Μιλώντας την Τρίτη στον ΟΗΕ, ο Ντόναλντ Τραμπ αποκάλεσε τον Κιμ Γιουνγκ Ουν «πυραυλάνθρωπο σε αποστολή αυτοκτονίας» και απείλησε με «ολική καταστροφή» τη Βόρεια Κορέα. Δύο ημέρες αργότερα, ο αμερικανός πρόεδρος υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα με νέες οικονομικές κυρώσεις εις βάρος της Πιονγκγιάνγκ. Πριν καλά καλά στεγνώσει το μελάνι, ο Κιμ υποσχέθηκε να «δαμάσει τον ανισόρροπο αμερικανό γεροξεκούτη με φωτιά». Ο υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Κορέας δήλωσε πως η χώρα ενδεχομένως να πραγματοποιήσει μία πρωτοφανούς κλίμακας δοκιμή βόμβας υδρογόνου πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό. Ενα «λογικό» αλλά απολύτως τρομακτικό επόμενο βήμα από την πλευρά της Πιονγκγιάνγκ, αποφάνθηκαν οι ειδικοί. «Ο Κιμ Γιονγκ Ουν της Βόρειας Κορέας, ο οποίος είναι ξεκάθαρα ένας τρελός που δεν τον νοιάζει να κάνει τον λαό του να λιμοκτονεί ή να τον σκοτώνει, θα δοκιμαστεί όπως ποτέ μέχρι τώρα», ανταπάντησε μέσω twitter χθες ο Τραμπ. «Αντιμετωπίζουμε μεγάλες προκλήσεις αλλά οι διπλωματικές προσπάθειές μας συνεχίζονται με αμείωτη ένταση», έσπευσε να επισημάνει ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών. Οι τραγωδίες περιέχουν συχνά κωμικά στοιχεία.
Πώς μπορεί όμως να αποτραπούν τα χειρότερα; Παρά τους εννέα γύρους κυρώσεων που έχει επιβάλει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στην Πιονγκγιάνγκ, τις ολοένα και αυστηρότερες κυρώσεις και τη ρητορική του αμερικανού προέδρου, η Βόρεια Κορέα εξακολουθεί να κλιμακώνει τις πυρηνικές της προκλήσεις. Για τον Γιάσενγκ Χουάν, ωστόσο, καθηγητή παγκόσμιας οικονομίας και διαχείρισης στη Σχολή Sloan του MIT, αυτό δεν δείχνει πως οι κυρώσεις δεν έχουν αποτέλεσμα –αλλά πως εξακολουθούν να μην είναι αρκετά σκληρές. Η Βόρεια Κορέα, γράφει στο Project Syndicate ο γεννημένος στο Πεκίνο αμερικανός καθηγητής, είναι μία από τις πλέον απομονωμένες χώρες του κόσμου. Η απομόνωση αυτή είναι κατάρα για τον λαό της αλλά πλεονέκτημα για μια στρατηγική βασισμένη στις κυρώσεις, διότι χρειάζεται μόνο μία χώρα για να την κάνει να λειτουργήσει: την Κίνα, τη μοναδική χώρα που ενδιαφέρει πραγματικά από οικονομική άποψη τη Βόρεια Κορέα.
Είναι αδύνατο βέβαια, αναγνωρίζει ο Γιάσενγκ, να πει κανείς μετά βεβαιότητας πως η οικονομική δυσπραγία θα έκανε τη Βόρεια Κορέα να αλλάξει την πυρηνική πολιτική της. Μια ματιά ωστόσο στα οικονομικά του πυρηνικού του προγράμματος δείχνει πως ενδεχομένως και να το έκανε: αντίθετα με τη γενική εντύπωση, τα πυρηνικά όπλα είναι όπλα των φτωχών –εξαιρετικά φτηνά σε σύγκριση με τα συμβατικά. Στην πραγματικότητα, σε αυτό το σκεπτικό βασίστηκε ο μαζικός πυρηνικός εξοπλισμός της ΕΣΣΔ. Ακόμα όμως και αν δεν αλλάξει την πολιτική της η Βόρεια Κορέα, η απόλυτη οικονομική απομόνωση μπορεί να βάλει τέλος στο πυρηνικό της πρόγραμμα σπέρνοντας διχόνοια στο εσωτερικό και τελικά, επιφέροντας την κατάρρευση του καθεστώτος. Αυτή ακριβώς την έκβαση, βέβαια (και ό,τι μπορεί να επακολουθήσει, από μία τεράστια εισροή προσφύγων μέχρι την εγκαθίδρυση μιας ενοποιημένης αμερικανόφιλης Κορέας στα σύνορά της) φοβάται η Κίνα, γι’ αυτό αρνείται μέχρι στιγμής την κλιμάκωση των κυρώσεων.
Η Ουάσιγκτον, επισημαίνει ο αμερικανοκινέζος καθηγητής, συνειδητοποιεί τον ζωτικό ρόλο που μπορεί να παίξει το Πεκίνο, αλλά μέχρι τώρα προσπαθούσε να την πείσει να συνεργαστεί χρησιμοποιώντας περισσότερο το μαστίγιο που θα γίνει τελικά μπούμεραγκ παρά το καρότο. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να συνάψει κάποιας μορφής συμφωνία για το πώς θα διαχειριζόταν μια κατάρρευση του βορειοκορεατικού καθεστώτος, έτσι ώστε να κατευνάσει τις μεγαλύτερες ανησυχίες της Κίνας. Η πυρηνική απειλή που εκπροσωπεί η Βόρεια Κορέα είναι σοβαρή, άμεση και χρειάζεται τολμηρές απαντήσεις.
