Ελάχιστα επαγγέλματα – λιγότερο από 5% – είναι σήμερα υποψήφια για πλήρη αυτοματοποίηση. Δηλαδή να μπορούν να αυτοματοποιηθούν όλες οι δραστηριότητες που συνιστούν αυτά τα επαγγέλματα. Σχεδόν όμως όλα τα επαγγέλματα ενδέχεται να αυτοματοποιηθούν εν μέρει, δεδομένου ότι ένα σημαντικό ποσοστό των δραστηριοτήτων τους θα μπορούσε να αυτοματοποιηθεί. Υπολογίζεται ότι η προσαρμογή και μόνον των τεχνολογιών που υπάρχουν σήμερα θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα την αυτοματοποίηση περίπου 50% των εργασιών τις οποίες εκτελούν άνθρωποι παγκοσμίως.
«Μία από τις πιο παλιές οικονομικές αυταπάτες είναι η πεποίθηση που διαρκώς επανέρχεται και έως σήμερα τουλάχιστον διαψεύδεται, ότι οι μηχανές εν συνόλω αυξάνουν την ανεργία. Οποτεδήποτε υπάρχει μία περίοδος υψηλής ανεργίας, ένας βολικός αποδιοπομπαίος τράγος ιστορικά υπήρξε η τεχνολογία» λέει ο Γιάννης Μαστρογεωργίου.
«Η αλήθεια είναι ότι εργασίες χάνονται και άλλες δημιουργούνται. Κάποιοι βραχυπρόθεσμα περνούν σε μία τράνζιτ περιοχή απασχόλησης μέχρι να βρεθεί η οικονομία σε νέα φάση ανόδου και να βρουν αλλού δουλειά. Κάποιοι άλλοι ευνοούνται μέσα από τα νέα επαγγέλματα που δημιουργούνται. Τα μάτια μας πρέπει να είναι στραμμένα και στους μεν και στους δε. Είναι ανάγκη όμως να υπογραμμίσουμε από την αρχή αυτής της μελέτης ότι αυτό που έκαναν παλιά οι μηχανές, προ ετών τα κομπιούτερ και αύριο τα ρομπότ, είναι να αυξάνουν την παραγωγή! Και αυτό το κατορθώνουν είτε καθιστώντας τα προϊόντα φθηνότερα, είτε αυξάνοντας τους μισθούς επειδή ανεβαίνει η παραγωγικότητα των εργαζομένων».
Κλειδί η «προσαρμογή». Αυτό που αναζητείται τώρα είναι η «προσαρμογή» και του ανθρώπινου κεφαλαίου στις νέες συνθήκες. Και αυτό γιατί τα αποτελέσματα της αυτοματοποίησης θα ασκήσουν επίδραση στις δεξιότητες της αγοράς εργασίας. Για παράδειγμα, αν εργαζόμενοι με μέσο εισόδημα, όπως οι υπάλληλοι γραφείου και οι εργάτες εργοστασίου, μετακινηθούν λόγω της αυτοματοποίησης, θα μπορούσαν να βρεθούν σε επαγγέλματα χαμηλότερης αμοιβής, αυξάνοντας έτσι την προσφορά και εν δυνάμει συμπιέζοντας τις αμοιβές. Αντιστρόφως, μπορεί να χρειαστούν κάποιο χρόνο για να επανακαταρτιστούν ώστε να διεκδικήσουν θέσεις υψηλότερων δεξιοτήτων, καθυστερώντας έτσι την επανένταξή τους στο εργατικό δυναμικό, μειώνοντας προσωρινά κατ’ αυτόν τον τρόπο την προσφορά εργασίας.
