Ενα βήμα εμπρός και δύο πίσω

Αυτό το Brexit ποιος θα το πάρει; Εξαρτάται ποιον ρωτάς. «Κανείς» διατείνεται ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Τόνι Μπλερ, υποστηρίζοντας ότι «η έξοδος από την ΕΕ μπορεί να μη γίνει ποτέ». «Εμείς» απαντούν οι μισοί υπουργοί, οι οποίοι πιέζουν την Τερίζα Μέι για ένα σκληρό Brexit και κατηγορούν τους άλλους μισούς που προκρίνουν το μαλακό διαζύγιο. «Θα μου το τυλίξετε να το πάρω σπίτι;» μοιάζει να ρωτά ο καθ’ ύλην αρμόδιος υπουργός και επικεφαλής της βρετανικής διαπραγματευτικής ομάδας Ντέιβιντ Ντέιβις, ο οποίος μία ώρα μετά την έναρξη του δεύτερου γύρου συνομιλιών στις Βρυξέλλες την περασμένη Δευτέρα και αφού προηγουμένως είχε δηλώσει αυστηρά ότι «τώρα πρέπει να σοβαρευτούμε», πήρε το Eurostar και γύρισε στο Λονδίνο!

Παρά το γεγονός ότι οι διαπραγματεύσεις θα διαρκούσαν τέσσερις ημέρες, ο Ντέιβις αποφάσισε να αφήσει τους υφισταμένους του στο πόδι του μέχρι να επιστρέψει την Πέμπτη. Πηγή του υπουργείου Brexit είπε στα «ΝΕΑ» ότι η αναχώρηση ήταν προγραμματισμένη, ωστόσο, σύμφωνα με την «Γκάρντιαν», το γεγονός δυσαρέστησε τους ευρωπαίους αξιωματούχους.

Στην προχθεσινή συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες φανερώθηκε ότι οι διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών είναι για την ώρα αγεφύρωτες στα ζητήματα των δικαιωμάτων των πολιτών και του «λογαριασμού» του Brexit, δηλαδή των χρημάτων που οφείλει το Λονδίνο στις Βρυξέλλες, τα οποία ευρωπαίοι αξιωματούχοι υπολογίζουν σε περίπου 75 δισ. ευρώ και το Λονδίνο σε 30-50 δισ. ευρώ.

«Υπάρχουν θεμελιώδεις αποκλίσεις» και η Βρετανία «δεν είναι όσο σαφής χρειάζεται ως προς τις θέσεις της» δήλωσε ο επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ Μισέλ Μπαρνιέ. Σε διαφορετικό μήκος κύματος ήταν ο Ντέιβις, δηλώνοντας ότι «υπήρξε πρόοδος» και ότι «οι διαπραγματεύσεις μάς έδωσαν πολλά για να μπορούμε να είμαστε θετικοί».

Το σημαντικότερο αγκάθι αφορά το ποιος θα είναι αρμόδιος για την επίλυση τυχόν διαφορών σχετικά με το καθεστώς των Ευρωπαίων της Βρετανίας. Οι Βρυξέλλες ζητούν να εξακολουθήσει να ισχύει η δικαιοδοσία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, ενώ το Λονδίνο επιμένει ότι αρμόδια θα είναι τα βρετανικά δικαστήρια. Ωστόσο, θεωρείται πιθανό ότι στο τέλος θα συμβιβαστούν αποφασίζοντας τη δημιουργία ενός νέου οργάνου διαιτησίας.

Οι επόμενες συνομιλίες προγραμματίζονται για τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο. Τον Οκτώβριο θα διεξαχθεί Σύνοδος Κορυφής στην οποία οι ηγέτες της ΕΕ, εφόσον κρίνουν ότι έχει σημειωθεί «επαρκής πρόοδος» στα παραπάνω θέματα, θα εγκρίνουν την έναρξη των διαπραγματεύσεων για τη μελλοντική εμπορική σχέση των δύο πλευρών, θέμα που «καίει» το Λονδίνο.

Το Βυζάντιο της Ντάουνινγκ Στριτ. Η Τερίζα Μέι δέχεται εσωκομματικές πιέσεις για να αλλάξει βασικές πτυχές της πολιτικής της για το Brexit, η οποία, μετά το εκλογικό φιάσκο, δεν έχει την υποστήριξη της πλειοψηφίας των βουλευτών. Ο πρώην πρεσβευτής της Βρετανίας στην ΕΕ Νάιτζελ Σάινγουολντ υποστήριξε ότι οι πιθανότητες να καταρρεύσουν οι συνομιλίες είναι μία στις τρεις εάν το σχέδιο της κυβέρνησης παραμείνει ως έχει. Ταυτόχρονα, πυροδοτούνται διαρκώς φήμες για απομάκρυνση της Μέι από την πρωθυπουργία, με τους υπουργούς Οικονομικών Φίλιπ Χάμοντ, Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον και Brexit Ντέιβιντ Ντέιβις να προβάλλουν ως επικρατέστεροι δελφίνοι. Η ατμόσφαιρα θυμίζει Βυζάντιο, με ένα άνευ προηγουμένου μπαράζ αλληλοκατηγοριών και διαρροών στον Τύπο να εξελίσσεται τις τελευταίες εβδομάδες. Υπουργός που δεν κατονομάζεται κατηγόρησε τον Χάμοντ ότι «θέλει να παρεμποδίσει το Brexit». Ετερο μέλος της κυβέρνησης «κάρφωσε» τον Μπόρις Τζόνσον ως υπεύθυνο για τη διαρροή. Τρίτος υπουργός υπέδειξε τον υπουργό Περιβάλλοντος Μάικλ Γκόουβ, τον άνθρωπο που πέρυσι ματαίωσε την υποψηφιότητα του Μπόρις για την αρχηγία του κόμματος. Παράλληλα, σύμφωνα με τους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», ο Γκόουβ αρνήθηκε να δώσει τη συγκατάθεσή του στην έκδοση ενός βασικού κυβερνητικού εγγράφου για τις διαπραγματεύσεις.

Απαντώντας σε ερώτηση των «ΝΕΩΝ», η εκπρόσωπος της βρετανίδας πρωθυπουργού επιβεβαίωσε εμμέσως τις ενδοκυβερνητικές τριβές: «Οι υπουργοί μπορεί να έχουν τις δικές τους απόψεις σε μια σειρά από ζητήματα, όλοι όμως στην κυβέρνηση έχουμε τον ίδιο στόχο».

Σε μια απέλπιδα προσπάθεια να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα, η Μέι κάλεσε τους υπουργούς της να σταματήσουν τα «πισώπλατα μαχαιρώματα», προειδοποιώντας ότι στρώνουν το χαλί για να βρεθεί στην Ντάουνινγκ Στριτ ο ηγέτης των Εργατικών. «Η επιλογή είναι ή εγώ ή ο Κόρμπιν» είπε, στέλνοντας μήνυμα σε όσους απεργάζονται σενάρια ανατροπής της.

Μήπως όμως είναι πια αργά; «Η Μέι δεν έχει πλέον τη δύναμη να απαλλαγεί ούτε καν από τον Λάρι, τον γάτο της Ντάουνινγκ Στριτ, πόσω μάλλον από κάποιον υπουργό της» έγραψε η «Γκάρντιαν», ενώ ο πρώην γραμματέας του υπουργικού συμβουλίου Γκας Ο’Ντόνελ προειδοποίησε ότι το Brexit κινδυνεύει να εκτροχιαστεί και η χώρα «θα περάσει πολύ δύσκολα» αν δεν επέλθει ενότητα στην κυβέρνηση.