Το 2007, όταν η Λουίσα Ορτέγκα διορίστηκε γενική εισαγγελέας για τις καλές υπηρεσίες και την αφοσίωσή της στον Ούγκο Τσάβες, τίποτα, απολύτως τίποτα, δεν προδιέθετε τη μελλοντική της πορεία. Πόσω μάλλον αφού κατά το προηγούμενο κύμα αντικυβερνητικών διαδηλώσεων, το 2014, αυτή η ιστορική τσαβίστα στάθηκε στην πρώτη γραμμή της καταστολής. Στην πραγματικότητα, η Ορτέγκα άρχισε να παίρνει διακριτικά τις αποστάσεις της το 2016, μη δεχόμενη πλέον να απαγγέλλει κατηγορίες σε κρατούμενους για πολιτικούς λόγους –κάτι που έκανε το καθεστώς να καταφύγει στη στρατιωτική δικαιοσύνη και την πολιτική αστυνομία, τη μπολιβαριανή υπηρεσία πληροφοριών Sebin.

Χάρη στη στάση της γενικής εισαγγελέως, επισημαίνει η «Monde», αποφεύχθηκε η απαγγελία κατηγοριών σε βουλευτές της αντιπολίτευσης όπως ο Κάρλος Οκάρις ή ο Νταβίντ Σμολάνσκι. Η Ορτέγκα αρνήθηκε επίσης να καλύψει νομικά τις εξωδικαστικές εκτελέσεις των «επιχειρήσεων απελευθέρωσης του λαού» (OLP), επιδρομών στα barrios, τις λαϊκές συνοικίες, σε αναζήτηση εγκληματιών. Οι OLP, που ξεκίνησαν το 2015, πήραν τελικά τη μορφή ανεξέλεγκτων ταγμάτων θανάτου.

Ενώ ο Νικολάς Μαδούρο προσέφευγε στο Ανώτατο Δικαστήριο αντί του εκλεγμένου Κοινοβουλίου προκειμένου να περάσει τον προϋπολογισμό του, η Ορτέγκα παρουσιαζόταν ενώπιον των βουλευτών κάθε φορά που αυτό ήταν απαραίτητο, έχοντας απέναντί της στο επονομαζόμενο «Ημικύκλιο» και τον σύζυγό της, τον τσαβίστα βουλευτή Ζερμάν Φερέρ, πρώην κομμουνιστή και πρώην guerillero.

Η Ορτέγκα ενοχλήθηκε ιδιαίτερα με την επιλογή του σκληροπυρηνικού Μάικελ Μορένο, τον Φεβρουάριο του 2017, για τη θέση του προέδρου του Ανωτάτου Δικαστηρίου. «Αυτός ο άνθρωπος έχει ποινικό μητρώο αντί για βιογραφικό», εξηγεί η δικηγόρος και βουλευτής της αντιπολίτευσης Ταμάρα Αντριάν. «Είχε καταδικαστεί δύο φορές για ανθρωποκτονίες που δεν σχετίζονται με την πολιτική».

ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ Τον ίδιο μήνα, η Λουίσα Ορτέγκα μετέβη στην Μπραζίλια προκειμένου να συμμετάσχει σε μία πρωτοφανή σύνοδο γενικών εισαγγελέων των λατινοαμερικανικών χωρών που συγκλονίζονταν τότε από τις αποκαλύψεις γύρω από την Odebrecht, τον βραζιλιάνικο κατασκευαστικό γίγαντα: έρευνα αποκάλυψε πως κατέβαλε μίζες αντί συμβολαίων σε πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής. Ενα ιδιαίτερα ευαίσθητο ζήτημα, ιδίως σε μια χώρα όπως η Βενεζουέλα. Η κόρη του Ζερμάν Φερέρ έπεσε θύμα απαγωγής τη στιγμή ακριβώς που η μητριά της αναχωρούσε αεροπορικώς για την Μπραζίλια. Μέχρι και σήμερα, κανείς δεν μπορεί να πει μετά βεβαιότητας αν ήταν σύμπτωση ή ένα μέσο εκφοβισμού.

Σε κάθε περίπτωση, ενάμιση μήνα αργότερα, τέλη Μαρτίου, η Ορτέγκα επιβεβαίωσε και επισήμως τη μεταστροφή της. Με μία φράση που προσέθεσε στα κλεφτά στην παρουσίαση της ετήσιας έκθεσης της γενικής εισαγγελίας, ανάγκασε τον Μαδούρο και το Ανώτατο Δικαστήριο να αναθεωρήσουν την απόφασή τους να σφετεριστούν τις εξουσίες τής (ελεγχόμενης από την αντιπολίτευση) Εθνοσυνέλευσης: Το Ανώτατο Δικαστήριο δεν είχε σεβαστεί το Σύνταγμα, οι αποφάσεις του εις βάρος των βουλευτών συνιστούσαν διάρρηξη της δημοκρατικής τάξης. «Ηταν η πρώτη φορά που ένα πρόσωπο του καθεστώτος έκανε το μεγάλο βήμα και εξέθετε δημόσια τη διαφωνία του», διαβεβαιώνει ο πολιτειολόγος Νικμέρ Εβανς, ακόμη ένας διαφωνών τσαβίστα. «Η Λουίσα Ορτέγκα συγκρατιόταν για καιρό. Εκφράζει τη δυσφορία ενός τμήματος του τσαβισμού απέναντι στον Μαδούρο», προσθέτει.

Από εκείνο το πρώτο μεγάλο βήμα και εξής, η Ορτέγκα μετατράπηκε σε ηγερία των διαφωνούντων του καθεστώτος. Ο σύζυγός της συμμετείχε στο αντιδημοψήφισμα που διοργάνωσε η αντιπολίτευση στις 16 Ιουλίου. Και η ίδια έκλεισε το Σάββατο την (τελευταία;) ανακοίνωση που εξέδωσε ως γενική εισαγγελέας με αυτά τα λόγια: «Θα συνεχίσω να δίνω μάχη για τους Βενεζουελάνους, για τις ελευθερίες και τα δικαιώματά τους, μέχρι την τελευταία μου πνοή, από όπου και αν βρίσκομαι».