτοι του καταλόγου είναι άνδρες. Και οι απολαβές του πιο ακριβοπληρωμένου άνδρα ήταν πέρυσι πέντε φορές μεγαλύτερες από τις απολαβές της πιο ακριβοπληρωμένης γυναίκας.
Στην κορυφή του καταλόγου βρίσκεται ο Κρις Εβανς, μουσικός παραγωγός του Radio 1, στον οποίο ανατέθηκε η παραγωγή της δημοφιλούς εκπομπής «Top Gear» μετά την αποχώρηση του Τζέρεμι Κλάρκσον. Οι απολαβές του την περίοδο 2016-17 έφτασαν τα 2,25 εκατομμύρια λίρες (2,54 εκατομμύρια ευρώ). Πιο ακριβοπληρωμένη γυναίκα ήταν η παρουσιάστρια Κλόντια Ουίνκλμαν, η οποία κέρδισε όμως κάτω από 500.000 λίρες (565.000 ευρώ) για την παρουσίαση της εκπομπής «Strictly Come Dancing».
Ανάλογες διαφορές εμφανίζονται και στις απολαβές των δημοσιογράφων, με τον άνδρα παρουσιαστή του κεντρικού βραδινού δελτίου ειδήσεων να κερδίζει 200.000 λίρες (226.000 ευρώ) τον χρόνο περισσότερα από την ιεραρχικά ισότιμη συνάδελφό του.
42 εκατ. λίρες. Το κανάλι έδωσε στη δημοσιότητα και τον κατάλογο 306 μάνατζερ που κερδίζουν πάνω από 150.000 λίρες τον χρόνο, αλλά αυτόν τον κατάλογο τον έχει δώσει και στο παρελθόν. Το BBC δαπανά σήμερα 42,2 εκατομμύρια λίρες (47,7 εκατομμύρια ευρώ) για τις αμοιβές των μάνατζερ, έναντι 78,5 εκατομμυρίων λιρών (88,7 εκατομμυρίων ευρώ) που δαπάνησε το 2009. Τις μεγαλύτερες απολαβές πέρυσι είχε ο γενικός διευθυντής Τόνι Χολ, με 450.000 λίρες (508.000 ευρώ).
Ο τελευταίος υπερασπίστηκε το ύψος των απολαβών των στελεχών του. «Ο Κρις Εβανς παρουσιάζει το πιο δημοφιλές σόου στο πιο δημοφιλές κανάλι της Ευρώπης» είπε. «Εχουμε χάσει πολλούς ανθρώπους που πήγαν στο Amazon και άλλους μεγάλους παίκτες. Αυτή είναι η αγορά που έχουμε να αντιμετωπίσουμε». Ο Χολ αναγνώρισε όμως ότι το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων πρέπει να γεφυρωθεί και δεσμεύτηκε ότι μέχρι το 2020 θα εξισωθούν τόσο οι αριθμοί των ανδρών και γυναικών στον αέρα όσο και οι απολαβές τους.
Για τη δημοσιογράφο Εϊμπι Ουίλκινσον, πάλι, η Βρετανία έχει πολύ μεγαλύτερα προβλήματα από τους μισθούς των σταρ του BBC. Οι αποκαλύψεις αυτές όμως, γράφει στην «Γκάρντιαν», θα πρέπει να οδηγήσουν σε μια ειλικρινή συζήτηση για τις ευρύτερες ανισότητες: δισεκατομμυριούχοι αγοράζουν σπίτια που βγαίνουν σε πλειστηριασμό, ενώ άλλοι κοιμούνται στους δρόμους…
Ο λόγος που το BBC προσελκύει όλη αυτήν την προσοχή, συνεχίζει η βρετανίδα δημοσιογράφος, είναι ότι ανήκει στον δημόσιο τομέα. Αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση έχει τη δύναμη να υπαγορεύει τι δημοσιοποιείται και τι όχι. Αν ληφθούν υπόψη όμως οι συντονισμένες επιθέσεις της Συντηρητικής κυβέρνησης εναντίον του δημόσιου τομέα, η στάση της είναι τουλάχιστον κυνική. Οταν οι ετήσιες απολαβές των υπαλλήλων των φυλακών ή των νοσοκόμων μειώνονται κατά 3.000 λίρες, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι αυτοί να αναγκάζονται να δανειστούν ή να καταφύγουν στα συσσίτια για να επιβιώσουν, βοηθάει πάντα να βρεθεί ένας αποδιοπομπαίος τράγος. Οι ακριβοπληρωμένοι σταρ της δημόσιας τηλεόρασης που καταγγέλλουν την κυβερνητική πολιτική –όπως ο Γκάρι Λίνεκερ, που κέρδισε πέρυσι από το BBC 1,8 εκατ. λίρες (2 εκατ. ευρώ) –θα χαρακτηριστούν έτσι αμέσως υποκριτές.
Αλλά το πραγματικό πρόβλημα είναι άλλο. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στη Βρετανία είναι από τα μεγαλύτερα στον κόσμο, αλλά πολλά παιδιά εξακολουθούν να πηγαίνουν στο σχολείο πεινασμένα και με τρύπια παπούτσια. Ο Ρούπερτ Μέρντοκ, που μέσω των εφημερίδων του διαμαρτύρεται για τις απολαβές των παρουσιαστών του BBC, επιτίθεται εναντίον όσων λαμβάνουν επιδόματα ανεργίας με το επιχείρημα ότι στερούν χρήματα από τους εργαζομένους και εναντίον των μεταναστών με το επιχείρημα ότι επιτείνουν την ανεργία των Βρετανών. Οσο περισσότερο λοιπόν πείθονται οι καθημερινοί άνθρωποι να αλληλοκατηγορούνται για τη φτώχεια τους τόσο μικρότερη είναι η αμφισβήτηση των ελίτ.
Το χάσμα που μεγαλώνει
Χθες δόθηκε στη δημοσιότητα και μια άλλη έκθεση, που θα τύχει ασφαλώς μικρότερης προβολής από εκείνη για το BBC, καταλήγει η Εϊμπι Ουίλκινσον. Και η έκθεση αυτή δείχνει ένα μισθολογικό χάσμα του ύψους του 25% μεταξύ των πλουσιότερων και των φτωχότερων περιοχών του Ηνωμένου Βασιλείου. Κάτοικοι των West Midlands, της Ουαλίας και της Βορειοδυτικής Αγγλίας έχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες να βρουν καλοπληρωμένες δουλειές από τους κατοίκους του Λονδίνου και της Νοτιοανατολικής Αγγλίας.
Οσοι λοιπόν εξεγείρονται με τις απολαβές των δημοσιογράφων του BBC ας κάνουν ένα βήμα πίσω και ας αναλογιστούν πώς θα ήταν αλήθεια μια κοινωνία όπου θα κυριαρχούσε η ισότητα.