Γιατί οι ναυτικοί που επέβαιναν στο δεξαμενόπλοιο «Αγ. Ζώνη ΙΙ» δεν ειδοποίησαν τον Θάλαμο Επιχειρήσεων του υπουργείου Ναυτιλίας όταν άρχισαν να μπαίνουν νερά στο πλοίο; Δεν λειτουργούσαν τα συστήματα επικοινωνίας του πλοίου ή τα μέλη του πληρώματος δεν ήξεραν να στείλουν σήμα κινδύνου; Και δεν είναι μόνο αυτά τα αναπάντητα ερωτήματα που προκύπτουν από το ναυάγιο της Κυριακής, το οποίο προκάλεσε τη μεγαλύτερη οικολογική καταστροφή των τελευταίων χρόνων στον Σαρωνικό.
Σε μόλις 18 λεπτά έγινε, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, η βύθιση του δεξαμενόπλοιου. Εύλογα λοιπόν αναρωτιέται κανείς γιατί τα ΕΛΠΕ άφησαν ένα τέτοιο σαπιοκάραβο να φορτώνει από τα διυλιστήρια του Ασπροπύργου. Και επιπλέον, γιατί οι λιμενικοί επέτρεψαν να πλέει μέσα στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας ένα τόσο επίφοβο –για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας –δεξαμενόπλοιο. Οπως έγινε χθες γνωστό, το πιστοποιητικό αξιοπλοΐας του πλοίου είχε λήξει από τις 27 Ιουλίου και είχε λάβει παράταση για δύο μήνες.
Στο μεταξύ, εντύπωση προκαλεί –και –το γεγονός ότι ακόμη δεν έχει ανακοινωθεί από το υπουργείο Ναυτιλίας το όνομα της ναυλώτριας εταιρείας αλλά και το όνομα του πλοίου όπου επρόκειτο να γίνει η πετρέλευση.
Το ηλικίας 45 χρόνων «Αγ. Ζώνη ΙΙ» ήταν αγκυροβολημένο στη θαλάσσια περιοχή νοτιοδυτικά της Αταλάντης, στη Σαλαμίνα, έμφορτο με 2.200 τόνους fuel oil και με 370 μετρικούς τόνους marine gas oil.
Σύμφωνα με καταγγελία της Πανελλήνιας Ενωσης Ναυτών Εμπορικού Ναυτικού, στο υπερήλικο πλοίο επέβαιναν μόνο δύο από τα έντεκα μέλη του πληρώματος, τα οποία διασώθηκαν την τελευταία στιγμή από ρυμουλκό.
Οπως λέει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Ναυτών Εμπορικού Ναυτικού Αντώνης Νταλακογιώργος, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία θα έπρεπε την ώρα του αγκυροβολίου να βρίσκονται πάνω στο πλοίο τα 2/3 του συνόλου των μελών του πληρώματος.
Στοιχεία και αποδείξεις για την κατάσταση του δεξαμενόπλοιου αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν ούτε έχουν προσκομιστεί στη Δικαιοσύνη. Υπάρχουν μόνο καταγγελίες, εικασίες και μαρτυρίες…
Σύμφωνα με αυτές, στο σημείο όπου σημειώθηκε η διαρροή υπήρχαν διάφορα πρόχειρα μπαλώματα. «Το πλοίο ήταν υπέργηρο και κακοσυντηρημένο» υποστηρίζει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Μηχανικών Εμπορικού Ναυτικού Σάββας Τσιμπόγλου. «Πώς είναι δυνατόν να μη σταλεί σήμα κινδύνου την ώρα που βυθιζόταν το πλοίο; Αυτό από μόνο του προκαλεί πολλά ερωτηματικά».
Ποιος επιθεωρούσε το πλοίο
Επόμενο ερώτημα: Ποιος παρακολουθούσε το πλοίο (βλέπε νηογνώμονας) και ποια υπηρεσία εξέδιδε τα πιστοποιητικά αξιοπλοΐας;
Στην ιστοσελίδα της πλοιοκτήτριας εταιρείας, δίπλα από την ενότητα «νηογνώμονας» αναφέρεται η Επιθεώρηση Εμπορικών Πλοίων.
Σημειώνεται πως πρόκειται για μία από τις υπηρεσίες που υπάγονται στο υπουργείο Ναυτιλίας. Και σύμφωνα με πηγές που έχουν άριστη γνώση του θέματος, η υπηρεσία μπορεί να εκδίδει πιστοποιητικά αξιοπλοΐας για πλοία που κινούνται μόνο εντός Ελλάδας. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα αν οι έλεγχοι ήταν ακριβείς ή… μαϊμού.
Από την πλοιοκτήτρια εταιρεία υποστηρίζουν μεταξύ άλλων –με ανακοίνωσή τους –«πως (…) οφείλουμε προς υπεράσπιση τουλάχιστον των εργαζομένων στην εταιρεία μας να επαναλάβουμε ότι το πλοίο είχε τα πιστοποιητικά του εν ισχύι και καμία καταγγελία δεν έγινε ποτέ ενώπιον Αρχής από κανένα ναυτικό σχετικά με την αξιοπλοΐα του δεξαμενόπλοιου “Αγ. Ζώνη ΙΙ”».
Και συνεχίζουν: «Οποιος έχει αποδείξεις για το αντίθετο, τις οποίες τόσα χρόνια δεν κατέθεσε πουθενά, θα πρέπει να τις προσκομίσει τώρα ενώπιον των αρμόδιων Αρχών (…)».
Γιατί φθάσαµε έως εδώ;
Ολοι, με εξαίρεση την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίας, που υποστηρίζει πως τα ρεύματα φταίνε για τη μεγάλη εξάπλωση της πετρελαιοκηλίδας, θεωρούν πως στην αντίδραση των Αρχών δεν υπήρξαν τα κατάλληλα αντανακλαστικά…
Σύμφωνα με πηγές, δεν πήγαν αμέσως στο σημείο του ναυαγίου τα απορρυπαντικά σκάφη του Λιμενικού επειδή υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με τα ανταλλακτικά(!).
Στο θέμα αυτό στέκεται και ο διευθυντής του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» Θοδωρής Τσιμπίδης. «Στην πραγματικότητα το κράτος δεν διαθέτει αντιρρυπαντικό μηχανισμό» υποστηρίζει. «Εχουν σκάφη που τα ονομάζουν αντιρρυπαντικά αλλά είναι έτοιμα να βουλιάξουν, ενώ κάποια έχουν διαλυθεί για σκραπ επειδή ήταν παμπάλαια. Τα νούμερα που ακούγονται είναι πολλές φορές πλασματικά».
Επιπλέον, κατά τις ίδιες πηγές, δεν βούτηξαν αμέσως δύτες προκειμένου να στεγανοποιήσουν τις δεξαμενές, με συνέπεια να χαθεί πολύτιμος χρόνος και να υπάρξει μεγάλη διαρροή. Το ναυάγιο πάντως ανέδειξε όλες τις ελλείψεις που υπάρχουν στον κρατικό μηχανισμό για την αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών. Οπως επισημαίνουν από την Περιφέρεια Αττικής: «Το περιστατικό και κυρίως οι συνθήκες κάτω από τις οποίες προκλήθηκε μεγάλη ρύπανση σε μεγάλο μήκος των ακτών της Αττικής επιβάλλουν σε όλους να επανασχεδιάσουν τα σχέδια πρόληψης, διαχείρισης και αποκατάστασης ανάλογων περιβαλλοντικών ατυχημάτων».
Οπως υποστηρίζουν από την Περιφέρεια Αττικής, «παράλληλα πρέπει να γίνει ολοκληρωμένος σχεδιασμός, όπως απαιτείται, για να καθοριστούν λιμάνια καταφυγής, όπου πλοία, επικίνδυνα για την πρόκληση ανάλογων σοβαρών ατυχημάτων, θα παραμένουν με ασφάλεια, χωρίς να απειλείται με οικολογική καταστροφή ο Σαρωνικός και οι άλλες θάλασσές μας». Και βέβαια –και από την Περιφέρεια –μπαίνει για άλλη μία φορά το θέμα της επανεξέτασης ολόκληρου του πλαισίου επιθεωρήσεων πλοίων, χορήγησης πιστοποιητικών αξιοπλοΐας και λήψης ουσιαστικών μέτρων για την προστασία των θαλασσών.