Μεταξύ μας, σοφή απόφαση πήρε ο υπουργός Δικαιοσύνης Σταύρος Κοντονής και δεν θα παραστεί στο συνέδριο για την «κληρονομιά των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν από τα κομμουνιστικά καθεστώτα». Αργά ή γρήγορα, και κατά την εναλλαγή των πάνελ, η συζήτηση θα ερχόταν σε καίρια κεφάλαια και τότε η σιωπή του θα αποδεικνυόταν αφόρητη. Ολο και κάτι θα έπρεπε να ψελλίσει για τον μεγάλο λιμό της Ουκρανίας, την εξόντωση των κουλάκων και τις δίκες-παρωδία με τη σφραγίδα του Στάλιν. Προφανώς ο υπουργός Δικαιοσύνης θα έπρεπε να έχει πρόχειρα τα χαρτιά μπροστά του και για τη σφαγή του Κατίν, το στρατόπεδο εξόντωσης στη Βορκούτα και τις «Ιστορίες από την Κολιμά» (εκδ. Ινδικτος). Εκτός εάν θεωρεί ότι ο Βαρλάμ Σαλάμοφ ήταν εχθρός του λαού ως αυτόπτης μάρτυς ενός αδιαμφισβήτητου εγκλήματος. Για τις εκατόμβες, πάλι, που προκάλεσαν οι Ερυθροί Χμερ θα έπρεπε να πάρει παραμάσχαλα τον ογκώδη τόμο του Philip Short «Πολ Ποτ» (εκδ. Μοντέρνοι καιροί, 2006), που όσο να πεις είναι ένα βάρος όταν έχεις επιλέξει τον όρκο σιωπής.
***
Αλήθεια, σιωπή έναντι ποιων; Εναντι των θυμάτων, μόνο και μόνο για να μη φανεί στην άλλη άκρη της τραμπάλας ο φασιστικός τρόμος; Τα θύματα υπάρχουν ακόμη και όταν δεν πιστεύει κανείς στη θεωρία των δύο άκρων.
Κι ύστερα ο Σταύρος Κοντονής θα έπρεπε να δώσει τη δική του ερμηνεία για την επίκληση του ευρωκομμουνισμού ως ενός από τα ιδεολογικά ρεύματα του κομμουνισμού που οδήγησαν «στο πάντρεμα του σοσιαλισμού με τη δημοκρατία». Θα έπρεπε πρωτίστως να λύσει το παράδοξο ότι ακριβώς αυτό το ρεύμα αποστασιοποιήθηκε πρώτο από τον εξτρεμισμό της σοβιετίας και τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο όνομα του πατερούλη, της μιας αλήθειας, του εμμονικού δόγματος, του μίσους και της ταξικής μνησικακίας, αν σας θυμίζουν κάτι όλα αυτά από το νωπό ελληνικό ψυχόδραμα, κύριοι δικαστές. Αντί επιλόγου, «Ρέκβιεμ» της Αχμάτοβα: «Του θανάτου τ’ αστέρια ψηλά ακινητούσαν/ διπλωμένη στα δυο η αθώα Ρωσία καταγής/ με αιματόβρεχτες μπότες καθώς την πατούσαν/ και με λάστιχα οι μαύρες οι κλούβες στο φως της αυγής».
