Ο Ροντρίγκο Ντουτέρτε είπε τη Δευτέρα στους αστυνομικούς ότι μπορούν να σκοτώνουν τους «ηλίθιους» που προβάλλουν αντίσταση όταν πηγαίνουν να τους συλλάβουν, δύο ημέρες αφότου εκατοντάδες άνθρωποι μετέτρεψαν σε πορεία διαμαρτυρίας για τον «πόλεμο» εναντίον των ναρκωτικών που έχει κηρύξει ο πρόεδρος των Φιλιππίνων, την τελετή της κηδείας εφήβου ο οποίος έπεσε νεκρός από σφαίρες οργάνων της τάξης.
Ο Ντουτέρτε συναντήθηκε με τους γονείς του 17χρονου μαθητή Κιάν Λόιντ ντε λος Σάντος στο προεδρικό μέγαρο και τους διαβεβαίωσε ότι η υπόθεση του γιου τους θα τύχει δίκαιης μεταχείρισης από τις αρχές.
Η μητέρα του ντε λος Σάντος, Λορένσα, δήλωσε βέβαιη πως ο πρόεδρος θα συμβάλει στη διαλεύκανση της υπόθεσης το ταχύτερο, ενώ ο πατέρας, Σάλντι, είπε πως πλέον δεν φοβάται για τη ζωή του ζευγαριού, προσθέτοντας ότι η συνάντηση τον καθησύχασε.
«Υποσχέθηκε ότι δεν θα επιτρέψει εκείνοι που έκαναν κακό να μείνουν ατιμώρητοι», δήλωσε η μητέρα, σύμφωνα με ανάρτηση της υπηρεσίας Τύπου του Ντουτέρτε στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Facebook μετά τη συνάντηση.
Χιλιάδες άνθρωποι έχουν σκοτωθεί
Ο πρόεδρος Ντουτέρτε εξαπέλυσε τον λεγόμενο πόλεμο εναντίον των ναρκωτικών αμέσως μόλις ανέλαβε την εξουσία, τον Ιούνιο του 2016, έπειτα από την προεκλογική του δέσμευση πως θα έκανε χρήση θανατηφόρας βίας για να εξαλείψει τα ναρκωτικά και το έγκλημα στις Φιλιππίνες.
Χιλιάδες άνθρωποι έχουν σκοτωθεί ενώ το κύμα βίας στη χώρα έχει επικριθεί από πολλούς στη διεθνή κοινότητα.
Στο εσωτερικό της χώρας οι αντιδράσεις μέχρι τώρα είναι συγκριτικά περιορισμένης έκτασης, αλλά ο θάνατος του εφήβου από πυρά ανδρών της υπηρεσίας δίωξης ναρκωτικών τη 16η Αυγούστου ξεσήκωσε κατακραυγή.
Πάνω από 1.000 άνθρωποι, ανάμεσά τους μοναχές, ιερείς και εκατοντάδες παιδιά, παρέστησαν στην κηδεία του μαθητή το Σάββατο, μετατρέποντας την πομπή σε μια από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις εναντίον του «πολέμου» κατά των ναρκωτικών που έχει κηρύξει ο πρόεδρος Ντουτέρτε.
Νωρίτερα, ο Ντουτέρτε διέκοψε ομιλία του και έκανε σχόλια εκτός κειμένου απευθυνόμενος σε αστυνομικούς.
«Το καθήκον σας απαιτεί να καταβάλλετε την αντίδραση αυτού που συλλαμβάνετε (…) αν αντισταθεί, αν είναι βίαιος (…) έχετε το ελεύθερο να σκοτώνετε τον ηλίθιο, αυτή είναι η διαταγή που σας δίνω», ανέφερε ο πρόεδρος των Φιλιππίνων.
Ο Ντουτέρτε πρόσθεσε πάντως ότι «οι δολοφονίες και οι ανθρωποκτονίες και οι παράνομοι σκοτωμοί» δεν επιτρέπονται και ότι οι αστυνομικοί υποχρεούνται να τηρούν το νόμο κατά τη διάρκεια της άσκησης των καθηκόντων τους.
Τον πυροβόλησαν σε σκοτεινό δρομάκι
Ο ντε λος Σάντος σύρθηκε από αστυνομικούς με πολιτικά σε σκοτεινό, γεμάτο σκουπίδια δρομάκι στη Μανίλα. Τον πυροβόλησαν και τον άφησαν πλάι σε χοιροστάσιο, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, οι καταθέσεις των οποίων επιβεβαιώνονται από τις εικόνες που κατέγραψαν κλειστά κυκλώματα τηλεόρασης.
Αρχικά η αστυνομία υποστήριξε ότι οι άνδρες της αναγκάστηκαν να αμυνθούν όταν ο έφηβος άνοιξε πυρ εναντίον τους. Αργότερα, εκπρόσωπος του προέδρου Ντουτέρτε και το υπουργείο Δικαιοσύνης έκαναν λόγο για «μεμονωμένο» περιστατικό.
Η ειδική εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για τις εξωδικαστικές εκτελέσεις, Ανιές Καλαμάρ, αναφέρθηκε στον χαμό του εφήβου ντε λος Σάντος κάνοντας λόγο για «δολοφονία». Ο Ντουτέρτε εξεμάνη, εξυβρίζοντάς την με εκφράσεις η πιο ήπια από τις οποίες ήταν «ανόητη».
«Δεν θα με απειλήσει αυτή εμένα», πρόσθεσε ο πρόεδρος των Φιλιππίνων, προκαλώντας την Καλαμάρ να πάει να δει την κατάσταση στη χώρα.
Προγραμματισμένη επίσημη επίσκεψη της Καλαμάρ τον Δεκέμβριο ακυρώθηκε διότι αρνήθηκε να εκπληρώσει τους όρους που είχε θέσει ο Ντουτέρτε, ένας από τους οποίους ήταν να συμμετάσχει σε τηλεοπτική δημόσια αντιπαράθεση μαζί του. Μετέβη ανεπισήμως στις Φιλιππίνες τον Μάρτιο, σε εκδήλωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα.