Η κρυάδα ήρθε πριν από τη ΔΕΘ. Η υποχρέωση πληρωμής της πρώτης δόσης θα ακολουθήσει. Στο ενδιάμεσο, τίποτα. Ούτε «ο ΕΝΦΙΑ δεν αλλάζει, καταργείται», ούτε «αντικατάσταση από έναν πιο δίκαιο φόρο», όπως ήταν ορισμένα από τα πρόσφατα κυβερνητικά συνθήματα στα πρώτα χρόνια της αυταπάτης.
Η άνοδος του Πρωθυπουργού στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης σκιάζεται από την εκκαθάριση ενός φόρου ο οποίος, εάν είχαν τηρηθεί προεκλογικές και μετεκλογικές εξαγγελίες, δεν θα αποτελούσε πια ίσως τον πιο μεγάλο εφιάλτη εκατομμυρίων ιδιοκτητών ακινήτων.
Ο ΕΝΦΙΑ όμως είναι και φέτος εδώ, στο ύψος του, και μέσα από 28,5 εκατομμύρια δόσεις φυσικών και νομικών προσώπων ζητεί να βγουν από τις τσέπες των ιδιοκτητών ακινήτων και να εισρεύσουν στα ταμεία του Δημοσίου 3,153 δισ. ευρώ έως τον Ιανουάριο του 2018.
Περίπου 7,4 εκατομμύρια φορολογούμενοι μοιράζονται οφειλές 630 εκατ. ευρώ κάθε μήνα από τον Σεπτέμβριο έως και τον ερχόμενο Ιανουάριο και από χθες το απόγευμα όλοι έχουν το ραβασάκι του ΕΝΦΙΑ στην οθόνη του ηλεκτρονικού τους υπολογιστή.
Η διαδικασία εκκαθάρισης του φόρου ακινήτων ολοκληρώθηκε χωρίς προβλήματα και χθες το απόγευμα –νωρίτερα από την καταληκτική ημερομηνία της 31ης Αυγούστου –τα ραβασάκια άρχισαν να αναρτώνται στο Taxisnet. Οι φορολογούμενοι έχουν μάθει τη διαδικασία. Είσοδος στο Taxisnet (μέσω της ιστοσελίδας της ΑΑΔΕ www.aade.gr) και στη συνέχεια στην Προσωποποιημένη Πληροφόρηση για εκτύπωση της Ταυτότητας Οφειλής.
ΙΔΙΑ ΜΕ ΠΕΡΥΣΙ. Πόσα από τα ραβασάκια που θα τυπωθούν θα πληρωθούν, είναι το μεγάλο ερώτημα των 3 δισ., η απάντηση στο οποίο θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό την εκτέλεση του προϋπολογισμού και τους παραπαίοντες στόχους των εσόδων.
Σε σχέση με πέρυσι, τα ειδοποιητήρια στον βαθμό που δεν έχει μεταβληθεί η περιουσιακή κατάσταση των φορολογουμένων είναι σχεδόν αμετάβλητα. Το υπουργείο Οικονομικών δεν κατάφερε ούτε φέτος (δόθηκε και πάλι ετήσια αναβολή) να εντάξει στον συμπληρωματικό φόρο τα αγροτεμάχια, κίνηση η οποία θα μπορούσε ενδεχομένως να διευκολύνει κάποιες διορθωτικές κινήσεις για τα βάρη που επωμίζονται οι ιδιοκτήτες αστικών ακινήτων.
Μετά τη μείωση του ορίου επιβολής συμπληρωματικού φόρου, από τα 300.000 ευρώ συνολικής ακίνητης περιουσίας σε όρους πλασματικών αντικειμενικών αξιών στα 200.000 ευρώ, για εκατοντάδες χιλιάδες υπόχρεους ο φόρος «καπέλο» στον ΕΝΦΙΑ έχει γίνει αβάσταχτος. Η κατάσταση αυτή εξηγεί σε μεγάλο βαθμό την αυξανόμενη τάση των Ελλήνων να «σκοτώνουν» όσο όσο ακίνητα, κάποτε μεγάλης αξίας, προκειμένου να γλιτώσουν από τα βάρη.
Τα στοιχεία τα οποία έχει στη διάθεσή του το υπουργείο Οικονομικών είναι αποκαλυπτικά του μεγέθους των επιβαρύνσεων. Περίπου 500.000 ιδιοκτήτες επωμίζονται το ένα πέμπτο των συνολικών φόρων ακινήτων ή 629 εκατ. ευρώ (στο σύνολο των 3,153 δισ. ευρώ), θεωρούμενοι «μεγαλοϊδιοκτήτες», μόνο για συμπληρωματικό φόρο. Ο ΕΝΦΙΑ αποτελείται από κύριο και συμπληρωματικό φόρο, με τα αγροτεμάχια (ενδεικτικά 30 ευρώ για 20 στρέμματα με ελιές) να συνεχίζουν να έχουν ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση προφανώς εις βάρος όσων έχουν την «ατυχία» να προσπαθούν να εξοφλήσουν στην τράπεζα ένα σπίτι στην Αθήνα και να έχουν κληρονομήσει και ένα σπίτι στο χωριό.
ΤΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ. Τα στοιχεία τα οποία ανακοίνωσε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων δείχνουν ότι ΕΝΦΙΑ και συμπληρωματικό φόρο μοιράζονται 6.297.453 φυσικά πρόσωπα, τα οποία καλούνται να σηκώσουν ένα βάρος 2,7 δισ. ευρώ, και 50.900 νομικά πρόσωπα με συνολικά βεβαιωμένο φόρο ύψους 448,997 εκατ. ευρώ.
Με βάση τις δηλώσεις Ε9, τα φυσικά πρόσωπα εμφανίζονται να έχουν δικαιώματα σε 17.828.955 ακίνητα και σε 15.325.860 γήπεδα (σύνολο δικαιωμάτων 33.154.815), ενώ τα νομικά πρόσωπα έχουν δικαιώματα σε 454.981 ακίνητα και 180.213 γήπεδα.
Για περίπου ένα εκατομμύριο φορολογουμένους, το ραβασάκι του ΕΝΦΙΑ είναι μηδενικό ή έως ένα ευρώ. Για επιπλέον ένα εκατομμύριο ιδιοκτήτες ακινήτων, ο ΕΝΦΙΑ δεν ξεπερνά τα 50 ευρώ.
Στη ζώνη των επιβαρύνσεων από 250 έως και 750 ευρώ συνωστίζεται το μεγαλύτερο πλήθος ιδιοκτητών ακινήτων, περίπου 2,3 εκατομμύρια φορολογούμενοι.
Από εκεί και πάνω αρχίζουν τα μεγάλα ζόρια. Περίπου 600.000 φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν ΕΝΦΙΑ από 751 έως και 2.000 ευρώ, ενώ αν αθροιστούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων με φόρο πάνω από 1.000 ευρώ, τότε περίπου 430.000 θα κληθούν να σηκώσουν το 40% των συνολικών βεβαιώσεων του ΕΝΦΙΑ ή περίπου 1,1 δισ. ευρώ, χώρια τα 629 εκατ. ευρώ του συμπληρωματικού φόρου.
Εκπτώσεις και απαλλαγές φέτος αφορούν 1,3 εκατομμύρια φορολογουμένους με χαμηλά εισοδήματα, εκ των οποίων όμως μόνο οι 66.236 ιδιοκτήτες γλιτώνουν από τον φόρο. Το κόστος των συνολικών εκπτώσεων και απαλλαγών είναι μόλις 80,4 εκατ. ευρώ.
ΚΑΙ ΤΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ. Η εξόφληση του ΕΝΦΙΑ θα γίνει σε πέντε μηνιαίες δόσεις, η πρώτη από τις οποίες έως το τέλος Σεπτεμβρίου και η πέμπτη έως το τέλος Ιανουαρίου 2018. Κάθε μήνα θα πρέπει να εξοφλείται ποσό το οποίο κυμαίνεται από 626 εκατ. ευρώ έως 636 εκατ. ευρώ.
Πέρυσι, η εισπραξιμότητα των φόρων ακινήτων κινούνταν σε μηνιαία βάση από 75% έως και 83%. Το τοπίο όμως έχει μεταβληθεί και η ανησυχία είναι πρόδηλη στις αρμόδιες υπηρεσίες για το εάν η εισπραξιμότητα του φόρου ακινήτων θα συντηρηθεί ή θα υποχωρήσει. Το Μνημόνιο απαιτεί, βρέξει – χιονίσει, εισπράξεις 2,650 δισ. ευρώ κάθε χρόνο από τον ΕΝΦΙΑ και ενδεχόμενη μείωση της εισπραξιμότητας είναι ικανή να προκαλέσει νέους δημοσιονομικούς πονοκεφάλους.
Παράγοντες της αγοράς ακινήτων επισημαίνουν τη φορολογική κόπωση αλλά και την πρακτική αδυναμία χιλιάδων φορολογουμένων να σηκώσουν για μία ακόμα χρονιά τεράστια βάρη, κυρίως στις περιπτώσεις όπου επιβάλλεται και συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ, ενώ στα έσοδα του προϋπολογισμού έχουν ήδη από τον Ιούλιο καταγραφεί τα πρώτα ανησυχητικά σημάδια με υστέρηση 686 εκατ. ευρώ (στα καθαρά έσοδα του κρατικού).
ΣΥΜΨΗΦΙΣΜΟΙ. Η εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ έφερε από χθες και το τυπικό πάγωμα των επιστροφών φόρου εισοδήματος σε όσα φυσικά πρόσωπα έχουν διαπιστώσει πιστωτικό ραβασάκι, αλλά δεν έχουν δει ακόμα το χρώμα του χρήματος.
Υπολογίζεται ότι περίπου 550.000 φορολογούμενοι δεν έχουν λάβει ακόμα επιστροφές φόρου εισοδήματος της τάξεως των 240 εκατ. ευρώ και εφόσον για αυτά τα φυσικά πρόσωπα έχει προκύψει ΕΝΦΙΑ θα ακολουθήσει συμψηφισμός.
Σύμφωνα με πηγές της ΑΑΔΕ, οι αρμόδιες υπηρεσίες θα προχωρήσουν τις επόμενες ημέρες σε αυτεπάγγελτο συμψηφισμό, προκειμένου να μην υπάρξει ταλαιπωρία των φορολογουμένων. Στη ΔΟΥ, προκειμένου να υποβάλουν αίτηση συμψηφισμού, θα πρέπει να σπεύσουν μόνο σύζυγοι στους οποίους δεν μπορεί να γίνει αυτεπάγγελτος συμψηφισμός, στον βαθμό που η οφειλή φόρου ακινήτων βαραίνει τον έναν και η επιστροφή φόρου εισοδήματος αφορά τον άλλον.