Σλόου μόσιον

Δεν είναι απλώς ένας μύθος. Είναι ένας μύθος σε μια απομυθοποιημένη εποχή. Σε μια εποχή που τα πρόσωπα δεν θολώνουν στους κόκκους των ασπρόμαυρων φωτογραφιών ούτε τρεμοπαίζουν στα ασπρόμαυρα καρέ. Αλλά σε μια εποχή που οι εκφράσεις τους αποτυπώνονται σε έγχρωμες οθόνες υψηλής ευκρίνειας. Και στην έκφραση του Γιουσέιν Μπολτ μπορεί να διακρίνει κανείς την απογοήτευση όταν συνειδητοποιεί ότι έχει τερματίσει τρίτος. Την αμήχανη έκπληξή του όταν ο νικητής του αγώνα τον προσκυνά διπλωμένος στο έδαφος. Το ρίγος του όταν το στάδιο τον αποθεώνει.

Από έναν μύθο συνεχών θριάμβων, από μια μηχανή νίκης, είναι προτιμότερος ένας μύθος που ολοκληρώνει την καριέρα του με μια ήττα. Ο Μπολτ επανέφερε το φαινόμενο που είναι ο ίδιος στις ανθρώπινες διαστάσεις του. Το έκανε γήινο, περισσότερο προσιτό, το προσγείωσε στην επικράτεια του φυσιολογικού, στον οικείο χώρο μιας αποτυχίας. Και έκανε τη δουλειά των μύθων του μέλλοντος ευκολότερη: ο επόμενος δεν θα χρειαστεί να κερδίσει ακόμη ένα χρυσό μετάλλιο στη σειρά για να τον ξεπεράσει, θα μπορεί να το κάνει με λιγότερα.

Οι μύθοι του αθλητισμού είναι οι πιο αρχέγονοι. Ακόμη και σε ένα περιβάλλον γκρίνιας για τους αγώνες που έχουν εμπορευματοποιηθεί και δυσπιστίας για τα αναβολικά που καταναλώνονται, διατηρούν ένα είδος αρχαϊκής αγνότητας. Μύθοι δεν γίνονται επειδή επιδεικνύουν τις δυνατότητες του ανθρώπινου σώματος, ούτε επειδή τρέχουν πιο γρήγορα, πηδάνε πιο μακριά ή πιο ψηλά. Γίνονται επειδή υπενθυμίζουν με τον πιο σαρκικό τρόπο ότι τα ανθρώπινα όρια διευρύνονται. Κι ότι αυτός είναι ένας αγώνας, μια μάχη που δεν τελειώνει ποτέ, ακόμη κι αν δίνεται δέκατο με δέκατο του δευτερολέπτου ή εκατοστό με εκατοστό του μέτρου.

Ο Γιουσέιν Μπολτ ολοκλήρωσε τον δικό του αγώνα με μια χαμένη μάχη. Με μια «συγγνώμη» που φάνηκε να ειπώθηκε στο κοινό αλλά μπορεί να ειπώθηκε και στον εαυτό του, με τη διαβεβαίωση πως έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε, με την παραδοχή πως κάθε χρονιά είναι χειρότερη από την προηγούμενη, με την ομολογία πως μεγαλώνει. Δεν χρειάζεται να ψάξει κανείς τα τεκμήρια της πτώσης, να αναζητήσει μαρτυρίες, στοιχεία, πληροφορίες. Οι σύγχρονοι μύθοι δεν είναι βουβοί, άνθρωποι χωρίς ιδιότητες, αλλά άνθρωποι της διπλανής πόρτας ακόμη κι όταν μοιάζουν με υπεράνθρωπες κατασκευές.

Ο Μπολτ ήταν άνθρωπος των χωραφιών της Τζαμάικας –εκεί άρχισε να τρέχει όταν ήταν παιδί και έτρεξε τόσο γρήγορα και τόσο δυνατά που ξέφυγε από τη μοίρα του. Αλλά δεν χρειάζεται να πει κανείς τίποτε για το φυσικό ταλέντο που δεν υποτάσσεται, για τη σκληρή δουλειά με την οποία το καλλιέργησε, για το πνεύμα της άμιλλας που τον οδήγησε στην κορυφή. Δεν χρειάζεται να πέσει στην παγίδα των κοινοτοπιών. Αρκεί να τον δει να τρέχει ξανά και ξανά. Σε οθόνη υψηλής ευκρίνειας. Και σε σλόου μόσιον.