Ανάμεσα σε δύο κόσμους

Οι διαρροές έχουν αρχίσει από καιρό. Για την κυβέρνηση η επικείμενη επίσκεψη του γάλλου προέδρου είναι «κομβικής σημασίας». Κατά πάσα πιθανότητα, όχι τόσο για αυτά που κομίζει ο Εμανουέλ Μακρόν στην Αθήνα όσο για τα πλάνα του Αλέξη Τσίπρα πλάι στον άνδρα που έχει υποσχεθεί να «επανιδρύσει» την Ευρωπαϊκή Ενωση. Παρά τις μεγάλες συριζαϊκές προσδοκίες, όμως, ένα κρας τεστ των δύο πολιτικών αποκαλύπτει πως Αλέξης και «Μανού» μάλλον ξεκινούν από πολύ μακριά και δύσκολα θα συναντηθούν.

Ανήκουν περίπου στην ίδια γενιά. Και μοιράζονται, χάρη στην ηλικία τους, μια πρωτιά. Ο 39χρονος Μακρόν έγινε ο νεότερος πρόεδρος στην ιστορία της Γαλλικής Δημοκρατίας κι ο 43 ετών πρώτος Τσίπρας κατάφερε να ρίξει κατακόρυφα τον μέσο όρο ηλικίας των ελλήνων πρωθυπουργών. Οι ομοιότητες όμως τελειώνουν εκεί. Υπάρχει, σημειολογικά μιλώντας, ένα περιστατικό από τη δημόσια παρουσία του Μακρόν που μπορεί να περιγράψει το χάσμα που τον χωρίζει –ιδεολογικά και πολιτικά –από τον Τσίπρα κι έχει λάβει χώρα τον Ιούνιο του 2016 στο Μοντρέιγ του Σεν Σαν Ντενί. Συνδικαλιστές ρίχνουν αβγά στον τότε υπουργό Οικονομίας της χώρας. Αιτία; Εκτός από το παρελθόν του στον τραπεζικό τομέα ή το τεχνοκρατικό του στυλ; Μερικές μέρες πριν, ενώ δέχεται λεκτική επίθεση από άλλους συνδικαλιστές, τους λέει πως «ο καλύτερος τρόπος για να μπορείς να αγοράσεις ένα κοστούμι είναι να δουλέψεις».

ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟΨΕΩΝ. Αν λοιπόν στο κυβερνητικό επιτελείο είχαν μελετήσει λίγο καλύτερα το φαινόμενο Μακρόν, δεν θα έπρεπε να τους εκπλήξει πως την Πέμπτη, π.χ., η γαλλική κυβέρνηση ανακοίνωσε 36 μεταρρυθμίσεις στην εργατική νομοθεσία προκειμένου να γίνει η αγορά εργασίας πιο ευέλικτη. Οπως έγραψαν οι «Financial Times», ανάμεσα σε αυτές περιλαμβάνονται η ενίσχυση των επιχειρησιακών συμβάσεων με παράκαμψη των σωματείων και η διευκόλυνση των απολύσεων με την εισαγωγή πλαφόν στα ποσά των αποζημιώσεων.

Μια μέρα πριν, ο Τσίπρας, πάλι, υποσχόταν προσλήψεις στο Δημόσιο. Και η ελληνική κυβέρνηση, την Τρίτη, έφερνε στη Βουλή το νομοσχέδιο για τα εργασιακά με «παροχές» όπως τα επιδόματα σε απλήρωτους εργαζομένους. Για την αντιπολίτευση ήταν μια επικοινωνιακή κίνηση ενόψει ΔΕΘ. Πιθανόν. Διαβάζεται, ωστόσο, και ως κίνηση απελπισίας. Η αρμόδια υπουργός διατείνεται πως το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει φιλεργατικές ρυθμίσεις. Μέσα στο πακέτο της τρίτης αξιολόγησης, ωστόσο, βρίσκεται ο περιλάλητος συνδικαλιστικός νόμος. Με δυο λόγια, ο Μακρόν δεν μοιάζει να συμμερίζεται όσα πρεσβεύει ο Τσίπρας. Αρα δικαιούται κάποιος να υποθέσει ότι οι γάλλοι φίλοι δεν θα είναι σύμμαχοι της ελληνικής κυβέρνησης στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές που έρχονται.

ΜΕ «ΒΑΡΙΑ» ΠΡΟΫΠΗΡΕΣΙΑ. Ο Μακρόν, εξάλλου, ποτέ δεν φιλοτέχνησε το προφίλ του αριστερού. Στη «Monde», το 2015, είχε περιγράψει εαυτόν ως «φιλελεύθερο». Τον επόμενο χρόνο, είχε δημοσίως δηλώσει «η ειλικρίνεια με ωθεί να πω ότι δεν είμαι σοσιαλιστής». Ο Τσίπρας, από την άλλη, το 2014, αποκάλυπτε από το Παρίσι, δίπλα στον Μελανσόν, πώς βλέπει τους φιλελεύθερους. «Εμείς», δήλωνε, «γνωρίζουμε ότι μπορούμε να αλώσουμε τη Βαστίλλη του παγκόσμιου φιλελευθερισμού, τη σημερινή νεοφιλελεύθερη Ευρώπη». Σήμερα ηγείται ενός κόμματος που κατηγορεί τους νεοφιλελεύθερους ως ακροδεξιούς.

Αναμενόμενη διάσταση απόψεων αν αναλογιστεί κανείς το παρελθόν, εκπαιδευτικό και επαγγελματικό, του γάλλου προέδρου. Αφού τελείωσε το λύκειο Henri IV –το οποίο θεωρείται ένα από τα πιο απαιτητικά σχολεία στο Παρίσι -, σπούδασε Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Ναντέρ. Εχει, μάλιστα, δουλέψει για τον γάλλο φιλόσοφο Πολ Ρικέρ, όταν εκείνος έγραφε το έργο του «Η μνήμη, η ιστορία, η λήθη». Πήρε μεταπτυχιακό στις Δημόσιες Σχέσεις από τη Sciences Po και αποφοίτησε από την Εθνική Σχολή Διοίκησης. Εχει δε εργαστεί ως τραπεζικό στέλεχος στη Rothschild & Cie πριν πάρει την πρώτη του γεύση από τη διακυβέρνηση, υπό τον Φρανσουά Ολάντ. Ο έλληνας Πρωθυπουργός, διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός του ΕΜΠ, μπήκε στην ΚΝΕ τη χρονιά που έπεφτε το Τείχος του Βερολίνου και έγινε γνωστός στο πανελλήνιο το 1990 από τη συνέντευξή του με την ιδιότητα του μέλους του Συντονιστικού των καταλήψεων. Στα σχολικά χρόνια των δύο, πάντως, υπάρχει ένα κοινό στοιχείο: Τσίπρας και Μακρόν γνώρισαν εκείνη την περίοδο τις γυναίκες της ζωής τους.