Αναζήτηση
Στο… μικροσκόπιο της Δικαιοσύνης μπαίνουν οι ιδιωτικές τράπεζες φύλαξης ομφαλοπλακουντιακού αίματος –γνωστές και ως τράπεζες βλαστοκυττάρων -, καθώς φαίνεται να λειτουργούν στον αέρα λόγω νομοθετικού και συνεπώς ελεγκτικού κενού.
Αφορμή αποτέλεσε η μηνυτήρια αναφορά που κατέθεσε χθες ο Συνήγορος του Καταναλωτή Λευτέρης Ζαγορίτης εις βάρος ιδιωτικής εταιρείας για την οποία μπορεί να αποφεύχθηκε στο παρά πέντε το κανόνι στις αρχές του καλοκαιριού, όχι όμως και η αγωνία 30.000 γονέων που την είχαν εμπιστευθεί.
Ειδικότερα, η μήνυση που κατατέθηκε την Πέμπτη στον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών Ηλία Ζαγοραίο αφορά τη διερεύνηση τέλεσης αξιόποινων πράξεων και τον ενδεχόμενο καταλογισμό ποινικών ευθυνών για την εν λόγω τράπεζα, που είναι συνδεδεμένη με μεγάλο ιατρικό όμιλο.
Ετσι, μεταξύ άλλων ο Λευτέρης Ζαγορίτης ζητεί από την Εισαγγελία να ελεγχθεί εάν η συγκεκριμένη τράπεζα αλλά και οι υπόλοιπες που λειτουργούν στη χώρα μας έχουν αδειοδοτηθεί –όπως προβλέπει η κείμενη νομοθεσία –και εάν η λειτουργία τους κατά τη συλλογή, τη συντήρηση και τη φύλαξη του αναντικατάστατου βιολογικού υλικού ακολουθούν αξιόπιστες διαδικασίες.
Παράλληλα, ο Συνήγορος του Καταναλωτή θέτει και το ζήτημα της προστασίας ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων των πολιτών – καταναλωτών, ανοίγοντας τη…βεντάλια των ελέγχων στο σύνολο των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον συγκεκριμένο τομέα.
Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ – ΕΦΙΑΛΤΗΣ. Για την ιστορία, ο πρόλογος του εφιάλτη για τους 30.000 γονείς που επέλεξαν την εν λόγω εταιρεία για τη φύλαξη του βιολογικού υλικού των παιδιών τους με το σκεπτικό «δια παν ενδεχόμενον» είχε ως εξής:
«Αγαπητοί γονείς, η επιστολή αυτή σκοπό έχει να σας ενημερώσει και να σας επισημάνει τον άμεσο κίνδυνο καταστροφής των βλαστικών κυττάρων των παιδιών σας που φυλάσσονται στις εγκαταστάσεις»…, με την τράπεζα να επικαλείται στα τέλη του περασμένου Μαΐου οικονομικά προβλήματα.
Η εμπλοκή που προέκυψε επιλύθηκε –έστω και προσωρινά –δύο μήνες αργότερα, όταν ο ιατρικός όμιλος με τον οποίο είναι συνδεδεμένη η τράπεζα προέβη σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες «προκειμένου να διασφαλίσει την πλήρωση της απαιτούμενης ποσότητας του αζώτου για τη συντήρηση του βιολογικού υλικού στις δεξαμενές φύλαξης μέχρι την εξεύρεση λύσεως».
Στο μεταξύ όμως διογκώθηκε ο προβληματισμός των γονέων, καθώς βρέθηκαν «όμηροι» σε μια ιστορία άνευ προηγουμένου, δεδομένου μάλιστα ότι είχαν αφενός δαπανήσει ένα μεγάλο χρηματικό ποσό για τη φύλαξη του ομφαλοπλακουντιακού αίματος του παιδιού τους και αφετέρου είχαν επενδύσει στην ελπίδα των επιστημονικών εξελίξεων.
Οι αιματολόγοι, ωστόσο, έχουν διαφορετική άπoψη, και διακεκριμένοι επιστήμονες επαναλαμβάνουν σε κάθε ευκαιρία ότι ένας ασθενής δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα δικά του βλαστοκύτταρα, αλλά χρειάζεται συμβατό μόσχευμα από άλλον δότη.
«Καμία ιδιωτική τράπεζα δεν έχει λάβει άδεια», δηλώνει κατηγορηματικά στα «ΝΕΑ» ο Αχιλλέας Αναγνωστόπουλος, συντονιστής – διευθυντής της Αιματολογικής Κλινικής στο νοσοκομείο Παπανικολάου Θεσσαλονίκης (όπου και λειτουργεί από το 2009 δημόσια τράπεζα ομφαλοπλακουντιακού αίματος) και μέλος του ΔΣ του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων.
ΑΠΟΥΣΙΑ ΕΛΕΓΧΟΥ. Ο ίδιος –καθώς έχει διατελέσει στο παρελθόν και πρόεδρος της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρείας –έχει αναδείξει εδώ και χρόνια την απουσία ελέγχου στις ιδιωτικές τράπεζες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, αφήνοντας αιχμές για παραπληροφόρηση και εμπόριο (επιστημονικά αβάσιμων έως τώρα) ελπίδων.
Παρά τις προειδοποιήσεις διακεκριμένων επιστημόνων όμως, έχει καθυστερήσει δραματικά η καθιέρωση ενός αυστηρού νομοθετικού πλαισίου που θα έκλεινε οριστικά το θέμα.
Στο κενό αυτό ευδοκίμησέ το επιχειρηματικό δαιμόνιο στη χώρα μας, καθώς την τριετία 2008 – 2010 υπολογίζεται ότι ιδρύθηκαν τουλάχιστον 20 ιδιωτικές τράπεζες λαμβάνοντας άδειες από το υπουργείο Εμπορίου. Σήμερα έχουν απομείνει περίπου οι μισές.
Τελικά, και παρά τις πιέσεις από την πλευρά του ΕΟΜ, καθώς από το 2010 είχε διαμορφώσει σχετική πρόταση για τη διασφάλιση των συμφερόντων των πολιτών, σχετική υπουργική απόφαση εκδόθηκε μόλις τον περασμένο Μάρτιο.
Ετσι, αναμένεται να αρχίσουν αμέσως οι σχετικοί έλεγχοι ώστε να δοθεί η απαραίτητη άδεια.
ΜΟΝΟ ΤΡΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΕΣ. Σε κάθε περίπτωση, οι επιστήμονες επιμένουν ότι η δωρεά ομφαλικών μοσχευμάτων σε δημόσιες τράπεζες θα έλυνε το πρόβλημα για όλα τα παιδιά και τους ενηλίκους που πρέπει να υποβληθούν σε μεταμόσχευση και δεν βρίσκουν δότη στην οικογένεια. Παρ’ όλα αυτά, στη χώρα μας λειτουργούν μόλις τρεις δημόσιες τράπεζες (σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Χανιά).
Η επιστημονική εξήγηση για την ψήφο εμπιστοσύνης στις δημόσιες τράπεζες είναι απλή: «Το ομφαλικό μόσχευμα του ασθενούς δεν είναι κατάλληλο για μεταμόσχευση προς τον ίδιο. Σε ό,τι αφορά τις κληρονομικές παθήσεις, όπως είναι παραδείγματος χάριν η μεσογειακή αναιμία, είναι σίγουρο πως πάσχει και το ίδιο το μόσχευμα, άρα δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί», διευκρινίζει ο Αχιλλέας Αναγνωστόπουλος.
Ομως, και στην οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία –οκτώ στα δέκα παιδιά που έχουν λευχαιμία, πάσχουν από τη συγκεκριμένη μορφή –η αυτόλογη μεταμόσχευση έχει καταργηθεί ως μη αποτελεσματική.
