Αναζήτηση
Η Νορβηγία, μια από τις πιο πλούσιες χώρες στον πλανήτη χάρη στην εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου, είχε χθες εκλογές και ένα από τα βασικά θέματα ήταν το μέλλον αυτού του τομέα. Με τα κόμματα που υποστηρίζουν τη μείωση των εξορύξεων ή ακόμα και την κατάργησή τους να παίζουν, όπως δείχνουν τα αποτελέσματα, ρόλο-κλειδί για τον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης στη σκανδιναβική χώρα.
«Η διάθεση του κόσμου αλλάζει», λέει ο Τρουλς Γκούλοβσεν, επικεφαλής της Greenpeace στη Νορβηγία, που είχε ξεκινήσει την εκστρατεία για τις περικοπές από τη δεκαετία του 1990. «Κάτι συμβαίνει πραγματικά. Για πρώτη φορά, η εθνική μας εξάρτηση από το πετρέλαιο, η ευθύνη μας ως πετρελαιοεξαγωγός χώρα, αποτελούν σημαντικά ερωτήματα».
Το θρίλερ που προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις για τα εκλογικά αποτελέσματα επιβεβαιώθηκε. Πάντως, σύμφωνα με τα exit poll η Συντηρητική πρωθυπουργός Ερνα Σόλμπεργκ που υποσχέθηκε μειώσεις φόρων προβλέπεται να παραμείνει στην εξουσία νικώντας με μικρή διαφορά την αριστερή αντιπολίτευση με επικεφαλής το κόμμα των Εργατικών, ο ηγέτης των οποίων Γιόνας Γκαρ Στέρε είχε κάνει λόγο για αυξήσεις φόρων προκειμένου να χρηματοδοτηθούν καλύτερα οι δημόσιες υπηρεσίες. Ο κυβερνητικός συνασπισμός των Συντηρητικών και του ακροδεξιού και αντιμεταναστευτικού κόμματος της Προόδου μαζί δύο μικρότερα κεντροδεξιά κόμματα που στήριζαν την κυβέρνηση φαίνεται να κερδίζουν 88 έδρες από τις 169 σύμφωνα με ένα exit poll, ενώ σύμφωνα με άλλο μπορεί να φθάσουν ακόμα και στις 91 έδρες. Η αριστερή αντιπολίτευση φέρεται να συγκεντρώνει 81 έδρες.
Το κόμμα των Πρασίνων, που μπήκε για πρώτη φορά στη Βουλή στις περασμένες εκλογές, παρότι έδειχνε να ενισχύεται, φαίνεται ότι παραμένει στη μία έδρα. Οι Πράσινοι απαιτούν να σταματήσουν αμέσως οι περαιτέρω έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο και όλες οι εξορύξεις να τερματισθούν μέσα σε 15 χρόνια. «Ο πλανήτης είναι η μεγάλη μας ανησυχία», λέει στέλεχος των Πρασίνων. «Η πράσινη οικονομία προωθείται παντού –σύντομα όλο το πετρέλαιό μας δεν θα αξίζει πολλά».
Στην εξουσία από το 2013, η κυβέρνηση μειοψηφίας του συντηρητικού συνασπισμού της Σόλμπεργκ έχει αντιμετωπίσει δύο μεγάλες προκλήσεις. Την κατάρρευση της τιμής του πετρελαίου μεταξύ 2014 και 2016 που είχε δραματικές συνέπειες για την οικονομία της Νορβηγίας –50.000 άτομα, το 1/5 της εργατικής δύναμης στην πετρελαιοβιομηχανία, έχασαν τις δουλειές τους και τα κρατικά έσοδα μειώθηκαν κατά 40%. Το 2015, λόγω της μεταναστευτικής κρίσης στην Ευρώπη, 31.000 πρόσφυγες ζήτησαν άσυλο στη Νορβηγία, προκαλώντας έκρηξη της αντιμεταναστευτικής ρητορικής που οδήγησε σε πολύ πιο αυστηρούς ελέγχους.
Και οι δύο κρίσεις τώρα έχουν υποχωρήσει. Η ροή προσφύγων έχει μειωθεί ενώ η ανεργία από 5% που ήταν πέρυσι (το υψηλότερο ποσοστό της τελευταίας εικοσαετίας) υποχώρησε στο 4,3% με την καταναλωτική πίστη να βρίσκεται σε υψηλό δεκαετίας. Για μεγάλο μέρος της τελευταίας χρονιάς οι Εργατικοί και οι σύμμαχοί τους διατηρούσαν ευρύ προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις και έδειχναν να οδεύουν σε καθαρή νίκη, όμως τα ποσοστά των κομμάτων της συμπολίτευσης ανέβηκαν καθώς σταδιακά η οικονομία ανέκαμψε από την μεγάλη πτώση των τιμών του αργού, του σημαντικότερου νορβηγικού εξαγωγικού προϊόντος.
