Η Πορτογαλία βλέπει την έξοδο από την κρίση

Η οικονομία της Πορτογαλίας αρχίζει να αναπτύσσεται και πάλι με γοργούς ρυθμούς ελπίζοντας ότι θα αφήσει πίσω οριστικά την κρίση. Οι προκλήσεις εξακολουθούν και είναι μεγάλες αλλά οι πολίτες και η κυβέρνηση ευελπιστούν ότι θα μπορέσουν να ξεπεράσουν τον σκόπελο.

Η ανεργία έχει μειωθεί στο 9% σύμφωνα με τα στοιχεία του Ιουνίου και διαμορφώνεται πλέον στα χαμηλότερα επίπεδα μετά το 2008 λένε τα στοιχεία της Eurostat. Σύμφωνα με προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, φέτος η ανάπτυξη αναμένεται στο 2,5% μετά την αύξηση 1,4% το 2016. Οι εξαγωγές αυξάνονται ενώ ο τουρισμός ανθεί κυρίως μετά τη μείωση του ΦΠΑ από το 23% στο 13%. Την ίδια στιγμή γίνονται προσπάθειες να αντιμετωπιστούν τα τελευταία προβλήματα από την τραπεζική κρίση καθώς μεγάλα και ιστορικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως η Banco Espirito Santo δέχτηκαν ισχυρές πιέσεις από το βάρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η χώρα είχε υπογράψει Μνημόνιο 78 δισ. ευρώ το 2011 και το 2012 είχε ύφεση 3,2%. Στη διάρκεια της κρίσης η ανεργία είχε σκαρφαλώσει στο 18%, σχεδόν τέσσερις στους δέκα νέους δεν μπορούσαν να βρουν δουλειά. Το 2014 μάλιστα η κυβέρνηση είπε όχι στην τελευταία δόση που θα μπορούσαν να χορηγήσουν οι πιστωτές σκοπεύοντας να βγει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα από το Μνημόνιο.

Κινητήρια δύναμη πίσω από την ανάκαμψη της Πορτογαλίας μετά την έξοδο από το Μνημόνιο θεωρείται ότι είναι σε μεγάλο ποσοστό η χαλαρή νομισματική πολιτική που ακολουθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ιδιαίτερα με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Με βάση το πρόγραμμα αυτό η ΕΚΤ αγοράζει μεγάλες ποσότητες κρατικών ομολόγων της Πορτογαλίας βοηθώντας τη χώρα περισσότερο από οποιαδήποτε κυβερνητική πολιτική, όπως λένε στο CNBC υψηλόβαθμα στελέχη μεγάλων επενδυτικών τραπεζών όπως η JP Morgan. Θετικά θεωρείται ότι επέδρασαν στα δημοσιονομικά και τα μέτρα λιτότητας που έλαβε η προηγούμενη κυβέρνηση στα πλαίσια της προσαρμογής που επιχειρήθηκε. Και η σημερινή κυβέρνηση όμως του πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα διεκδικεί μερίδιο στην επιτυχία. Από τον Οκτώβριο του 2015 όταν ανέλαβε καθήκοντα πήρε πίσω αρκετά μέτρα λιτότητας όπως μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις.

Προκλήσεων συνέχεια. Οι προκλήσεις πάντως παραμένουν μεγάλες για τη χώρα καθώς το χρέος παραμένει μεγάλο. Το κρατικό χρέος της Πορτογαλίας αναμένεται ότι θα αγγίξει φέτος το 129% ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες προβλέψεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η κυβέρνηση δεν έχει μεγάλα περιθώρια για κοινωνική πολιτική και εφησυχασμό. Ο προϋπολογισμός για το 2018 αναμένεται ότι θα είναι μεγάλη πρόκληση για τη Λισαβόνα, αναφέρει το CNBC, καθώς τα αριστερά κόμματα που στηρίζουν τον κυβερνητικό συνασπισμό ζητούν κι άλλες παροχές. Επίσης η κρίση προκάλεσε μεγάλα βάρη από κόκκινα δάνεια στο τραπεζικό σύστημα από νοικοκυριά και επιχειρήσεις.