Η αιχμή του καταλανικού δόρατος λέγεται Γκαμπριέλ Ρουφιάν. Ο 35χρονος δικηγόρος, φανατικός υποστηρικτής της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου, είναι ο συγγραφέας σκληρών tweets και πύρινων διαδικτυακών άρθρων που τον μετέτρεψαν στο πρόσωπο-κλειδί της εκστρατείας. «Είμαι γιος και εγγονός Ανδαλουσιανών που μετακόμισαν στην Καταλωνία από τη Xαέν και τη Γρανάδα πριν από 55 χρόνια… και είμαι υπέρ της ανεξαρτησίας», είπε ο Ρουφιάν τον Μάρτιο του 2016 στην παρθενική ομιλία του ως μέλος της ισπανικής Βουλής, μιλώντας εκ μέρους της Καταλανικής Ρεπουμπλικανικής Αριστεράς, μία από τις δύο πολιτικές δυνάμεις που τάσσονται υπέρ της καταλανικής ανεξαρτησίας.
«Ιδού η ήττα σας και ιδού η νίκη μας», πρόσθεσε. Η ομιλία του –σε αργό ρυθμό με μακρές σιωπές και στακάτες προτάσεις –έγινε αντικείμενο συζήτησης. «Η Ισπανία ανακαλύπτει τον Γκαμπριέλ Ρουφιάν», έγραψε η καταλανική εφημερίδα «Ara».
Ο 35χρονος ακτιβιστής, που έχει σπουδάσει Εργασιακές Σχέσεις και Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού, σπεύδει να αποφύγει οποιαδήποτε σύνδεση του αποσχιστικού κινήματος με τον εθνικισμό. Αποφεύγει τα απλοϊκά συνθήματα και προσπαθεί να περιγράψει την ανεξαρτησία ως τρόπο να σβηστεί η φασιστική κληρονομιά του Φράνκο, να προστατευθούν τα κοινωνικά δικαιώματα και ακόμα και να λειτουργήσει ως έναυσμα για θετική μεταρρύθμιση σε όλη τη χώρα. «Το κάνουμε για ολόκληρη την Ισπανία», υποστηρίζει ο Ρουφιάν, θεωρώντας ότι ο μοναδικός τρόπος για τον περαιτέρω εκδημοκρατισμό της Ισπανίας είναι να προσέλθουν στις κάλπες οι πολίτες στο δημοψήφισμα για την καταλανική ανεξαρτησία αύριο. Οντας κάποιος που μεγάλωσε σε ένα προάστιο της Βαρκελώνης όπου τα αισθήματα προς την ενιαία Ισπανία ήταν θετικά, σε μια οικογένεια με ρίζες σε άλλες περιοχές της χώρας, ο Ρουφιάν συμβάλλει στο αφήγημα ότι το κίνημα υπέρ της ανεξαρτησίας είναι πλουραλιστικό και τους συμπεριλαμβάνει όλους.
Ο Λουίς Οριόλς, καθηγητής στο πανεπιστήμιο Carlos III της Μαδρίτης, υποστηρίζει ότι ο Ρουφιάν παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στο κίνημα υπέρ της ανεξαρτησίας της Καταλωνίας καθώς η παρουσία του υποδηλώνει ότι στο κίνημα «δεν συμμετέχουν μόνο αυτοί που έχουν καταλανικά επίθετα ή προέρχονται από μεγάλες οικογένειες της περιοχής». Η παρουσία του μπορεί να δείχνει ότι η αποσχιστική τάση κερδίζει οπαδούς και σε πολίτες άλλων περιφερειών της Ισπανίας, σχολιάζει ο Ενρίκ Χερνάντες, διευθυντής της καταλανικής εφημερίδας «El Periodico». «Δεν είναι αλήθεια, αλλά είναι πολύ βολικό», προσθέτει, «και τον κάνει να αποκτά δημοφιλία ροκ σταρ… Λατρεύουν την παρουσία του».
Ο ίδιος φαίνεται να απολαμβάνει τον ρόλο. Την ημέρα που ο πρωθυπουργός Ραχόι κατέφυγε στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας για να απαγορεύσει το δημοψήφισμα, ο Ρουφιάν σηκώθηκε μέσα στο Κοινοβούλιο και του φώναξε: «Πάρε τα βρωμόχερά σου από την Καταλωνία», πριν αποχωρήσει από την αίθουσα. Οι αριστερές απόψεις του, για τις οποίες είναι πολύ περήφανος, το θράσος του και το φρέσκο πρόσωπό του έδωσαν στο αποσχιστικό κίνημα ένα poster boy. «Σε κάθε αντιπαράθεση, χρειάζεται καλούς προπαγανδιστές, ακτιβιστές και αγκιτάτορες», σχολιάζει ο πολιτικός αναλυτής Νάτσο Κορεντόρ. «Και ο Ρουφιάν είναι από τους καλύτερους». Εφθασε να φέρει μέσα στην ισπανική Βουλή έναν εκτυπωτή για να σχολιάσει τις προσπάθειες της κυβέρνησης να εμποδίσει την ψηφοφορία, κατάσχοντας ψηφοδέλτια και κάλπες σε αλλεπάλληλες αστυνομικές εφόδους. «Αυτό αναζητάτε», είπε απευθυνόμενος στην αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Σοράγια Σάενθ ντε Σανταμαρία. «Αυτό είναι το corpus delicti, το σώμα του εγκλήματος. Ελπίζω να μη με συλλάβετε… Ομολογώ ότι έχω στην κατοχή μου ψηφοδέλτιο».
Ο Γκαμπριέλ είναι συμπαθής στον κόσμο επειδή προκαλεί τα στερεότυπά τους για το κίνημα της ανεξαρτησίας, υποστηρίζει ένας άλλος βουλευτής της καταλανικής Αριστεράς, ο Ζοάν Ταρντά. «Διότι όταν λέει ότι δεν είναι εθνικιστής, κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει μαζί του». Τα tweet που αναρτά είναι από τα πιο δημοφιλή αλλά και από τα πιο αμφιλεγόμενα μεταξύ των ισπανών πολιτικών. Ο ίδιος λέει ότι θεωρεί αυτό το κοινωνικό δίκτυο «ένα τέρας του εγώ» αλλά και «καταπληκτικό πολιτικό εργαλείο» και ισχυρίζεται ότι δεν δημοσιοποιεί tweet εάν πριν δεν συμβουλευθεί τρεις με πέντε στενούς φίλους και συνεργάτες.
Η απήχησή του στα MME, βέβαια, έχει οδηγήσει και σε έντονες επιθέσεις εναντίον του. «Το βλέμμα του μου θυμίζει κάποια από τα βλέμματα των φανατικών του Ισλαμικού Κράτους, λίγο πριν ανατιναχθούν με εκρηκτικά ή πριν κόψουν τον λαιμό ενός ομήρου», έγραψε κάποιος σχολιαστής μετά την πρώτη ομιλία του Ρουφιάν στο Κοινοβούλιο. Το επίθετό του –που σημαίνει «κάθαρμα» στα ισπανικά –χρησιμοποιείται ευρέως από τα ΜΜΕ που τάσσονται εναντίον της καταλανικής ανεξαρτησίας για να περιγράψουν το αποσχιστικό κίνημα, γενικά.
Πάντως, ο ίδιος ο Γκαμπριέλ δεν αποφεύγει τις συγκρούσεις και δεν μασάει τα λόγια του. Οταν ένας αριστερός βουλευτής στην καταλανική Βουλή κατήγγειλε κάποιες παρασπονδίες των υπερμάχων της ανεξαρτησίας, ο Ρουφιάν εξεμάνη: «Είσαι», του είπε, «σαν τους συντρόφους που πριν από 40 χρόνια πήγαιναν στα σπίτια των εργατών, με χέρια χωρίς κάλους, και τους έλεγαν ότι δεν πρέπει να απεργούν». Ο καθηγητής Οριόλς θεωρεί ότι ο Ρουφιάν είναι αποτελεσματικός ως πολωτική φιγούρα που μπορεί να κινητοποιήσει τη δική του πλευρά, όμως την επόμενη ημέρα δεν θα μπορέσει να λειτουργήσει ως γέφυρα για διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών.
Ο Ρουφιάν, μάλλον αδιαφορεί. Τις τελευταίες ημέρες καλεί τον κόσμο να μη βλέπει τηλεόραση και να μη διαβάζει εφημερίδες. «Αυτό που ζούμε», λέει, «είναι ο πιο βρώμικος πόλεμος στην ιστορία».
