Συντελείται μια σταδιακή ακροδεξιά μετατόπιση του μέσου πολίτη, του δημοκρατικού, ανεκτικού πολίτη. Δεν είναι ορατή στις μετρήσεις της κοινής γνώμης, γιατί αυτή η μετατόπιση συμβαίνει ερήμην των κομμάτων ή μάλλον ξεπερνώντας το σχήμα τους. Πιθανόν να υπάρχει, εν μέρει, ανάμεσα σ’ αυτούς που δεν απαντούν, στους σιωπηλούς, αυτούς που ενδεχομένως διστάζουν να εκληφθούν ως ακροδεξιοί ή που έχουν ενοχές, έχω όμως την εντύπωση ότι έχει δραματικά τρυπώσει και σε πολίτες που ενώ αυτοτοποθετούνται στα υπάρχοντα δημοκρατικά κόμματα, στο βάθος της καρδιάς τους έχουν εγκατασταθεί η απέχθεια για τον άλλον, η βία, η σκοτεινή σκέψη. Μαύρο αεράκι φυσάει που διατρέχει και καθορίζει. Δεν βρίσκεται πάντοτε το πολιτικό σχήμα που θα εκφράσει αυτόν τον ειδικό ριζοσπαστισμό. Που θα τον στεγάσει. Εντούτοις να είμαστε σίγουροι ότι την κρίσιμη εκλογική στιγμή θα επινοηθεί το κομματικό, παραταξιακό σχήμα. Ισως αντιφατικό, εσωτερικά ασυνεπές, ένα πολυσυνδυαστικό σχήμα, όπου ο καθένας θα μπορεί να βρει τη βολική στέγη της βίας που φωλιάζει στη καρδιά του. Αφορμές δίνονται απ’ τις κάθε λογής κακοτεχνίες του κράτους, απ’ τις κυβερνητικές αργοπορίες, απ’ τον ανορθολογικό τρόπο με τον οποίο γίνεται προσπάθεια εξορθολογισμού κράτους, κόστους, δομών, απ’ τον αβέβαιο τρόπο διόρθωσης. Φυσικά η ίδια η πτώση απ’ τον μικροαστικό θρόνο, το οικονομικό στρίμωγμα, αποτελεί τον πυρήνα αυτής της πολιτικής πολιτισμικής εξέλκωσης. Facebook όπου τρέχει το δηλητηριασμένο αίμα, ποτάμι, ιστοσελίδες, ανακοινώσεις, φάσεις στο YouΤube, απειλές.
Η χρονιά φέτος ήταν καλή για τον τουρισμό και τα διάφορα χρηματοδοτικά προγραμματάκια που τρέχουν σαν να αλλάζουν λίγο το παραγωγικό προφίλ των ενδιαφερομένων. Νέοι αγρότες, ψαγμένοι, ενημερωμένοι, σκέφτονται εκτός πρωτοκόλλου και στερεοτύπων. Εντούτοις το εύκολο κακό βρίσκει τον τρόπο να κατισχύσει της καλής και ελπιδοφόρας παράστασης. Δεν είναι απαραίτητο να ενοχοποιηθούν τα αντιπολιτευόμενα ΜΜΕ. Το κακό φύεται πανεύκολα στις ευνοϊκές συνθήκες. Και η συσσωρευμένη πίκρα ευνοεί τη μυκητίαση.
Υπό αυτούς τους όρους ο πολιτικός βίος γίνεται αβίωτος και ανάρμοστος. Η πολιτική παρατήρηση, τα κείμενα, τα σχόλια, η ρητορική, η αφήγηση, οι ιδεολογικές απεικονίσεις δεν έχουν σχέση με τα έγκατα του πραγματικού, την άρρητη πλευρά κακού. Τις βίαιες απογοητεύσεις, τα ιδεολογικά, πολιτικά, αισθητικά αδιέξοδα μέσα απ’ τα οποία ο πολιτικός βίος στοιχειοθετείται. Προφανώς πάντα έτσι ήταν (εγώ δεν το ζούσα). Η νομιμοφροσύνη στη «γραμμή», η συμπίεση της αμφιβολίας, της αντίρρησης. Προδοσίες, Βρούτοι, ευνοημένα ασανσέρ κ.λπ. είναι συνήθη για χαλκέντερους ή ηλίθιους. Το θέμα είναι με ποιο τρόπο αποζημιώνεται ηθικά κανείς. Αν βρίσκει νόημα ή αν νιώθει ότι αιμοδοτεί ένα αδηφάγο και ανάγωγο τέρας –αυτό της εμπράγματης της θεωρούμενης «κανονικής» πολιτικής. Ή αν βυθίζεται στο αδιανόητο: άλλωστε κανόνας και πολιτική είναι ασύμπτωτα πράγματα.
Ο Δημήτρης Σεβαστάκης είναι βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Σάμου, πρόεδρος Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων
