Αναζήτηση
Αίσθηση προκάλεσε η είδηση ότι η διάσημη ελληνοαμερικανίδα ηθοποιός και παρουσιάστρια Μαρία Μενούνος πάσχει από μηνιγγίωμα εγκεφάλου για το οποίο χειρουργήθηκε στις αρχές του μήνα.
Το μηνιγγίωμα είναι ο πιο συχνός όγκος του εγκεφάλου. Υπολογίζεται ότι ο ένας στους τρεις όγκους που αναπτύσσονται σε αυτόν είναι μηνιγγιώματα, τα οποία στο 80% των περιπτώσεων είναι καλοήθη.
Το μηνιγγίωμα εκδηλώνεται στις γυναίκες με τριπλάσια συχνότητα απ’ ό,τι στους άνδρες, αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ακόμα και σε παιδιά.
Όπως εξηγεί ο κ. Βασίλης Βουγιούκας, επίκουρος καθηγητής Νευροχειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ και υπεύθυνος στο Τμήμα Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής Εγκεφάλου & Σπονδυλικής Στήλης του Νοσοκομείου Metropolitan, το μηνιγγίωμα δημιουργείται από τις μήνιγγες, δηλαδή από τις τρεις μεμβράνες που περιβάλλουν προστατευτικά τον εγκέφαλο και από μέσα (από τον εγκέφαλο) προς τα έξω (προς τα οστά του κρανίου) είναι η χοριοειδής, η αραχνοειδής και η σκληρή.
Το μηνιγγίωμα αναπτύσσεται από το μέσο αραχνοειδές περίβλημα και καθώς μεγαλώνει πιέζει τον εγκέφαλο ή τον νωτιαίο μυελό (αναλόγως με το σημείο της ανάπτυξής του).
Τα συμπτώματά του είναι ήπια και έχουν αργή εξέλιξη, ενώ εξαρτώνται από την περιοχή του εγκεφάλου ή του νωτιαίου μυελού που επηρεάζεται από τον όγκο. Έτσι, τα κύρια συμπτώματα είναι πονοκέφαλος, επιληπτικές κρίσεις, διαταραχές της όρασης, αδυναμία σε ένα άκρο, αιμωδίες (μουδιάσματα και «μυρμήγκιασμα»), αστάθεια στη βάδιση και διαταραχές της μνήμης, της ακοής ή της όσφρησης.
Η διάγνωση γίνεται με βάση τα προαναφερθέντα συμπτώματα, τη λήψη λεπτομερούς ατομικού και οικογενειακού ιστορικού, τη νευρολογική εξέταση (συμπεριλαμβάνει έλεγχο της όρασης, της ακοής, της ισορροπίας, των αντανακλαστικών κ.ά.) και απεικονιστικές εξετάσεις, όπως η αξονική και η μαγνητική τομογραφία.
Οι τρεις τύποι
Η οριστικοποίηση της διάγνωσης και ο καθορισμός του ιστολογικού τύπου του μηνιγγιώματος γίνεται με ιστολογική εξέταση (βιοψία), στην οποία ταυτοποιούνται τα χαρακτηριστικά των κυττάρων του.
Όπως αναφέρουν οι ειδικοί της Νευροχειρουργικής Κλινικής του Νοσοκομείου Γ. Γεννηματάς,τα μηνιγγιώματα μπορεί να είναι βαθμού Ι, ΙΙ ή ΙΙΙ, με τα πρώτα να είναι τα πιο συχνά καλοήθη και τα τελευταία τα πιο σπάνια και κακοήθη. Ειδικότερα, τα μηνιγγιώματα ταξινομούνται ιστολογικά ως εξής:
* Καλόηθες μηνιγγίωμα βαθμού Ι: Ο όγκος αναπτύσσεται αργά, έχει διακριτά όρια και είναι καλοήθης. Το 78% έως 81% των μηνιγγιωμάτων είναι βαθμού Ι.
* Άτυπο μηνιγγίωμα βαθμού ΙΙ : Το περίπου 15% έως 20% των μηνιγγιωμάτων είναι άτυπα , δηλαδή διαθέτουν κύτταρα τα οποία δεν φυσιολογικά αλλά δεν είναι ούτε καρκινικά. Ωστόσο, θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε κακοήθη. Αυτού του τύπου τα μηνιγγιώματα έχουν την τάση να υποτροπιάζουν και να αναπτύσσονται πιο γρήγορα απ’ ό,τι τα μηνιγγιώματα βαθμού Ι.
* Κακόηθες ή αναπλαστικό μηνιγγίωμα βαθμού ΙΙΙ : Το κακόηθες ή αναπλαστικό μηνιγγίωμα είναι ένας επιθετικός όγκος εγκεφάλου που έχει την τάση να διηθεί (εισδύει) τα παρακείμενα τμήματα του εγκεφάλου. Το περίπου 1% έως 4% των μηνιγγιωμάτων είναι κακοήθη.
Η θεραπεία
Τα μηνιγγιώματα κατά κανόνα αντιμετωπίζονται με χειρουργική επέμβαση η οποία συνήθως γίνεται με κρανιοτομία, κατά την οποία διανοίγεται μία τομή στο δέρμα του κρανίου και αφαιρείται ένα μικρό κομμάτι οστού. Στη συνέχεια, ο νευροχειρουργός αφαιρεί τον όγκο, διατηρώντας ανέπαφο τον εγκέφαλο, τοποθετεί το οστό στη θέση του και κλείνει την τομή.
Οι περισσότεροι ασθενείς δεν χρειάζονται άλλη θεραπεία και απλώς υποβάλλονται σε τακτά χρονικά διαστήματα σε μαγνητική τομογραφία για να γίνει εγκαίρως αντιληπτή τυχόν υποτροπή ή αύξηση τυχόν υπολειμματικού όγκου που δεν αφαιρέθηκε στο χειρουργείο για να μην προκληθεί βλάβη στον εγκέφαλο.
Εάν το μηνιγγίωμα βρίσκεται στην βάση του καρκίνου, μπορεί να μην είναι εφικτό να αφαιρεθεί πλήρως λόγω της δύσκολης θέσης του, οπότε μετά την εγχείρηση μπορεί να χρειασθεί ακτινοθεραπεία.
Τα μηνιγγιώματα, τέλος, έχουν αρκετές πιθανότητες υποτροπής, με το νέο όγκο να είναι ίδιου ιστολογικού βαθμού με τον αρχικό ή διαφορετικού (κατά κανόνα πιο επιθετικού).
