Οι τσέπες άδειες. Το ίδιο και οι τραπεζικοί λογαριασμοί. Οι φόροι βουνό και οι τρέχουσες ανάγκες απολύτως ανελαστικές. Σε αυτό το σκηνικό δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι τρεις στους δέκα φορολογουμένους δεν πλήρωσαν την πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος εντός της προθεσμίας και είναι πλέον εκτεθειμένοι σε μέτρα αναγκαστικής είσπραξης. Αν έχει μείνει τίποτα στην άκρη.
Τα στοιχεία τα οποία έχει στη διάθεσή του το υπουργείο Οικονομικών, μετά την πληρωμή της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων έως τις 31 Ιουλίου, δείχνουν ότι σε σύνολο 2.431.000 φορολογουμένων με χρεωστικό ραβασάκι το χέρι στην τσέπη έβαλαν 1.760.000. Ενα ποσοστό της τάξεως του 28% συνεχίζει ακόμα και σήμερα να κρατά αποστάσεις ασφαλείας από την πληρωμή του φόρου.
Συνακόλουθα, οι εισπράξεις φόρων εισοδήματος περιορίστηκαν στα 775,031 εκατομμύρια ευρώ έναντι 1.114.509.000 ευρώ που είχαν βεβαιωθεί. Χασούρα κοντά στα 340 εκατ. ευρώ, με την εισπραξιμότητα της πρώτης δόσης φόρου εισοδήματος στο 69,5%.
Η κατάσταση αυτή δεν σήμανε συναγερμό στο υπουργείο Οικονομικών. Ούτε στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Αντίστοιχο φαινόμενο είχε παρατηρηθεί και πέρυσι τον Ιούλιο, όταν επίσης τρεις στους δέκα φορολογουμένους δεν είχαν πληρώσει την πρώτη δόση. Πέρυσι τέτοια εποχή 2.230.000 φορολογούμενοι θα έπρεπε να καταβάλουν 1,145 δισ. ευρώ.
Τελικά είχαν πληρώσει 793 εκατ. ευρώ μόλις 1.571.000 φορολογούμενοι. Και πάλι δηλαδή η εισπραξιμότητα ήταν παρεμφερής (69,5%) και η αποχή από την πληρωμή του φόρου ανάλογη.
Η κατάσταση αυτή όμως θα έπρεπε να σημάνει συναγερμό για τις αδιαμφισβήτητες συνθήκες υπερφορολόγησης που έχουν διαμορφωθεί και την απόγνωση στην οποία έχουν περιέλθει οι φορολογούμενοι. Αν η φορολογική επιβάρυνση ήταν μικρότερη, και οι υποχρεώσεις θα πληρώνονταν ευκολότερα. Η λογική αυτή όμως απέχει –όπως αποδείχθηκε –από την πρακτική των δανειστών την οποία απεδέχθη η κυβέρνηση.
Τα επόμενα βήματα είναι προδιαγεγραμμένα. Οι υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων θα κληθούν σύντομα να κάνουν τη δουλειά τους. Να επιχειρήσουν δηλαδή με κάθε νόμιμο μέσο να εισπράξουν τις νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές που έχουν δημιουργηθεί.
Το τσουνάμι κατασχέσεων, το οποίο εκδηλώνεται καθημερινά με περισσότερα από 5.000 ηλεκτρονικά κατασχετήρια, αναμένεται να δυναμώσει.
Από την επομένη της προθεσμίας πληρωμής των φόρων η οφειλή γίνεται ληξιπρόθεσμη και εφόσον δεν ρυθμιστεί σε δόσεις, ο φορολογούμενος είναι εκτεθειμένος στις κατασχέσεις. Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν πως πριν γίνει απαιτητή η πρώτη δόση φόρου εισοδήματος, 3.881.795 φορολογούμενοι είχαν ανοιχτούς λογαριασμούς με ληξιπρόθεσμες οφειλές και 1.619.875 φορολογούμενοι ήταν εκτεθειμένοι σε κατασχέσεις και αναγκαστικά μέτρα είσπραξης.
Στο τέλος Μαΐου, 930.160 φορολογούμενοι είχαν διαπιστώσει ότι το μακρύ χέρι της Εφορίας είχε τρυπώσει στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς με κατασχέσεις προκειμένου να εισπραχθούν όσα οικειοθελώς δεν κατεβλήθησαν. Από τις αρχές του έτους, φρέσκα ληξιπρόθεσμα χρέη 4,748 δισ. ευρώ προστέθηκαν στα βιβλία της ΑΑΔΕ, ανεβάζοντας τον συνολικό λογαριασμό απλήρωτων φόρων και λοιπών υποχρεώσεων προς το Δημόσιο στα 95 δισ. ευρώ. Από αυτά, ούτε 15 δισ. ευρώ δεν κρίνονται εισπράξιμα.
Ρυθμίσεις. Με κατασχέσεις αλλά και ρυθμίσεις οφειλών, η εισπραξιμότητα του φόρου εισοδήματος αναμένεται να αυξηθεί κατά τι το αμέσως προσεχές διάστημα. Την επομένη της απώλειας της προθεσμίας η οφειλή γίνεται ληξιπρόθεσμη, γεγονός το οποίο σημαίνει πως ανοίγουν οι ηλεκτρονικές πύλες του Τaxis για ρύθμιση του χρέους σε δώδεκα μηνιαίες δόσεις.
Υπολογίζεται πως περίπου 600.000 φορολογούμενοι κουβαλούν από τα προηγούμενα χρόνια ρυθμίσεις οφειλών σε δόσεις, ενώ μόνο τον Ιούλιο περισσότεροι από 100.000 φορολογούμενοι επέλεξαν τη διαχείριση των χρεών τους μέσω της πιστωτικής τους κάρτας. Σε έως δώδεκα άτοκες μηνιαίες δόσεις με τη χρήση πιστωτικής εντάχθηκαν 170 εκατ. ευρώ φόρων εισοδήματος, με αύξηση της τάξεως του 10% σε σχέση με τον περσινό Ιούλιο.
Τον Αύγουστο αναμένεται ηρεμία, ενώ τον Σεπτέμβριο της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ και της δεύτερης δόσης φορολογίας εισοδήματος ο συνωστισμός στις τράπεζες θα έχει και πάλι την τιμητική του.
Τραπεζικές πηγές εκτιμούν πως φέτος αναμένεται να σημειωθεί ρεκόρ χρέωσης πιστωτικών καρτών προκειμένου να πληρωθούν φόρος εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ έως το τέλος του έτους. Αν γίνει προβολή των ρυθμίσεων του Ιουλίου σε ετήσια βάση, τότε το συνολικό φοροφέσι στις κάρτες αναμένεται να ξεπεράσει το μισό δισεκατομμύριο ευρώ.
Οι ρυθμίσεις χρεών μέσω πιστωτικών καρτών ακολουθούν διαρκή ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια. Από 380 εκατ. ευρώ το 2015, διογκώθηκαν σε 450 εκατ. ευρώ το 2016 και φέτος βαδίζουν ολοταχώς για να σπάσουν το φράγμα των 500 εκατ.
Οι επόμενοι πονοκέφαλοι με νέες δόσεις προς την Εφορία έρχονται από τον Σεπτέμβριο. Η δεύτερη δόση φόρου εισοδήματος θα πρέπει να πληρωθεί έως το τέλος Σεπτεμβρίου, όπως και η πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ. Εως τον Ιανουάριο του 2017, η Εφορία κάθε μήνα κάτι θα ζητά. Μια από τις πέντε δόσεις του ΕΝΦΙΑ, τον Δεκέμβριο τα τέλη κυκλοφορίας και νωρίτερα τον Νοέμβριο την τελευταία δόση του φετινού φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων.