Περίπου 200.000 νέοι χαμηλοσυνταξιούχοι (αιτήσεις συνταξιοδότησης μετά τις 13/5/2016) θα στερηθούν το ΕΚΑΣ και από το 2019 θα λαμβάνουν κατά μέσον όρο σύνταξη ύψους 300 ευρώ με τον νόμο Κατρούγκαλου, ο οποίος επιφέρει μειωμένες κατώτατες συντάξεις.
Τονίζεται ότι με τα μέτρα – σοκ στις συντάξεις που πήρε η σημερινή κυβέρνηση, από τον Δεκέμβριο του 2019 δεν θα υπάρχει πλέον χορήγηση του ΕΚΑΣ στους χαμηλοσυνταξιούχους. Αυτό θα το μάθουν τον Οκτώβριο του 2018 όλοι οι δικαιούχοι. Αρά 300.000 άτομα που είναι δικαιούχοι του ΕΚΑΣ και το λαμβάνουν ακόμη λειψό θα πάψουν να το λαμβάνουν από 1/1/2020. Το 2016 περισσότεροι από 140.000 χαμηλοσυνταξιούχοι έχασαν το ΕΚΑΣ προκειμένου να υλοποιηθεί η τριτομνημονιακή δέσμευση (Ν. 4336/2015), δηλαδή «η σταδιακή κατάργηση του επιδόματος αλληλεγγύης (ΕΚΑΣ) για όλους τους συνταξιούχους έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2019, αρχίζοντας με το ανώτερο 20% των δικαιούχων τον Μάρτιο του 2016. Στη συνέχεια, ακολούθησε ο Ν. 4387/2016 (άρθρο 92) που καθόρισε τις νέες προϋποθέσεις και τις νέες κλίμακες του ΕΚΑΣ (230 ευρώ – 172,50 ευρώ – 115 ευρώ – 57,50 ευρώ – 30 ευρώ) και ύστερα ο Ν. 4411/16 (άρθρο 31) που θέσπισε τα αντισταθμιστικά μέτρα κατάργησης του ΕΚΑΣ». Για το 2017, η κυβέρνηση μείωσε το ΕΚΑΣ για όλους τους δικαιούχους στο μισό (115 ευρώ, 86,25 ευρώ, 57,50 ευρώ και 28,75 ευρώ) διατηρώντας τις ίδιες προϋποθέσεις. Πάνω από 140.000 χαμηλοσυνταξιούχοι θα δουν νέα περικοπή στο ΕΚΑΣ το 2018, καθώς κόβονται άλλα 238 εκατ. ευρώ από το επίδομα και θα πληρωθούν μόλις 85 εκατ. ευρώ για όσους συνεχίσουν να το λαμβάνουν και την επόμενη χρονιά. Τα νέα κριτήρια θα μειώνουν και τα όρια εισοδήματος αλλά και τα ποσά του ΕΚΑΣ, καθώς αυτό το μεικτό σύστημα περικοπής το έχει ήδη ψηφίσει η κυβέρνηση.
Παράλληλα, όπως προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου, οι κατώτατες συντάξεις 15ετίας που απονέμει στο εξής ο ΕΦΚΑ σε χαμηλόμισθους ξεκινούν από 195,90 ευρώ για σύνταξη χηρείας, από 288 ευρώ για μειωμένη σύνταξη γήρατος και δεν θα ξεπερνούν τα 414,90 ευρώ (μεικτά) έναντι των 486 ευρώ πριν από τον Ν. 4387/2016. Οι νέες χαμηλές κατώτατες συντάξεις οφείλονται στον νέο τρόπο υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης, καθώς η εθνική σύνταξη είναι παγιωμένη και ανέρχεται σε 384 ευρώ με 20ετία και σε 345 ευρώ με 15ετία. Μεγάλες είναι οι περικοπές στις συντάξεις χηρείας, στις αναπηρικές, στις επικουρικές και στα εφάπαξ.
Υπενθυμίζεται ότι από το 2019 καταργείται στους ήδη συνταξιούχους η προσωπική διαφορά στις συντάξεις. Παλαιοί συνταξιούχοι ευθυγραμμίζονται με τους νέους. Χάνουν άμεσα έτσι έως 18% κύριας και επικουρικής σύνταξης. Ωστόσο οι μειώσεις δεν θα είναι 18%, αλλά φτάνουν και στο 25%, γιατί δεν κόβεται μόνο σύνταξη λόγω προσωπικής διαφοράς, αλλά καταργούνται και τα επιδόματα συζύγου και τέκνων. Τα επιδόματα συζύγου και παιδιών καταργούνται ξεχωριστά και δεν μπαίνουν στο πλαφόν του 18%.
Κι άλλες μειώσεις. Την ίδια ώρα κρυφά χαράτσια στις συντάξεις, μέσω της αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών, επέβαλε η σημερινή κυβέρνηση πέρα από τις δραστικές μειώσεις που επέφεραν ο νόμος Κατρούγκαλου καθώς και το νέο Μνημόνιο. Εκτιμάται ότι ο «λογαριασμός» κινείται στα 8 δισ. ευρώ, τα οποία θα παρακρατηθούν από το 2016 έως το 2019 από τους συνταξιούχους μόνο υπέρ του ΕΟΠΥΥ, μέσα από την εισφορά ύψους 6% από τις κύριες συντάξεις και 6% από τις επικουρικές.
Η συνολική παρακράτηση υπέρ του ΕΟΠΥΥ ανέρχεται σε 2 δισ. ανά έτος, δηλαδή 8 δισ. ευρώ την τετραετία. Tα χαράτσια –μεσω των εισφορών –είναι τα εξής:
1. Αύξηση της εισφοράς σε όλες τις κύριες συντάξεις υπέρ της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης (ΕΟΠΥΥ) από το 4% σε 6%. Το μέτρο αυτό οδήγησε σε αντίστοιχη έμμεση μείωση στις καθαρές αποδοχές 2,6 εκατομμυρίων συνταξιούχων από κύριες συντάξεις (θεσπίστηκε μέσα Ιουλίου 2015, ίσχυσε αναδρομικά από 1/7/2015 και οδήγησε σε επιπλέον 532 εκατ. ευρώ έσοδα για τον ΕΟΠΥΥ ετησίως).
2. Εισφορά 6% σε όλες τις επικουρικές συντάξεις υπέρ της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης (ΕΟΠΥΥ). Το μέτρο αυτό οδήγησε σε αντίστοιχη μείωση στις καθαρές αποδοχές 1,2 εκατ. συνταξιούχων από επικουρικές συντάξεις (θεσπίστηκε μέσα Ιουλίου 2015, ίσχυσε αναδρομικά από 1/7/2017 και απέδωσε επιπλέον 178 εκατ. ευρώ). Ετσι, από 1/7/2016 η εισφορά υγειονομικής περίθαλψης υπέρ ΕΟΠΥΥ για παροχές ασθένειας σε είδος των συνταξιούχων που καλύπτονται από τον ΕΟΠΥΥ καθορίστηκε σε ποσοστό 6% και υπολογίζεται επί του καταβαλλόμενου ποσού κύριας σύνταξης, αφού αφαιρεθούν τα ποσά που αντιστοιχούν στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων.
3. Εισφορά 14% επί του καθαρού δηλωτέου εισοδήματος 650.000 αγροτών (σ.σ. ασφαλισμένων του πρώην ΟΓΑ) για τον κλάδο κύριας σύνταξης (θεσπίστηκε αρχές Μαΐου, ισχύει από 1/1/2017 και προβλέπεται να αποδώσει έσοδα 450-500 εκατ. ευρώ).
Eπισημαίνεται ότι σήμερα σχεδόν 1.200.000 συνταξιούχοι ζουν με κύρια σύνταξη κάτω από 500 ευρώ, ενώ άλλοι 962.466 συνταξιούχοι λαμβάνουν μηνιαίως από 500 έως 1.000 ευρώ! Δηλαδή από το σύνολο των 2.892.000 συνταξιούχων, οι 2.150.000 (ποσοστό 74%) είναι υποχρεωμένοι να τα βγάλουν πέρα με συντάξεις που δεν ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ. Η μέση κύρια σύνταξη ανέρχεται στα 722 ευρώ τον μήνα, η μέση επικουρική σύνταξη διαμορφώνεται στα 170 ευρώ μηνιαίως, ενώ το μέσο μέρισμα των συνταξιούχων του Δημοσίου φτάνει τα 97 ευρώ τον μήνα, όπως προκύπτει από τα νέα στοιχεία του συστήματος Ηλιος του υπουργείου Εργασίας για τον περασμένο Φεβρουάριο.
Τα ίδια στοιχεία δείχνουν ότι:
n Για τον μήνα Φεβρουάριο 2017, ο μεγαλύτερος αριθμός νέων κύριων συντάξεων εντοπίζεται στο ΙΚΑ σε ποσοστό 50% και αφορά συνταξιούχους ηλικίας 56-60 ετών και 61-65 ετών.
n Η μέση κύρια σύνταξη ανήλθε (Φεβρουάριος 2017) σε 723,27 ευρώ, η μέση επικουρική 171,06 ευρώ και τα μερίσματα κατά μέσον όρο κυμάνθηκαν στα 97,87 ευρώ.
n Τον Φεβρουάριο του 2017 πληρώθηκαν συνολικά 4.541.159 συντάξεις, από τις οποίες οι 2.882.047 ήταν κύριες, οι 1.249.926 επικουρικές και 409.186 μερίσματα. Η μηνιαία δαπάνη που κατέβαλαν τα Ταμεία ανήλθε σε 2.338.365.380 ευρώ και περιλαμβάνει τις κρατήσεις φόρου, τις κρατήσεις υπέρ υγείας και ΑΚΑΓΕ, ενώ δεν περιλαμβάνει την παροχή ΕΚΑΣ. Το πλήθος των συνταξιούχων ήταν 2.621.101 άτομα.
