Θερινά σύννεφα πάνω από το Μαξίμου

Δεν είναι εύκολη η πορεία της κυβέρνησης, παρά τη θερινή ραστώνη και το κλείσιμο των δανειακών υποχρεώσεων. Το φθινόπωρο εξάλλου που έρχεται θα βρει τον κόσμο με άδειο πορτοφόλι, ενώ η έξοδος στις αγορές δεν μεταφράζεται σε απτά παραδείγματα ανακούφισης για τους πολίτες –κάτι που σημειώνουν με περίσκεψη και στελέχη της εσωκομματικής αντιπολίτευσης των 53+.

Στο κέντρο της στρατηγικής αυτή τη στιγμή και προσεχώς θα μπει η λεγόμενη «αριστερή στροφή», που σύμφωνα με τους κυβερνώντες θα επιχειρηθεί να αποτελέσει τον καταλύτη για να ανατραπούν το αρνητικό κλίμα και η κοινωνική δυσαρέσκεια.

«Αριστερή στροφή χρειάζεται, αλλά όχι βερμπαλιστικά. Για την ακρίβεια απαιτείται μια προτεραιοποίηση σε τομείς και νομοθέτηση για αναδιαρθρωτικές και λαϊκές τομές» σημειώνει υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος. Σε αυτό το περίγραμμα, για παράδειγμα, γίνεται εσωτερική κριτική πως το αγροτικό ζήτημα έχει μείνει πίσω. Επίσης πυκνώνουν οι φωνές που απαιτούν να ανέβει ο δείκτης προστασίας από τη λιτότητα και να ανακουφιστούν οι πιο αδύναμοι συμπολίτες μας.

Επάνω σε αυτό εξετάζονται, και ενόψει ΔΕΘ, η ενίσχυση του εισοδήματος κοινωνικής αλληλεγγύης και η αναβάθμιση της εργατικής νομοθεσίας. Το τελευταίο φαντάζει πολύ δύσκολο, αφού τον Σεπτέμβριο ήδη θα υπάρχει το παγόβουνο της τρίτης αξιολόγησης, που σύμφωνα με πληροφορίες θα περιέχει και εργασιακά θέματα. Σύμφωνα επίσης με αποκλειστικές πληροφορίες, εξετάζεται σοβαρά το ενδεχόμενο επιστροφής του πρωτογενούς πλεονάσματος, όπως τον Δεκέμβριο του 2016, με το βοήθημα για τους συνταξιούχους. Εξάλλου, από κυβερνητικές πηγές λέγεται πως στην τρίτη αξιολόγηση θα επικρατεί διαφορετικό κλίμα εμπιστοσύνης με τους ξένους, αν και ήδη υπάρχει έντονος προβληματισμός για το πού θα επικεντρωθούν οι δανειστές. Μια γεύση πήραν οι κυβερνώντες πρόσφατα, όταν τους εστάλη μέιλ από μερίδα δανειστών να αποσύρουν το νομοσχέδιο για τους ΟΤΑ, με το επιχείρημα πως δημιουργεί δημοσιονομικό πρόβλημα. Κάτι που δείχνει ακριβώς πως το πεδίο της διαπραγμάτευσης παραμένει πύρινο και ο συσχετισμός όχι καλός για τον Τσίπρα.

Στην εκπνοή του Ιουλίου, η κυβέρνηση φαίνεται να αντιλαμβάνεται ότι βρίσκεται σε ένα νέο ναρκοπέδιο πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων, με χρονικό όριο ένα θερμό φορολογικό φθινόπωρο, όπου οι οικονομικές αντοχές των πολιτών θα δοκιμαστούν. Η πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ και η δεύτερη δόση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων θα χρειαστούν ένα πολύ καλό και πειστικό επιχείρημα εκ μέρους του Μεγάρου Μαξίμου για να μην αποτελέσουν παράγοντα περαιτέρω δυσαρέσκειας για το κυβερνητικό έργο.

Παράλληλα με αυτό, η κυβέρνηση από τον Σεπτέμβριο και μετά θα χορεύει στα νταούλια της τρίτης αξιολόγησης, που σύμφωνα με πληροφορίες θα δοκιμάσει μια σειρά από ταυτοτικά ζητήματα του ΣΥΡΙΖΑ, αφού στο επίκεντρό της θα έχει ζητήματα ακανθώδη για την Αριστερά, όπως ο συνδικαλιστικός νόμος (μόνιμη εστία κριτικής από την εσωκομματική αντιπολίτευση των 53+).

Επιπρόσθετα, η δημοσκοπική φθορά που αποτυπώνει την εξασθένηση της κοινωνικής συμμαχίας που έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, μια ανάγνωση που θέλει την κυβέρνηση μακριά από τον κόσμο και τις αγωνίες του όπως βέβαια και το «γρατζούνισμα» του λεγόμενου ηθικού πλεονεκτήματος από την εμπλοκή του Πάνου Καμμένου στην υπόθεση του «Noor 1» είναι τεράστιοι πονοκέφαλοι για ένα τοπίο που σήμερα μοιάζει ήρεμο. Ειδικότερα, ο υπουργός Εθνικής Αμυνας αποτελεί σταθερά μια μεταβλητή αποσταθεροποίησης, αν και κυβερνητικές πηγές διαβεβαιώνουν πως η συγκατοίκηση μαζί του δεν θα προκαλέσει κρίση. Για να το επιβεβαιώσουν δε, τονίζουν πως κάθε εβδομάδα γίνεται συνάντηση, υπό υπουργό, τριών εκπροσώπων των συγκυβερνώντων κομμάτων και γίνεται μασάζ και ενημέρωση για το νομοθετικό έργο. Από τον ΣΥΡΙΖΑ μετέχει ο Νίκος Σκορίνης, από τους ΑΝΕΛ ο Παναγιώτης Σγουρίδης και από τους Οικολόγους Πράσινους ο Κώστας Διάκος. Αν πάντως χρειάζεται να εικονογραφήσουμε καλύτερα την σχέση ΑΝΕΛ – ΣΥΡΙΖΑ, αξίζει να πούμε πως το Μαξίμου θεωρεί εν δυνάμει ιδιαίτερα αποσταθεροποιητικούς τους Κατσίκη και Δημήτρη Καμμένο.

Από την άλλη, η συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ που ολοκληρώνεται απόψε σε ξενοδοχείο της Πλατείας Καραϊσκάκη και άρχισε χθες με την ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στο Μέγαρο Μουσικής, σύμφωνα με πληροφορίες αποτυπώνει ένα υπαρκτό ρεύμα γρίνιας για μια σειρά ζητημάτων όπως η συγκατοίκηση με τους ΑΝΕΛ, η άποψη να μην υπάρχει πολεμική με τη Δικαιοσύνη, η επιθυμία για άσκηση πολιτικής στα λεγόμενα μη μνημονιακά πεδία και η καθυστέρηση στην αναδιάταξη του κοινωνικού κράτους. Ακόμη και γκρίνια για πρόσωπα όπως ο Μουζάλας, η Κονιόρδου και η Κουντουρά, που πάντως εξετάζεται από το Μέγαρο Μαξίμου με βαθύτερη επεξεργασμένη έκβαση έναν φθινοπωρινό ανασχηματισμό. Είναι η άποψη που υπερισχύει απέναντι σε αυτήν (μειοψηφική βέβαια) που ήθελε εκλογές μέχρι το τέλος του 2017 και ακούστηκε στο προπροηγούμενο Υπουργικό Συμβούλιο από πρωτοκλασάτο υπουργό. Το κυβερνητικό έργο χρειάζεται κόμβους επιτάχυνσης και κάποιοι υστερούν ως υπουργοί, λένε πηγές. Ακόμη και το ευρύ σχήμα της κυβέρνησης έχει τεθεί προς συζήτηση, αν και το ενδεχόμενο ενός μικρότερου και ευέλικτου σχήματος έχει σχεδόν εκμηδενιστεί. Αγροτικό, Μετανάστευση, Πολιτισμός, Τουρισμός είναι οι πονεμένοι τομείς για την κυβέρνηση. Κανείς δεν είναι ευχαριστημένος από τους υπουργούς των παραπάνω χαρτοφυλακίων (Αποστόλου, Μουζάλας, Κονιόρδου, Κουντουρά). Για την Κονιόρδου ακούγεται πως δεν είναι αρκετό ένα πρότυπο υπουργού «Μελίνας», αφού το ΥΠΠΟ είναι κατά βάση οικονομικό υπουργείο με πολλές καυτές διοικητικές πατάτες.

Οριοθετώντας την κυβερνητική στρατηγική, ο επόμενος σταθμός και μάλιστα μετά τη ΔΕΘ είναι στις 20 – 21 Σεπτεμβρίου, που θα γίνει το τρίτο Περιφερειακό Αναπτυξιακό Συνέδριο, με έδρα την Κρήτη αυτή τη φορά. Θα ακολουθήσουν η Ηπειρος, η Θεσσαλία και τα νησιά του Ιονίου.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση αποτιμά θετικά και πέραν πάσης προσδοκίας τα προηγούμενα δύο περιφερειακά συνέδρια.

Ειδικότερα αυτό στη Στερεά Ελλάδα, που, σύμφωνα με μια οπτική, πέραν του ανοίγματος που έγινε στην τοπική κοινωνία (για πρώτη φορά στη Λαμία παρέστησαν με τον Πρωθυπουργό και δώδεκα υπουργοί για το Συνέδριο) δημιούργησε και εσωκομματικό θέμα στη Νέα Δημοκρατία λόγω της παρουσίας του Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας Κώστα Μπακογιάννη. Οπως σημειώνει κυβερνητική πηγή, τα συνέδρια αυτά αναβάθμισαν εσωτερικά την κυβέρνηση, αφού αποτέλεσαν μια ευκαιρία εξωστρέφειας και δη παραγωγικής.

Ας μην ξεχνάμε εξάλλου πως μια κριτική που γινόταν έντονα, και γίνεται και σήμερα, είναι η απόσπαση του Μεγάρου Μαξίμου και των υπουργών από την κοινωνία.

Παράλληλα με αυτό, δύο εμβληματικά για τους κυβερνώντες νομοσχέδια, αυτό της Παιδείας και αυτό για την πρωτοβάθμια φροντίδα φτιάχνουν κλίμα και όρους ανασύστασης του κοινωνικού κράτους και επιστροφής της κυβέρνησης στα στρώματα στα οποία παραδοσιακά απευθυνόταν. Η έξοδος στις αγορές επίσης προσδίδει αυτοπεποίθηση σε μια κυβέρνηση που όλο το προηγούμενο διάστημα έμοιαζε να έχει κρυφτεί πίσω από τη μετέωρη δεύτερη αξιολόγηση.