Καθρέφτη της θεσμικής κατάρρευσης της χώρας αποτελεί η σκανδαλώδης ιστορία πάταξης του λαθρεμπορίου καυσίμων στην Ελλάδα. Ανύπαρκτη θεσμική θωράκιση του χώρου, η Δικαιοσύνη και το Λιμενικό κάνουν συχνά τα στραβά μάτια, οι έντιμοι λειτουργοί βρίσκονται απροστάτευτοι απέναντι στα πανίσχυρα κυκλώματα και το πάρτι συνεχίζεται διαχρονικά.

Την ώρα που όλα τα στοιχεία πιστοποιούν την έκταση του φαινομένου, ούτε ένα ολοκληρωμένο μέτρο δεν έχει εφαρμοστεί για την πάταξη του λαθρεμπορίου πεντέμισι χρόνια μετά την ψήφιση του σχετικού νόμου (4093/2012). Το περίφημο σύστημα εισροών – εκροών, παρότι έχει εγκατασταθεί από το 2014 σε όλα τα πρατήρια της χώρας, αν και δαπανήθηκαν γι’ αυτό 100 εκατ. ευρώ (δημόσιων και ιδιωτικών πόρων), δεν λειτουργεί, αφού τα στοιχεία αποστέλλονται στη Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων δίχως να αξιοποιούνται, στην ουσία επομένως είναι άχρηστα.

ΕΚΚΡΕΜΟΤΗΤΕΣ. Υστερα από τόσα χρόνια εκκρεμεί ακόμη η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) για τον τρόπο, τον χρόνο, το είδος και τη συχνότητα αποστολής των δεδομένων του συστήματος εισροών – εκροών προς τη Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων. Ούτε επίσης έχει αποφασιστεί πώς θα πιστοποιούνται τα συστήματα που έχουν ήδη εγκατασταθεί στα πρατήρια. Αυτός είναι και ο λόγος που το επιχειρησιακό σχέδιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων προβλέπει ότι η ανάλυση και αξιοποίηση των δεδομένων του συστήματος εισροών – εκροών δεν θα έχει ολοκληρωθεί πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2018. Αρα, εφόσον όλα κυλήσουν ομαλά, το σύστημα θα τεθεί σε λειτουργία κάπου στις αρχές του 2019!

Το άλλο σκάνδαλο φέρει την ονομασία «σύστημα γεωγραφικού εντοπισμού θέσης» (GPS) στα 1.300 βυτιοφόρα και στα περίπου 30 πλωτά μέσα της χώρας, δηλαδή τα σλέπια. Και παρότι μόνο 30, η πολιτεία αδυνατεί να ελέγξει το ναυτιλιακό λαθρεμπόριο!

ΤΟ GPS. Ο σχετικός νόμος ψηφίστηκε το 2012 και ύστερα από άπειρες εργατοώρες, μελέτες και ημίμετρα φτάσαμε στον Αύγουστο του 2017 για να εκδοθεί απόφαση που υπογράφουν οι Παπανάτσιου, Χαρίτσης, Κουρουμπλής και Σπίρτζης, ότι όλα τα πλωτά εφοδιαστικά και μεταφορικά μέσα υποχρεούνται έως τις 31 Οκτωβρίου 2017 να έχουν εγκαταστήσει ηλεκτρονικό σύστημα εντοπισμού θέσης (GPS). Εντάσσεται όμως και αυτή η απόφαση στην εικονική πραγματικότητα καταπολέμησης του λαθρεμπορίου που καλλιεργείται για μια ακόμη φορά. Το χρονοδιάγραμμα δεν πρόκειται να επιτευχθεί και ο λόγος είναι απλός. Εκκρεμεί το πιο σημαντικό, η Κοινή Υπουργική Απόφαση για τις προδιαγραφές των GPS, δηλαδή για τα τεχνικά τους χαρακτηριστικά (software – hardware) που θα κάνουν συμβατές τις συσκευές με το σύστημα περισυλλογής των στοιχείων της ΓΓΠΣ και τη διαδικασία αποστολής τους.

Υπάρχουν και άλλες, αμέτρητες «τρύπες» στο σύστημα που, αν δεν κλείσουν, θα συζητάμε ακόμη χρόνια για το λαθρεμπόριο. Συγκεκριμένα, εκκρεμεί η εγκατάσταση συστημάτων εισροών – εκροών στις ελεύθερες (μη φορολογικές) αποθήκες των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών, στις αποθήκες μεγάλων καταναλωτών, στις αποθήκες παραγωγών ή διακινητών χημικών προϊόντων (τολουόλη, διαλύτες, μεθανόλη, αιθανόλη) και βιοκαυσίμων, στους σταθμούς ανεφοδιασμού σκαφών στις μαρίνες, στις εταιρείες με χώρους στάθμευσης οχημάτων που διατηρούν δεξαμενές καυσίμων, στις δεξαμενές που βρίσκονται στους χώρους των ΚΤΕΛ και των τουριστικών λεωφορείων, στις εγκαταστάσεις ιδιωτικών – εργοταξιακών πρατηρίων του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα κ.α. Είναι αμέτρητες οι «διαρροές» στον έλεγχο της αγοράς καυσίμων, η πιο σημαντική ωστόσο αφορά την πολιτική βούληση.