Γιος οικοδόμου, ο Ζοζέ Εντουάρντο ντος Σάντος γεννήθηκε σε μια φτωχογειτονιά της Λουάντας, της πρωτεύουσας της Ανγκόλας, όταν η χώρα ήταν ακόμη πορτογαλική αποικία. Σπούδασε με υποτροφία μηχανικός πετρελαίων στο Αζερμπαϊτζάν που τότε ανήκε στη Σοβιετική Ενωση και μετά την ανεξαρτησία της Ανγκόλας, το 1975, έγινε υπουργός Εξωτερικών. Οταν ανέλαβε την εξουσία η Ανγκόλα ήταν ένας από τους πιο πιστούς συμμάχους της ΕΣΣΔ. Φωτογραφίες της εποχής τον δείχνουν να μιλάει στο συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ενωσης στη Μόσχα ή να κάθεται δίπλα στον Φιντέλ Κάστρο στην Αβάνα. Μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, πάντως, οδήγησε τη χώρα του από τον μαρξισμό στον πετρο-καπιταλισμό.