«Αρκετά με την Ελλάδα. Να απαλλαγούμε από το ελληνικό πρόβλημα, έχουμε πολλά άλλα επείγοντα και σοβαρότερα να ασχοληθούμε» είναι η φράση που συνοψίζει τη στάση της Ευρώπης απέναντί μας. Και «οποιαδήποτε κυβέρνηση μας διευκολύνει σ’ αυτό με την υιοθέτηση των απαιτούμενων μέτρων έχει την υποστήριξή μας». Και καθώς η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ απέδειξε εμπράκτως πως ήταν ακριβώς η κυβέρνηση που μετά τον Ιούλιο 2015 ήταν πρόθυμη να υιοθετήσει σχεδόν αδιαμαρτύρητα όλα τα επώδυνα μέτρα χωρίς ιδιαίτερη κοινωνική αναταραχή, κέρδισε τη σχεδόν αμέριστη υποστήριξη της Ευρώπης. Την κέρδισε πάνω στον ωμό πραγματισμό των Ευρωπαίων για απαλλαγή τους από το ελληνικό πρόβλημα και όχι βέβαια για τις ευρύτερες πολιτικο-ιδεολογικές επιλογές της. Σκληρός πραγματισμός, αν και κατανοητός αν ληφθεί υπόψη αυτό που έλεγε σε κλειστή συνάντηση ευρωπαίος πολιτικός: «Κάθε φορά που υποχρεώνομαι να στηρίξω την Ελλάδα χάνω και ένα σημαντικό μέρος των ψηφοφόρων μου». Πραγματισμός που μπορεί να ντυθεί ως επιτυχία ή ακόμη και αλληλεγγύη.
Η προσέγγιση «να απαλλαγούμε από την Ελλάδα» όσο πιο ανώδυνα και ήρεμα γίνεται θα προσλάβει από εδώ και πέρα ακόμη ισχυρότερη δυναμική και για αρκετά σημαντικούς λόγους. Πρώτα απ’ όλα λόγω του αποτελέσματος των γερμανικών εκλογών. Δεν θα πρέπει να διαφεύγει ότι από τις εκλογές βγήκαν κερδισμένες οι δυνάμεις εκείνες που είχαν με τον έναν ή άλλο τρόπο αντιταχθεί στη στήριξη/διάσωση της Ελλάδας, δηλαδή οι Φιλελεύθεροι (FDP) και η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD). Η τελευταία άλλωστε δημιουργήθηκε ως κίνημα διαμαρτυρίας ενάντια στη διάσωση (bail out) της Ελλάδας. Αντίθετα, οι δυνάμεις με φιλικότερη προσέγγιση στο ελληνικό ζήτημα, όπως οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) και Χριστιανοδημοκράτες (CDU), ηττήθηκαν χάνοντας σημαντική εκλογική δύναμη. Και στο νέο κυβερνητικό συνασπισμό θα συμμετέχουν πιθανότατα και οι Φιλελεύθεροι, οι οποίοι ακόμη και σήμερα επιμένουν ότι «η Ελλάδα δεν έχει θέση στο σύστημα της ευρωζώνης και συνεπώς το Grexit θα ήταν μια καλή επιλογή»! Επομένως ιδιαίτερη στήριξη προς την Ελλάδα από τη νέα γερμανική πολιτική πραγματικότητα δεν θα πρέπει να αναμένεται. Φοβάμαι δε ότι μάλλον δεν θα υπάρξει ούτε και συγκατάθεση για παραπέρα ελάφρυνση του χρέους μετά το τέλος του προγράμματος, παρά τις σχετικές δεσμεύσεις του Εurogroup του Μαΐου 2016. Και υπάρχει περίπτωση οι Φιλελεύθεροι να πάρουν το υπουργείο Οικονομικών (Finance) όπου τότε μπορεί να πούμε «πού είσαι Σόιμπλε»;
Αλλά και η υπόλοιπη Ευρώπη θα εντείνει την προσέγγισή της «να απαλλαγούμε από την Ελλάδα». Το άνοιγμα της διαδικασίας για τη μεταρρύθμιση της Ενωσης έστω και με τις γερμανικές δυσκολίες, αλλά και οι επικείμενες ευρωεκλογές τον Μάιο 2019 –που έχουν ήδη αρχίσει να απασχολούν τους Ευρωπαίους –κάθε άλλο παρά επιτρέπουν βαθύτερη ενασχόληση, πολύ περισσότερο οποιαδήποτε διένεξη γύρω από το «ελληνικό ζήτημα». Για τους λόγους αυτούς οι Ευρωπαίοι θα επιδιώξουν να κλείσουν ομαλά οι δύο επόμενες αξιολογήσεις και η Ελλάδα «να βγει τυπικά από το πρόγραμμα» τον Αύγουστο 2018. Κατά ένα παράδοξο τρόπο οι πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία και η ευρωπαϊκή ατζέντα μπορεί να εξυπηρετούν και τον Αλέξη Τσίπρα (και ξεχάστε το χρέος…).
