Σάξονες εναντίον Βίκινγκς

Η γνωριμία μου με τον Ούτρεντ του Μπέμπανμπεργκ ήταν μάλλον πρόσφατη. Μεγάλος οπαδός των επικών τηλεοπτικών σειρών, ένιωσα ένα… κενό μετά το τέλος του έβδομου κύκλου του «Game of Thrones», ενώ η επόμενη σεζόν των «Vikings» ξεκινά στα τέλη Νοεμβρίου. Αυτό το κενό ήρθε να καλύψει το «Last Kingdom», μια σειρά του BBC στην οποία δεν είχα δώσει πρότινος μεγάλη σημασία –και λανθασμένα, όπως αποδείχτηκε. Η τηλεοπτική σειρά, έμαθα, βασίζεται στα «Σαξονικά χρονικά» του Μπέρναρντ Κόρνγουελ, τα οποία απαριθμούν έως σήμερα δέκα βιβλία, με τα οκτώ πρώτα να έχουν κυκλοφορήσει και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Θέμα τους, οι απαρχές του έθνους της Αγγλίας τον 9ο και 10ο αιώνα κατά τη βασιλεία του Αλφρεντ του Μεγάλου. Κεντρικός πρωταγωνιστής ο Ούτρεντ του Μπέμπανμπεργκ, γόνος σαξόνων ευγενών, ο οποίος, παιδί ακόμη, απάγεται από δανούς εισβολείς και μεγαλώνει μαζί τους. Σε όλη του τη ζωή, οι Βίκινγκς τον βλέπουν ως Σάξονα και οι Σάξονες ως Βίκινγκ. Ομως και ο ίδιος, ως πολεμιστής, βρίσκεται σε μια διαρκή αναζήτηση ταυτότητας.

Το ιστορικό υπόβαθρο

Ο 73χρονος Βρετανός Μπέρναρντ Κόρνγουελ δεν είναι τυχαίος. Εργάστηκε στο BBC ως παραγωγός και διευθυντής του Τμήματος Τρεχουσών Υποθέσεων στη Βόρεια Ιρλανδία, αλλά η συγγραφή και η Ιστορία ήταν πάντοτε οι μεγάλες του αγάπες. Είναι πολυγραφότατος: τα ιστορικά μυθιστορήματά του είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στο εξωτερικό, όπου θεωρείται κορυφαίος «παραμυθάς». Ζώντας από το 1979 στις ΗΠΑ, διαπίστωσε πως οι Αμερικανοί έχουν μια σαφή ημερομηνία για την ίδρυση του εθνους τους, σε αντίθεση με τους Αγγλους, οι οποίοι ξέρουν πολύ λίγα για το πώς δημιουργήθηκε το δικό τους. Κάπως έτσι προέκυψε το πρώτο βιβλίο των «Σαξονικών χρονικών», «Το τελευταίο βασίλειο» (που έδωσε και το όνομά του στην τηλεοπτική σειρά).

Η σκοτεινή αυτή περίοδος του Μεσαίωνα αποδείχτηκε ότι έχει πολύ… ζουμί: Σε μια Βρετανία βυθισμένη στην υγρασία και την ομίχλη, όπου διακρίνονται ακόμη τα ερείπια της ρωμαϊκής περιόδου, ο πόλεμος μοιάζει αέναος: οι τοπικοί άρχοντες μάχονται ο ένας τον άλλο, έχοντας να αντιμετωπίσουν και τον κίνδυνο των Βίκινγκς, που κάνουν συνεχώς επιδρομές αναζητώντας εδάφη και πλούτη. Ταυτόχρονα, ο χριστιανισμός εξαπλώνεται, βρίσκοντας αντίσταση από τις αρχαίες θρησκείες των παγανιστών που αρνούνται να σβήσουν.

Εξαντλητική έρευνα

Η έρευνα του Κόρνγουελ ήταν εξαντλητική: μελέτησε τους τόπους, τις φυλές, τις παραδόσεις τους, την κοσμοθεωρία τους, τα ρούχα, τις διατροφικές τους συνήθειες, τις μυθολογίες, τις θρησκείες, τις τέχνες για να μεταφέρει στα βιβλία του τόσο παραστατικά την εποχή στην οποία αναφέρεται, ώστε διαβάζοντας το κείμενό του να νομίζεις ότι ζεις κι εσύ μαζί με τους ήρωες. Εχοντας λοιπόν όλο αυτό το «οικοδομικό υλικό», χρησιμοποιεί τις ιστορικές καταγραφές των χρονικογράφων του Μεσαίωνα ως θεμέλιο για να χτίσει τη δική του μυθιστορηματική εκδοχή για τη δημιουργία του αγγλικού έθνους.