Θα το έχετε παρατηρήσει σε οποιοδήποτε γυμναστήριο ή χώρο άθλησης. Οι περισσότεροι ασκούμενοι -ρίξτε μια ματιά ακόμη και στους φίλους σας- έχουν συνδυάσει τη γυμναστική μόνο με τη μυϊκή ενδυνάμωση ή την αερόβια άσκηση και καθόλου με τις διατάσεις. Μάλλον επειδή δεν έχουν αναρωτηθεί ποτέ τι συμβαίνει στο σώμα κατά τη διάρκεια της άσκησης. Πάμε, λοιπόν, απ’ την αρχή. Το μυϊκό σύστημα βραχύνεται με αποτέλεσμα το σώμα να παραμένει σφιχτό. Για να επανέλθουμε στην αρχική μας κατάσταση και να χαλαρώσουμε το σώμα μας θα πρέπει να επιλέξουμε ένα πρόγραμμα μυϊκών διατάσεων – κοινώς να τεντωθούμε. Είναι ίσως το πιο βαρετό κομμάτι ενός προπονητικού προγράμματος, αλλά τα οφέλη του είναι τόσο ευεργετικά για το σώμα μας που δεν θα πρέπει να παραλείπονται σε καμία περίπτωση. Ποια είναι, όμως, τα οφέλη όμως των διατάσεων και γιατί είναι σημαντικές;
– Χαλαρώνουν τους μυς που βρίσκονται σε βράχυνση λόγω της προπόνησης και μας ανακουφίζουν από τους πόνους.
– Βοηθούν το σώμα να αυξήσει σε βάθος χρόνου την ευλυγισία, την ευκαμψία και την ελαστικότητα των αρθρώσεων.
– Βελτιώνουν τις αγωνιστικές επιδόσεις τόσο σε αθλήματα όσο και στις προπονήσεις, αυξάνοντας την αντοχή στην κόπωση και βελτιώνοντας τον νευρομυϊκό συντονισμό.
– Προλαμβάνουν τους τραυματισμούς.
– Απομακρύνουν το γαλακτικό οξύ από τους μυς, μειώνοντας έτσι το αίσθημα του πιασίματος και δίνοντάς μας ψυχική και σωματική ευεξία.
Ενα εύλογο ερώτημα που γεννιέται είναι πότε πρέπει να γίνονται οι διατάσεις. Ο γενικός κανόνας λέει να γίνονται μετά το πέρας ενός προπονητικού προγράμματος, έτσι ώστε να επαναφέρουμε το μυϊκό μας σύστημα στην αρχική του κατάσταση και να προσφέρουμε στο σώμα μας τη χαλαρότητα που ζητεί. Σε ορισμένες περιπτώσεις, κατά τη διάρκεια των ασκήσεων, εάν ο ασκούμενος νιώθει υπερβολική μυϊκή κόπωση μπορεί και τότε να κάνει διατατικές ασκήσεις στις μυϊκές ομάδες που ασκεί για την αποφυγή τραυματισμών. Οι διατάσεις λοιπόν διακρίνονται σε τέσσερις κατηγορίες και ανάλογα με την περίσταση χρησιμοποιούνται από τον ασκούμενο.
– Οι ενεργητικές διατάσεις στις οποίες ο ασκούμενος συμμετέχει ενεργά, προσπαθώντας ο ίδιος να επιμηκύνει το εύρος των βραχυμένων μυών του.
– Οι παθητικές, όπου με τη βοήθεια κάποιου γυμναστή ο ασκούμενος κινεί παθητικά σε όλο το εύρος τροχιάς της άρθρωσης τα μέλη που θέλει να διατείνει.
– Οι παρατεταμένες μηχανικές διατάσεις, όπου με τη βοήθεια μηχανικού εξοπλισμού ασκείται χαμηλής πίεσης δύναμη στον ασκούμενο στους βραχυμένους ιστούς για περίπου 20 λεπτά.
– Οι αυτοδιατάσεις, οι οποίες γίνονται από τον ασκούμενο κυρίως στο κομμάτι της προθέρμανσης, χρησιμοποιώντας το βάρος του σώματός του έτσι ώστε να πετύχει μεγαλύτερο εύρος τροχιάς σε τένοντες και θυλακοσυνδέσμους.
Τέλος, σημαντικό είναι οι ασκούμενοι να γνωρίζουν ότι οι διατάσεις θα πρέπει να γίνονται ήρεμα, ελεγχόμενα και χωρίς βιασύνη. Επιπρόσθετα είναι σημαντικό κάνοντας τις διατάσεις να μην πιεζόμαστε, ούτε να νιώθουμε δυσάρεστο αίσθημα πόνου, εν αντιθέσει θα πρέπει να μας χαλαρώνουν και να μας προκαλούν αίσθημα ευφορίας.
Ο Στέλιος Δούκας είναι γυμναστής, απόφοιτος ΤΕΦΑΑ Σερρών. Τον Νοέμβριο θα τρέξει τον πρώτο του Μαραθώνιο στην αυθεντική διαδρομή της Αθήνας