Ένα φάρμακο που φυσιολογικά χορηγείται για την αντιμετώπιση του τύπου 2 διαβήτη ίσως μπορεί να σταματά την εξέλιξη της νόσου του Πάρκινσον, σύμφωνα με μία νέα, μικρή μελέτη.

Από τους 31 ασθενείς που λάμβαναν το φάρμακο εξενατίδη (exenatide) μαζί με την καθιερωμένη θεραπεία τους, κανένας δεν παρουσίασε επιδείνωση, όχι μόνο κατά τις 48 εβδομάδες που έπαιρναν το φάρμακο, αλλά και 2 μήνες αργότερα.

Αντίθετα, από τους 29 ασθενείς που λάμβαναν μία ανενεργό ουσία (εικονικό φάρμακο) συν την καθιερωμένη αγωγή για το Πάρκινσον, όλοι παρουσίασαν επιδείνωση της κατάστασής τους με το πέρασμα του χρόνου.

Τα ευρήματα αυτά, που δημοσιεύονται στην διεθνή ιατρική επιθεώρηση The Lancet, υποδηλώνουν ότι η εξενατίδη σταμάτησε την εξέλιξη του Πάρκινσον, λένε οι ερευνητές από το University College London (UCL).

Ωστόσο σπεύδουν να επιστήσουν την προσοχή, διότι δεν είναι γνωστό ποια μπορεί να είναι η μακροπρόθεσμη επίδρασή της, ενώ η δράση της πρέπει να ελεγχθεί σε πολύ περισσότερους ασθενείς πριν εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα.

«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι υπάρχει επιτακτική ανάγκη να βρούμε ένα φάρμακο για το Πάρκινσον, το οποίο θα επιβραδύνει την εξέλιξή του», δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής δρ ΤόμαςΦόλτινι,λέκτορας στη Μονάδα Λειτουργικής Νευροχειρουργικής του Ινστιτούτου Νευρολογίας του UCL.

«Η παρούσα είναι η πρώτη κλινική μελέτη με πάσχοντες από τη νόσο, στην οποία παρατηρείται τόσο σημαντική επίδραση. Αυτό μας δίνει τη βεβαιότητα ότι η εξενατίδη δεν άμβλυνε απλώς τα συμπτώματα της νόσου, αλλά με κάποιο τρόπο επηρέασε την υποκείμενη αιτία τους.

»Μολονότι αυτό είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικό, διατηρούμε επιφυλάξεις διότι τα ευρήματα αυτά πρέπει να επαληθευτούν».

Ντοπαμίνη

Όπως εξήγησε ο δρ Φόλτινι, η νόσος του Πάρκινσον οδηγεί στην απώλεια των κυττάρων του εγκεφάλου που παράγουν ντοπαμίνη, την ουσία που ρυθμίζει τον έλεγχο των κινήσεων του σώματος.

Τα κλασικά φάρμακα για τη νόσο προσπαθούν να αντικαταστήσουν την ντοπαμίνη που λείπει από τους ασθενείς και, παρότι αυτό βελτιώνει για καιρό τα συμπτώματά τους, δεν επηρεάζει καθόλου την υποκείμενη παθολογία που ευθύνεται για την απώλεια των κυττάρων της ντοπαμίνης.

Έτσι, ο εγκέφαλος των ασθενών εξακολουθεί να φθίνει και η κατάστασή τους σιγά-σιγά επιδεινώνεται.

Σε μία προσπάθεια να ανακόψουν αυτή την πορεία, ο δρ Φόλτινι και οι συνεργάτες του σκέφτηκαν να δοκιμάσουν την εξενατίδη, η οποία δεν ρυθμίζει μόνο τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, αλλά φαίνεται ότι προστατεύει τα κύτταρα του εγκεφάλου από τις τοξίνες.

Μία έγχυση την ημέρα

Στο πλαίσιο της μελέτης, όλοι οι εθελοντές έκαναν καθημερινά και επί 48 εβδομάδες μία ένεση είτε της εξενατίδης είτε του εικονικού φαρμάκου, ενώ οκτώ εβδομάδες αργότερα υποβλήθηκαν σε σωρεία εξετάσεων για να αξιολογηθεί η νευρολογική κατάστασή τους.

Όσοι είχαν λάβει το εικονικό φάρμακο είχαν επιδεινωθεί κατά μέσον όρο 3 μονάδες σε μία κλίμακα των 200 μονάδων (αυτός είναι ο τυπικός ρυθμός επιδείνωσης για τους πάσχοντες από νόσο Πάρκινσον).

Ωστόσο όσοι είχαν πάρει την εξενατίδη είχαν μέση βελτίωση κατά 1 μονάδα, γεγονός που σημαίνει ότι ήσαν 4 μονάδες καλύτερα απ’ ό,τι οι υπόλοιποι ασθενείς.

Επιπλέον, οι τομογραφίες εγκεφάλου που έκαναν όλοι οι ασθενείς έδειξαν πως όσοι είχαν λάβει το αντιδιαβητικό φάρμακο είχαν λιγότερη εκφύλιση, αν και η διαφορά ήταν μικρή και δεν συνοδευόταν από αντίστοιχη βελτίωση σε τεστ νοητικών δεξιοτήτων.

Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι «η εξενατίδη φαίνεται να επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου, επομένως αξίζει τον κόπο να την μελετήσουμε περαιτέρω, σε περισσότερους ασθενείς και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα», κατέληξε ο δρ Φόλτινι.