Ο Μουράντ Εζούμπα είναι κοινωνικός λειτουργός. Ερχεται καθημερινά σε επαφή με δεκάδες νέους κυρίως μετανάστες δεύτερης και τρίτης γενιάς, που ζουν στην πυκνοκατοικημένη συνοικία Nieuw West στο Δυτικό Αμστερνταμ. Μέχρι σήμερα έχει δουλέψει με πάνω από διακόσιους νεαρούς. Από αυτούς ένας στους δέκα είναι επιρρεπής σε ριζοσπαστικοποίηση, λέει ο Εζούμπα. «Οι νέοι αυτοί άνθρωποι μπορούν να κινηθούν προς κάθε κατεύθυνση, από το έγκλημα μέχρι τον θρησκευτικό φονταμενταλισμό» διευκρινίζει, αποδίδοντας την ευαλωτότητά τους κυρίως στο ευπαθές τους υπόβαθρο. Πρόκειται για άτομα τα οποία αισθάνονται αποξενωμένα από την κοινωνία είτε διότι έχουν εγκαταλείψει το σχολείο είτε διότι δυσκολεύονται να βρουν εργασία είτε ακόμη λόγω κοινωνικών διακρίσεων. «Αν αντιμετωπιστούν τα προβλήματα σε αρχικό στάδιο, η πιθανότητα να μυηθούν σε εξτρεμιστικές ιδέες μειώνεται σημαντικά» υποστηρίζει.

Ο Εζούμπα είναι ένας από τους κοινωνικούς λειτουργούς του Streetcornerwork, οι οποίοι, όπως μαρτυρά και η ονομασία του οργανισμού, δουλεύουν στον δρόμο και παίζουν κρίσιμο ρόλο στον αγώνα για τον εντοπισμό νέων οι οποίοι επιδεικνύουν σημάδια ριζοσπαστικοποίησης. Το δίκτυό τους είναι εκτενές και περιλαμβάνει εκτός από κοινωνικούς λειτουργούς, γυμναστές και προπονητές σε αθλητικά κέντρα, εκπαιδευτικούς, ψυχολόγους, κοινωνικούς ακτιβιστές. Ολοι δουλεύουν υπό την ομπρέλα των δημοτικών Αρχών στις μεγαλύτερες ολλανδικές πόλεις και κυρίως στο Αμστερνταμ και εκπαιδεύονται κατάλληλα ώστε να είναι σε θέση να εντοπίζουν έγκαιρα σημάδια ριζοσπαστικοποίησης.

Μουσουλμάνοι οι περισσότεροι, προέρχονται από τις ίδιες τις κοινωνίες των μεταναστών δεύτερης και τρίτης γενιάς, αυτών που έχουν γεννηθεί στην Ευρώπη. Εχουν έτσι τη δυνατότητα να αναπτύξουν εύκολα φιλίες και να διεισδύσουν αβίαστα στις παρέες των νέων αυτών. Οι συζητήσεις με τους νεαρούς είναι καθημερινές και αρχίζουν κυρίως με αναφορές σε απλά θέματα, ενώ ζητήματα γύρω από το Ισλάμ σπάνια έρχονται στην κουβέντα. Γρήγορα οι νέοι «ανοίγονται» και μιλούν για τα προβλήματά τους. Ετσι, οι επονομαζόμενοι βασικοί λειτουργοί εντοπίζουν όσους κινδυνεύουν να ριζοσπαστικοποιηθούν και να εμπλακούν σε δίκτυα εξτρεμιστών.

Ενώ ο Streetcornerwork αλλά και άλλοι παρόμοιοι οργανισμοί δημιουργήθηκαν με στόχο την παροχή υποστήριξης νέων, που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, από οικονομικά και ψυχολογικά μέχρι εθισμό σε ναρκωτικά, ο τομέας για την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης έχει επεκταθεί άρδην. Ακολουθούν τους ρυθμούς ραγδαίας ανάπτυξης του συνόλου των προγραμμάτων για να ανακοπεί η προσχώρηση νέων στα δίκτυα των τζιχαντιστών, διαμορφώνοντας το ολλανδικό μοντέλο κατά της ριζοσπαστικοποίησης, το οποίο αποτελεί υπόδειγμα κατάρτισης και επέκτασης ανάλογων σχεδίων σε άλλες χώρες της Βόρειας Ευρώπης.

Η ταυτότητα των δραστών των τρομοκρατικών χτυπημάτων σε Παρίσι, Βρυξέλλες, Γερμανία και πιο πρόσφατα στη Βρετανία, με τους περισσότερους να είναι ευρωπαίοι πολίτες με μεταναστευτικό ιστορικό, δεν αφήνει, άλλωστε, περιθώρια εφησυχασμού. Ειδικοί σχεδιάζουν προγράμματα κομμένα και ραμμένα στα μέτρα κάθε ατόμου, σε συνεργασία με όσους είναι απαραίτητο να εμπλακούν, και οι λύσεις παίρνουν τη μορφή ενός συνδυασμού υποστηρικτικής βοήθειας, διοικητικών και ποινικών μέτρων. Στόχος είναι «μια στοχοθετημένη, πολυεπιστημονική προσέγγιση με την ενεργό συμμετοχή όλων των απαραίτητων εταίρων», εξηγούν ειδικοί. Αλλωστε, το δίκτυο των βασικών λειτουργών είναι απλά το πρώτο επίπεδο σε έναν πολυδαίδαλο μηχανισμό εντοπισμού ομάδων που κινδυνεύουν από ριζοσπαστικοποίηση και πόλωση και διατρέχουν εντέλει τον κίνδυνο να στρατολογηθούν και να εμπλακούν στα δίκτυα των τζιχαντιστών.

Ο μηχανισμός περιλαμβάνει εκτός από τους δήμους, τζαμιά και ιμάμηδες, σχολεία και δασκάλους, οργανισμούς κοινωνικής πρόνοιας, μη κυβερνητικές οργανώσεις, την Αρχή προστασίας παιδιών, την εθνική ένωση σχολείων, την αστυνομία, δικαστικές και εισαγγελικές Αρχές, υπουργεία, μυστικές και αντιτρομοκρατικές υπηρεσίες, ένα εκτενές δίκτυο μυστικών και μη «πρακτόρων». Ολοι τελούν υπό τον Συντονιστή για την Ασφάλεια και την Αντιτρομοκρατία (NCTV) Ντικ Σχοφ.