Μισό εκατομμύριο και πλέον πολίτες κατέκλυσαν τους δρόμους των πόλεων της Καταλωνίας χθες, στο πλαίσιο των εορτασμών για την εθνική γιορτή της περιοχής, την Ντιάδα. Ομως ουσιαστικά μετατράπηκε σε εκδήλωση για την καταλανική ανεξαρτησία, ενόψει μάλιστα του δημοψηφίσματος της 1ης Οκτωβρίου που έχουν αναγγείλλει οι καταλανικές Αρχές, παρά τις έντονες αντιδράσεις της Μαδρίτης και την απαγόρευση της διεξαγωγής του από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο της Ισπανίας.
Η Ντιάδα ουσιαστικά γίνεται στη μνήμη μιας ήττας –της κατάληψης της Βαρκελώνης στον ισπανικό πόλεμο της διαδοχής το 1714 από τα στρατεύματα του βασιλιά Φιλίππου Ε’ –και της επακόλουθης απώλειας ελευθεριών και θεσμών. Τα τελευταία χρόνια όμως, και ουσιαστικά από το 2012, αυτή η εθνική γιορτή για τους Καταλανούς έχει μετατραπεί σε πολιτικό βήμα για όσους επιθυμούν την απόσχιση της περιοχής. Μάλιστα, φέτος το σύνθημα ήταν «Ελευθερία, Αμνηστία και Καθεστώς Αυτονομίας», το ίδιο με το 1977, όταν τελείωνε η δικτατορία του Φράνκο. Οι τοπικές Αρχές έδωσαν χθες με τον τρόπο αυτόν ένα μήνυμα ανυπακοής προς την κεντρική κυβέρνηση.
Οι συγκεντρωμένοι τήρησαν και ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των θυμάτων της πρόσφατης τρομοκρατικής επίθεσης στην Βαρκελώνη. «Η Ντιάδα είναι μια ιστορική μέρα αυτοεκτίμησης και έκφρασης» είπε στην ομιλία του ο Τζόρντι Σάντσες, επικεφαλής της κυριότερης οργάνωσης για την ανεξαρτησία. «Το θέμα της ανεξαρτησίας είναι ανοιχτό εδώ και έξι χρόνια. Η σημερινή ημέρα αποτελεί σύμβολο μνήμης για τις ελευθερίες που χάθηκαν πριν από 300 χρόνια. Δεν είναι μια ρομαντική ιδέα. Είναι ένα βλέμμα προς το μέλλον: Σήμερα, για πολλούς Καταλανούς η Ντιάδα είναι η μέρα που μπορούμε να δείξουμε την υποστήριξή μας σε ένα μέλλον διαφορετικό από το παρόν και το παρελθόν».
Την περασμένη εβδομάδα, η πλειοψηφία των μελών του τοπικού Κοινοβουλίου αψήφησε την κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι και ενέκρινε τον νόμο για το δημοψήφισμα που ανοίγει τον δρόμο για τις κάλπες της 1ης Οκτωβρίου. Το νομοθέτημα ακυρώθηκε άμεσα από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο της Ισπανίας και τώρα εισαγγελείς εξετάζουν το εάν ο πρόεδρος της κυβέρνησης της Καταλωνίας Κάρλες Πουιγκμόντ και μέλη του υπουργικού του συμβουλίου μπορούν να κατηγορηθούν για απείθεια και κατάχρηση εξουσίας.
Μάλιστα, την Παρασκευή, η αστυνομία πραγματοποίησε έρευνες σχετικά με τις προετοιμασίες για το δημοψήφισμα, ψάχνοντας τα γραφεία δύο τοπικών εφημερίδων και ένα τυπογραφείο στην Καταλωνία. Ο Πουιγκμόντ έγραψε στο twitter: «Δεν έψαχναν για ψηφοδέλτια. Εψαχναν καβγά». Παρά την επιμονή του Ραχόι ότι δεν θα πραγματοποιηθεί το δημοψήφισμα, ο Πουιγκμόντ είναι κάθετος ότι οι κάλπες θα στηθούν και ζήτησε από τους Καταλανούς που τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας να κατεβουν στους δρόμους –όχι μόνο χθες, σε μια επίδειξη δύναμης, αλλά και την ημέρα του δημοψηφίσματος. «Ειρηνικά και δημοκρατικά, διαδηλώνουμε όπως πάντα» είπε. Μάλιστα, σε συνέντευξή του έθεσε τον πήχη ψηλά. Είπε πως εάν δεν ξεπεραστεί ο αριθμός των ψήφων του Ναι στο προηγούμενο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία (είχε γίνει στις 9 Νοεμβρίου 2014), που ήταν 2.334.828 ψήφοι, θα θεωρηθεί αποτυχία και θα πρέπει να αναπροσδιορισθεί η όλη διαδικασία.
Κρυφτό με τις κάλπες και τα ψηφοδέλτια
Η κεντρική κυβέρνηση της Ισπανίας έχει αποστείλει επιστολές στους 947 δημάρχους της Καταλωνίας προειδοποιώντας τους ότι έχουν νομική ευθύνη για να εμποδίσουν την ψηφοφορία του δημοψηφίσματος. Ομως περίπου τα 2/3 των δημάρχων της αυτόνομης περιφέρειας έχουν δηλώσει ότι θα επιτρέψουν τη χρήση των δημοτικών εγκαταστάσεων για την ψηφοφορία. Μάλιστα, ένας εκ των δημάρχων έσκισε μπροστά σε δημότες του τη δικαστική διαταγή η οποία προειδοποιούσε για σοβαρές ποινικές ευθύνες. Ο πρωθυπουργός της τοπικής κυβέρνησης έχει δηλώσει πως όλα – κάλπες και ψηφοδέλτια – είναι έτοιμα και τα έχουν κρύψει σε σημεία που δεν θα τα βρουν ποτέ οι αστυνομικοί που έχουν ξεκινήσει τις έρευνες.
