Σε 25.000 με 30.000 υπολογίζει τους πρόσφυγες και μετανάστες που θα παραμείνουν οριστικά στην Ελλάδα ο Γιάννης Μουζάλας, ενώ τονίζει ότι η συμφωνία Ευρώπης – Τουρκίας αποτελεί κλειδί για τις προϊούσες όσο και τις μελλοντικές εξελίξεις. Στη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής υποστηρίζει ακόμη ότι η χώρα έχει αποκαταστήσει την αξιοπιστία της απέναντι στην ΕΕ και η μεγαλύτερη, ίσως, επιτυχία της κυβέρνησης στον τομέα είναι η σχεδόν μηδενική αύξηση της εγκληματικότητας από το Προσφυγικό.

Γιατί μιλάτε για προσφυγική και μεταναστευτική κρίση; Δεν είναι το ίδιο πράγμα;

Εχει γίνει σκόπιμα, μέσα από μια πολιτική δεκαετιών, μια προσπάθεια ενοχοποίησης σε ηθικό επίπεδο των παράτυπων ή παράνομων μεταναστών ή των λαθρομεταναστών. Ο πρόσφυγας έχει διαφορετικά δικαιώματα και υποχρεώσεις σε σχέση με τον άτυπο ή τον παράνομο μετανάστη, ο οποίος έχει επίσης δικαιώματα και υποχρεώσεις, δεν είναι εγκληματίας. Εγώ δεν φοβάμαι να χρησιμοποιήσω αυτές τις λέξεις, ώστε να τις απενοχοποιήσουμε. Οφείλουμε, ως κράτος και δημοκρατικοί πολίτες, να αποδώσουμε στον καθένα ό,τι δικαιούται.

Φοβάστε ότι ο χειμώνας που έρχεται μπορεί να είναι δύσκολος και να επαναληφθεί το σκηνικό πριν από τη συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας;

Η ερώτησή σας υποκρύπτει μια δίκαιη γνώση ότι η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας υπήρξε ευεργετική για την Ελλάδα. Οταν έγινε η συμφωνία, λοιδορηθήκαμε και κατηγορηθήκαμε. Κανείς δεν πίστεψε σ’ αυτήν. Σήμερα, περίπου 18 μήνες μετά, είναι φανερό ότι η συμφωνία είχε μόνο θετικά αποτελέσματα. Η δουλειά μου ως υπουργού είναι να μην ησυχάζω, όμως. Η προσφυγική και μεταναστευτική ροή δεν εξαρτάται από εμάς και μας κρατά σε εγρήγορση. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να απαιτούμε με όλους τους τρόπους από τα συμβαλλόμενα μέρη –και την Ευρώπη και την Τουρκία –να σταθούν στο ύψος των δεσμεύσεών τους. Οποιαδήποτε αστάθεια στην περιοχή δημιουργεί δυσκολίες και κινδύνους και οποιαδήποτε μεταβολή στις σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας μάς θέτει σε εγρήγορση.

Είχατε πρόσφατα δηλώσει ότι δέχεστε πιέσεις για επαναπροωθήσεις στην Ελλάδα…

Υπάρχουν πιέσεις από κράτη και από κόμματα στην Ευρώπη για να εφαρμοστεί πλήρως το Δουβλίνο. Το Δουβλίνο έχει πεθάνει, όμως. Ωστόσο, η Ευρώπη έχει νομικά ζητήματα και έτσι, μέχρι να βγει το επόμενο Δουβλίνο, πρέπει να γίνουν επιστροφές. Προκειμένου να υπερβούμε αυτόν τον σκόπελο και να επιδείξουμε ταυτόχρονα διάθεση συνεννόησης και συνεργασίας, κάναμε μια συμβολική κίνηση. Είπαμε ότι θα δεχθούμε κάποιες λίγες δεκάδες επιστροφές Δουβλίνου, με βάση τις λίγες θέσεις που διαθέτουμε. Αυτό θα γίνει αποκλειστικά με εκείνες τις χώρες που μας βοήθησαν, δεχόμενοι μέχρι στιγμής 17.000 μετεγκαταστάσεις και 7.000 επανενώσεις, ενώ το πρόγραμμα συνεχίζεται.

Η απόφαση του Ευρωδικαστηρίου κατά της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας διευκολύνει τα ελληνικά σχέδια;

Είναι κάτι που διευκολύνει την ΕΕ και έρχεται να μας δικαιώσει ως Ελλάδα. Και θα πρέπει μεγαλόθυμα να αποδεχθούμε ότι δικαιώνει και τον επίτροπο, τον κ. Αβραμόπουλο, ο οποίος επέμενε σ’ αυτό. Το Προσφυγικό και το Μεταναστευτικό θα είχαν προχωρήσει πολύ πιο γρήγορα αν δεν είχαμε τις ξενοφοβικές και ρατσιστικές απόψεις αυτών των χωρών.

Μία από τις βασικές αδυναμίες της Ελλάδας ήταν ο μηχανισμός υποδοχής και παροχής ασύλου. Εχει βελτιωθεί η κατάσταση;

Εως το 2012, σχεδόν δεν είχαμε υπηρεσία υποδοχής και ασύλου και μόλις 1.000 αμφιλεγόμενες θέσεις φιλοξενίας και γι’ αυτό καταδικαστήκαμε από την ΕΕ. Σήμερα έχουμε 45.000-50.000 θέσεις. Υπάρχουν πλέον 850 εργαζόμενοι στην υπηρεσία ασύλου, αριθμός πολλαπλάσιος του πρόσφατου παρελθόντος, αλλά δεν αντιστοιχεί ακόμη στην αναγκαιότητα της κατάστασης. Αυτό είναι ένα τεράστιο έργο. Φανταστείτε ότι ακόμα και τώρα δεν έχει το υπουργείο Μετανάστευσης ανθρώπους… Αλλά το άσυλο κάνει καλή δουλειά και δεν έχει χρόνους διαφορετικούς από την Ευρώπη. Σε λίγο θα γίνουμε η πρώτη χώρα σε αναλογία αιτήσεων ασύλου με τον πληθυσμό –τώρα είναι η Γερμανία. Θα επιταχύνουμε. Ημασταν μια χώρα της ΕΕ που σφύριζε κλέφτικα, θεωρούσε ότι δεν την αφορά το θέμα. Ερχονταν μετανάστες transit και δημιουργήσαμε μια συνείδηση στους δουλεμπόρους ότι η χώρα ήταν πέρασμα. Δεν έχουμε ευθύνη απέναντι στην Ευρώπη, όταν αφήσαμε, για παράδειγμα, σε μία χρονιά να περάσουν 45.000 μετανάστες; Τώρα, όμως, αποκαταστήσαμε το όνομά μας και την αξιοπιστία μας. Μέσα από τον τρόπο που διαχειριστήκαμε το ζήτημα, χωρίς βία, οργανωμένα και με τη δέουσα προσοχή, έχουμε πετύχει να έχουμε σχεδόν μηδενική άνοδο της εγκληματικότητας, η οποία μάλιστα περιορίζεται μέσα στα camps. Τις συμμορίες με τα Καλάσνικοφ και τις για χρόνια γεμάτες πλατείες από εξαθλιωμένους ανθρώπους τις αφήνουμε στο παρελθόν.

Πόσοι είναι τελικά οι πρόσφυγες και μετανάστες που έχουν περάσει από την Ελλάδα κατά τη διάρκεια της κρίσης και πόσοι θα παραμείνουν οριστικά;

Υπολογίζονται περίπου σε 1.200.000, εκ των οποίων 60.000 εγκλωβίστηκαν στην Ελλάδα μετά το παράνομο κλείσιμο των συνόρων. Είναι δύσκολο να προσδιορίσει κανείς πόσοι θα μείνουν, γιατί η ροή είναι μικρή μεν, αλλά συνεχίζεται. Εφόσον ισχύσει η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας και δεν αλλάξουν οι συνθήκες, θα πρέπει να υπολογίζουμε –χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα είναι τόσοι –σε έναν αριθμό 25.000-30.000 ανθρώπων που έχουν κάνει αίτηση ασύλου και δεν υπάγονται στο καθεστώς μετεγκαταστάσεων. Δεν είναι λίγοι, αλλά μπορούμε να τα καταφέρουμε. Προετοιμάζουμε τρία νέα προγράμματα ένταξης: πρώτον, νέα καταγραφή, ιδιότητες, απόδοση ΑΦΜ και ΑΜΚΑ σε όποιον το δικαιούται. Δεύτερον, όλα τα παιδιά στα σχολεία και πρόγραμμα εκμάθησης αγγλικών, καθώς και δικαιωμάτων και υποχρεώσεων για τους ενηλίκους. Τρίτον, να δώσουμε δουλειά. Εχουμε καλή συνεργασία με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, διότι κάθε χρόνο φωνάζουμε μετανάστες για να δουλέψουν στα χωράφια, όπου δεν πάνε Ελληνες.