Μείωση εισοδημάτων από μισθούς και συντάξεις και έκρηξη φοροδιαφυγής αποκαλύπτουν οι φορολογικές δηλώσεις που υπέβαλαν φέτος 6,1 εκατομμύρια φορολογούμενοι.
Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι και έρχονται να επαληθεύσουν τη σκληρή πραγματικότητα που βιώνουν τα νοικοκυριά με τις δραστικές περικοπές σε μισθούς και συντάξεις και τη μεγάλη φοροκαταιγίδα με αιχμή τη μείωση του αφορολόγητου εισοδήματος. Την ίδια ώρα οι μεγαλοστομίες και οι υποσχέσεις της κυβέρνησης για πάταξη της φοροδιαφυγής έμειναν στα χαρτιά. Τα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων δείχνουν ότι πολλοί, κυρίως οι ελεύθεροι επαγγελματίες, βρίσκουν τρόπους να ξεγλιστρούν από την Εφορία, αλλά και να προσαρμόζουν προ τα κάτω τα δηλωθέντα εισοδήματά τους για να αποφύγουν τα χαράτσια των εισφορών.
Το 2016, για μια χρονιά που η οικονομία κινήθηκε με οριακό θετικό πρόσημο, τα εισοδήματα που δήλωσαν φέτος 6,1 εκατ. νοικοκυριά είναι χαμηλότερα κατά 2 δισ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Από 75 δισ. ευρώ που ήταν το 2015 (φορολογικές δηλώσεις 2016) προσγειώθηκαν περίπου στα 73 δισ. ευρώ.
Παρά τη μείωση των δηλωθέντων εισοδημάτων, οι φόροι που πληρώνουν οι φορολογούμενοι παραμένουν στο ύψος τους. Η μείωση του αφορολόγητου ορίου, η αύξηση των συντελεστών στα εισοδήματα από ακίνητα, η εκτίναξη στο 100% της προκαταβολής φόρου για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες «φούσκωσαν» τους φόρους που πληρώνουν οι φορολογούμενοι. Τα στοιχεία από την πρώτη επεξεργασία των φορολογικών δηλώσεων αποκαλύπτουν:

Μισθωτοί – συνταξιούχοι: Τα εισοδήματα που απέκτησαν το 2016 και εμφάνισαν στις φετινές φορολογικές δηλώσεις περίπου 4 εκατ. μισθωτοί και συνταξιούχοι είναι μειωμένα κατά 864 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Συνολικά διαμορφώθηκαν σε 57,886 εκατ. ευρώ από 58,750 δισ. ευρώ το 2015. Με δεδομένο ότι οι μισθωτοί και συνταξιούχοι δεν φοροδιαφεύγουν, η μείωση αυτή αντανακλά την ελάττωση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματός τους μέσω των περικοπών που δέχθηκαν οι αποδοχές, αλλά και την απώλεια θέσεων εργασίας. Παρά τη μείωση που είδαν στα εισοδήματά τους, μισθωτοί και συνταξιούχοι κυρίως με χαμηλά εισοδήματα κλήθηκαν φέτος να πληρώσουν περισσότερους φόρους λόγω της μείωσης του αφορολόγητου ορίου και των αλλαγών στις κλίμακες φορολογίας εισοδήματος και ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.

Ιδιοκτήτες ακινήτων: Οι φορολογούμενοι που αποκτούν εισοδήματα από ακίνητα είδαν στο φετινό εκκαθαριστικό τη φορολογική τους επιβάρυνση να εκτινάσσεται ακόμη και πάνω από 30% σε σχέση με πέρυσι λόγω της αύξησης των φορολογικών συντελεστών. Πολλοί, για να γλιτώσουν φόρους, φρόντισαν να «κρύψουν» από την Εφορία τα πραγματικά έσοδα που εισπράττουν από την εκμίσθωση των ακινήτων τους. Οι περίπου 1,5 εκατ. φορολογούμενοι δήλωσαν φέτος ότι το 2016 απέκτησαν εισοδήματα ύψους 5,962 δισ. ευρώ από 6,083 δισ. ευρώ που είχαν εμφανίσει το 2016 (εισοδήματα 2015). Η μείωση κατά 121 εκατ. ευρώ των εισοδημάτων αυτών αποτυπώνει τη συνεχιζόμενη μείωση των τιμών στα ενοίκια κατοικιών, αλλά κυρίως υποκρύπτει φαινόμενα φοροδιαφυγής.

Ελεύθεροι επαγγελματίες: Υπό το βάρος της υπερφορολόγησης και των υπέρογκων ασφαλιστικών εισφορών, οι ελεύθεροι επαγγελματίες χάραξαν από νωρίς τις γραμμές άμυνάς τους για να αποφύγουν τις υπέρμετρες επιβαρύνσεις. Αλλοι έκλεισαν το μπλοκάκι τους, άλλοι μετέφεραν την έδρα τους σε γειτονική χώρα ή ίδρυσαν ΙΚΕ, ενώ πολλοί «προσάρμοσαν» τα εισοδήματά τους σε χαμηλότερα επίπεδα.Τα εισοδήματα που δήλωσαν φέτος οι ελεύθεροι επαγγελματίες είναι μειωμένα κατά 20% σε σχέση με πέρυσι. Συγκεκριμένα εμφάνισαν εισοδήματα ύψους 3,8 δισ. ευρώ, όταν το προηγούμενο έτος τα δηλωθέντα εισοδήματά τους είχαν ανέλθει σε 4,7 δισ. ευρώ (μείωση 900 εκατ. ευρώ).

Αγρότες: Οι αγρότες εμφανίζουν εισοδήματα ύψους 1,547 δισ. ευρώ από 1,258 δισ. ευρώ που είχαν δηλώσει το προηγούμενο έτος. Από τη στιγμή που καταργήθηκε η φορολόγηση με συντελεστή 13% από το πρώτο ευρώ στα αγροτικά εισοδήματα και επανήλθε το αφορολόγητο όριο, οι αγρότες παρουσίασαν μεγαλύτερα εισοδήματα, καταβάλλοντας λιγότερο ή και καθόλου φόρο, παρά την αύξηση στο 100% της προκαταβολής φόρου.