Το ευχάριστο διάλειμμα για τον Αλέξη Τσίπρα με την επίσκεψη Μακρόν αποτελεί ήδη παρελθόν. Ο Πρωθυπουργός ρίχνεται στην αρένα της ΔΕΘ, εγκαινιάζοντας ουσιαστικά τη νέα πολιτική σεζόν με μπαράζ υποσχέσεων και στο… βάθος την έξοδο από τα Μνημόνια και την επιτροπεία.
Αρκεί να δώσουν γι’ αυτό το πράσινο φως οι θεσμοί, καθώς πριν καλά καλά ξεκινήσει η τρίτη αξιολόγηση, τα εμπόδια δείχνουν να είναι πιο ψηλά απ’ ό,τι είχε υπολογίσει αρχικά η κυβέρνηση.
Οι «κίτρινες κάρτες» των δανειστών στο EuroWorking Group, οι αντιρρήσεις και το ξήλωμα διατάξεων στο νομοσχέδιο για τα εργασιακά, καθώς και το ράπισμα Μοσκοβισί, ο οποίος μίλησε για εσαεί συνέχιση της επιτροπείας, βαραίνουν το κλίμα στο κυβερνητικό στρατόπεδο, σε συνδυασμό με τις διαρροές που θέλουν το ΔΝΤ να μπαίνει στο παιχνίδι των διαπραγματεύσεων με τις γνωστές του σκληρές απαιτήσεις.
Μία από αυτές είναι το ενδεχόμενο νέας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, κάτι που δεν θέλουν να σκέφτονται στο Μαξίμου.
Σύμμαχοι σ’ αυτό δείχνουν, όμως, τόσο οι Βρυξέλλες όσο και η Φρανκφούρτη, με τον Μάριο Ντράγκι να κρατά μεν «παγωμένη» την ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση, αλλά να θέτει πρωταρχικό στόχο για τις τράπεζες τη διαχείριση των κόκκινων δανείων και όχι την εισροή νέων κεφαλαίων με ζημιές για τους μετόχους, τους ομολογιούχους ή ακόμη και bail in στις καταθέσεις.
Σενάρια για μέτρα!
Τούτο δεν σημαίνει, ωστόσο, πως αποκλείεται το ενδεχόμενο λήψης νέων μέτρων. Αντιθέτως, η ευθεία αμφισβήτηση των αριθμών του προϋπολογισμού και του στόχου του 3,5% για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2018 από το ΔΝΤ σημαίνει πως η σχετική συζήτηση θα ανοίξει. Με κίνδυνο αφενός να καθυστερήσει η ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης –και άρα να ακυρωθεί το κυβερνητικό αφήγημα για έξοδο από τα Μνημόνια με το τέλος του προγράμματος, το καλοκαίρι του 2018. Αφετέρου να εκμηδενίσει τις εξαγγελίες Τσίπρα για «καλύτερες μέρες» και φοροελαφρύνσεις, προϊόντος του χρόνου. Ενα χαρτί που θα αξιοποιήσει ο Πρωθυπουργός στην ομιλία του απόψε από το Βελλίδειο, μαζί με τις εξαγγελίες για «δίκαιη ανάπτυξη» και «παραγωγική ανασυγκρότηση».
Αναμφισβήτητα, αχτίδα φωτός σ’ αυτό το σκηνικό υπήρξε για το Μαξίμου η επίσκεψη Μακρόν. Τα θερμά λόγια του γάλλου προέδρου δεν είχαν μόνο τυπικό χαρακτήρα. Αντιθέτως, στην κυβέρνηση δεν μπορούν παρά να είναι ικανοποιημένοι από την αποστροφή Μακρόν για το ΔΝΤ και τον ρόλο του, κάτι που μπορεί να ερμηνευθεί και ως αιχμή κατά της Γερμανίας και του «σκληρού» Σόιμπλε. Αντίστοιχης σημασίας ήταν και τα μηνύματα που έστειλε ο γάλλος πρόεδρος για τη διευθέτηση του χρέους αλλά και τις επενδύσεις, αφού οι συμφωνίες που ζυμώθηκαν δίνουν –θεωρητικά τουλάχιστον –νέα ώθηση και εξωστρέφεια στην ελληνική οικονομία.
Το μήνυμα Τσίπρα από τη ΔΕΘ θα είναι ένα μήνυμα ελπίδας για «καλύτερες μέρες» και επιστροφής στην κανονικότητα, μακριά από τη μνημονιακή πραγματικότητα. Οπως λένε χαρακτηριστικά συνεργάτες του Πρωθυπουργού, «θα είναι η τελευταία μνημονιακή ΔΕΘ». Αλλά οι υποσχέσεις που θα δώσει ο Αλέξης Τσίπρας θα αφορούν μέλλοντα χρόνο, καθώς ο ενεστώς δεσμεύεται από τις… ορέξεις των δανειστών και τις αντικειμενικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση, πλην στοχευμένων παρεμβάσεων για ευπαθείς ομάδες, με μικρό έως μηδενικό δημοσιονομικό κόστος (π.χ. το νομοσχέδιο για τα άτομα με αναπηρία).
Επίσης, το πακέτο εξαγγελιών περιλαμβάνει θεσμικές αλλαγές –με κορυφαία τη συνταγματική αναθεώρηση -, ενώ σπουδαία θέση στις ανακοινώσεις του Πρωθυπουργού καταλαμβάνει η νέα γενιά: από το νέο σύστημα των Πανελλαδικών Εξετάσεων μέχρι τις δράσεις για την ανάσχεση του brain drain και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Μαζί βεβαίως έρχονται και οι εξαγγελίες για προσλήψεις στο Δημόσιο, τις οποίες «φρενάρει» η πρεμούρα της κυβέρνησης να προχωρήσουν η αξιολόγηση και η απογραφή των συμβασιούχων, καθώς οι πιέσεις από τους δανειστές εντείνονται.
Αντίστοιχα, στη λογική των περιφερειακών αναπτυξιακών συνεδρίων που θα συνεχιστούν στις 20 και 21 Σεπτεμβρίου στην Κρήτη και στη Θεσσαλία τον Οκτώβριο, ο Τσίπρας θα μιλήσει από το βήμα της Διεθνούς Εκθεσης για τις ανάγκες της Θεσσαλονίκης και γενικά της Βόρειας Ελλάδας. Κίνηση που φανερώνει, όπως και η γενικότερη παροχολογία, πως η κυβέρνηση και μαζί η χώρα εισέρχονται σε μια άτυπη προεκλογική περίοδο, ανεξαρτήτως του αν θα διαρκέσει ώς το φθινόπωρο του 2019, εφόσον δηλαδή οι εκλογές γίνουν στην ώρα τους.
Σκοπός του Πρωθυπουργού και των συνεργατών του, αρχής γενομένης από τη ΔΕΘ, είναι να διατηρήσει η κυβέρνηση την πολιτική πρωτοβουλία και ο Αλέξης Τσίπρας να ακυρώσει τις αντίστοιχες πρωτοβουλίες του Κυριάκου Μητσοτάκη και της ΝΔ. Σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, η αξιωματική αντιπολίτευση προσώρας δεν έχει κατορθώσει να φέρει την ατζέντα στα μέτρα της όχι λόγω της δικής της αδυναμίας, αλλά λόγω της επικοινωνιακής τακτικής που ακολουθεί η κυβέρνηση. Η οποία βασίζεται σε μία και μόνη απλή λογική: να βγαίνει μπροστά ο Τσίπρας, ο οποίος αποτελεί το μοναδικό ισχυρό χαρτί μιας φθαρμένης κυβέρνησης.
Αυτός είναι και ο λόγος που ο Πρωθυπουργός το τελευταίο διάστημα παρουσιάζεται ως Ιανός: από τη μια ως θιασώτης του δημόσιου τομέα και από την άλλη ως μεταρρυθμιστής, υποστηρικτής των επενδύσεων και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Αλλά και κατά την επίσκεψη Μακρόν και ιδίως την ομιλία του γάλλου προέδρου στην Πνύκα, όπου έγινε φανατικός… ευρωπαϊστής. Ιδιότητες που θα έμοιαζαν αδιανόητες για τον Τσίπρα της πρώτης περιόδου διακυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.
Μοιάζει επίσης με προσωπικό στοίχημα του Πρωθυπουργού το γεγονός ότι δεν επιθυμεί να μείνει στην Ιστορία ως ψεύτης και ανακόλουθος. Συνομιλητές του θεωρούν ότι οι συγκεκριμένοι χαρακτηρισμοί τον ενοχλούν σφόδρα –κάτι που έχει κατ’ επανάληψη φανεί και στη Βουλή, όταν δέχεται τα πυρά του Μητσοτάκη. Γι’ αυτό ακριβώς επιλέγει επιθετικό λόγο για να υπερασπιστεί το έργο που θεωρεί ότι έχει κάνει η κυβέρνησή του και επιμένει στο μοτίβο «έκαναν κι οι άλλοι πράγματα, αλλά εμείς κάναμε περισσότερα», όπως είπε την Τρίτη στα εγκαίνια των νέων τμημάτων της Ιόνιας Οδού και θα κάνει και απόψε στη ΔΕΘ, επιχειρώντας έναν απολογισμό των πεπραγμένων της κυβέρνησης.
Στρατηγική επιλογή
Για τον Αλέξη Τσίπρα φαίνεται πως δεν είναι απλώς θέμα υστεροφημίας, αλλά της στρατηγικής που χτίζει στον δρόμο προς τις κάλπες, έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού του το «2+4». Μια νέα τετραετία, δηλαδή. Εξού και οι περισσότερες εξαγγελίες του –όπως π.χ. αυτές για την ανασυγκρότηση της Δημόσιας Διοίκησης –συνοδεύονται από το έτος-ορόσημο 2020, ενώ ο ίδιος έχει μιλήσει συμβολικά για την Ελλάδα του 2021 (σ.σ.: 200 χρόνια μετά την Επανάσταση). Το αν μπορεί να το καταφέρει, ωστόσο, είναι κάτι που δεν εξαρτάται από τον ίδιο, αλλά από τις πολιτικές συνθήκες που θα διαμορφωθούν το επόμενο διάστημα. Γι’ αυτό και η έγκαιρη ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης δίχως προβλήματα και νέα μέτρα αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για την κυβέρνηση, ούτως ώστε ο Αλέξης Τσίπρας να έχει «καθαρό» πολιτικό χρόνο μπροστά του και να ξεφύγει από τον σφιχτό κορσέ του Μνημονίου. «Αν αυτό συνδυαστεί και με την αποχώρηση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα, τόσο το καλύτερο» λένε στην κυβέρνηση. Και ο (ποδοσφαιρόφιλος) Μακρόν φαίνεται ότι έδωσε καλή πάσα στην Αθήνα, αλλά το ντέρμπι με τους θεσμούς μόλις άρχισε.
Αναζήτηση
