Μπροστά στους υπερσύγχρονους πύργους που δεσπόζουν στην Potsdamer Platz στο κέντρο του Βερολίνου, το δεκαώροφο κτίριο στη Lennestraße 5, απέναντι από τον κήπο Tiergarten, μοιάζει πολύ ταπεινό και συμμαζεμένο. Στον τέταρτο όροφο έχει τα γραφεία της η VG Media, ο φορέας εκπροσώπησης των εκδοτικών επιχειρήσεων της Γερμανίας. Η χωροταξική σύγκριση ταιριάζει με τη μάχη που δίνει εδώ και δύο χρόνια η μικρή γερμανική εταιρεεία με το γίγαντα Google.

«Το ξέρω ότι είμαστε ο Δαβίδ και έχουμε απέναντί μας τον Γολιάθ» μού λέει ο διευθυντής της εταιρείας Μάρκους Ρούντε. Είναι όμως αποφασισμένος να δώσει τη μάχη μέχρι τέλους. Διεκδικεί από την Google να αποζημιώνει τους εκδότες για τις ιστοσελίδες των εφημερίδων με βάση τον γερμανικό νόμο του 2013 περί δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας των ημερήσιων εφημερίδων της χώρας. Αν το καταφέρει, θα είναι μια τεράστια νίκη των εφημερίδων, οι οποίες θα διασφαλίσουν μια σταθερή πηγή εσόδων στην ψηφιακή εποχή. Στο ζήτημα έχει εμπλακεί η Κομισιόν ως θεματοφύλακας της ΕΕ κατά του καρτέλ των μηχανών αναζήτησης. Ταυτόχρονα, στο Δικαστήριο της ΕΕ (ΔΕΕ) εκδικάζεται η σχετική υπόθεση C-299/17, για την οποία έχουν κληθεί να τοποθετηθούν γραπτά ή προφορικά οι χώρες της ΕΕ –και η Ελλάδα –καθώς είναι ζήτημα που άπτεται της κυριαρχίας των κρατών – μελών.

Η μάχη των γερμανών εκδοτών με τη Google άρχισε πριν από τέσσερα χρόνια. Τον Αύγουστο του 2013 ψηφίστηκε στη Γερμανία ο νόμος για την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας των εκδοτών απέναντι στις μηχανές ψηφιακής αναζήτησης (Presseleistungsschutzrecht). Ο νόμος προστατεύει, δηλαδή επιβάλλει στη μηχανή αναζήτησης να καταβάλλει αποζημίωση για το δημοσιογραφικό προϊόν της ιστοσελίδας μιας εφημερίδας που εμφανίζεται στην αναζήτηση ενός χρήστη. «Ο γερμανός νομοθέτης πέρασε κάτι εντελώς πρωτοποριακό» λέει ο Ρούντε. Διαπίστωσε ότι στις συνθήκες που επικρατούν σήμερα «κάτι δεν πάει καλά». Αφενός οι εκδότες – εφημερίδες παράγουν το προϊόν που εμφανίζεται στον ιστότοπό τους π.χ. www.tanea.gr, www.handelsblatt.de. Αφετέρου οι μηχανές αναζήτησης αξιοποιούν αυτά τα ψηφιακά προϊόντα του Τύπου για τους δικούς τους πελάτες ή για να φέρνουν στη δική τους πλατφόρμα όσους αναζητούν πρόσβαση στον ιστότοπο των εφημερίδων. «Κανείς δεν πηγαίνει στην Google, επειδή βρίσκει τόσο ενδιαφέρουσα τη μηχανή αναζήτησης αυτήν καθαυτήν, αλλά διότι ενδιαφέρεται για αυτά που προσφέρουν οι ιστότοποι» λέει ο Ρούντε.

Το αντεπιχείρημα της Google είναι ότι οι εκδότες έχουν συμφέρον για άμεση πρόσβαση των πελατών τους στη δική τους ιστοσελίδα χωρίς λέξεις – κλειδιά. Κατά το πνεύμα των νόμων της αγοράς όμως, στην ουσία μετατόπισε τα όρια μεταξύ του παραγωγού ενός προϊόντος και του καταναλωτή. Ο γερμανός νομοθέτης λοιπόν έκρινε ότι η Google και άλλες μηχανές αναζήτησης αξιοποιούν τα προϊόντα του Τύπου υπό την έννοια των πνευματικών δικαιωμάτων, όταν στην ένδειξη των αποτελεσμάτων αναζήτησης παρουσιάζεται ένα τμήμα του προϊόντος π.χ. αποσπάσματα κειμένου, φράσεις, φωτογραφίες κ.ο.κ. Διότι, τι συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις; «Συχνά ο αναγνώστης, που βασικά ήθελε να ενημερωθεί για τη Σύνοδο Κορυφής του G20 και τα επεισόδια στο Αμβούργο, μένει στη σύνοψη του αποτελέσματος αναζήτησης της Google. Ενδεχομένως τον οδηγεί από τη γενική αναζήτηση ειδήσεων, στις ειδήσεις του Googlenews», λέει ο Ρούντε. Αλλωστε οι μηχανές αναζήτησης χρησιμοποιούν αυτά τα περιεχόμενα, καθώς τα πλαισιώνει με διαφημίσεις. «Η κατάληξη είναι ότι ο ένας, εν προκειμένω ο εκδότης, παράγει ένα προϊόν, ενώ ο άλλος, δηλαδή η μηχανή αναζήτησης, το χρησιμοποιεί δωρεάν».

Πρόκειται λοιπόν περί στρέβλωσης. Διότι ο Tύπος, ως βασικός πυλώνας της δημοκρατίας, θα πρέπει να μείνει χρηματοδοτήσιμος. Πώς; Προστατεύοντας τα πνευματικά δικαιώματα των εκδοτών για το δημοσιογραφικό προϊόν των ιστοσελίδων των εφημερίδων που εμφανίζεται στην αναζήτηση. Ο νόμος ορίζει ότι εκεί όπου η Google και άλλες μηχανές αναζήτησης ως πάροχοι μηχανής αναζήτησης αξιοποιούν το προϊόν των εκδοτών – εφημερίδων, θα πρέπει να καταβάλλουν μία «εύλογη» αποζημίωση στους εκδότες.

Τελευταία Νέα