Η μεγάλη κοροϊδία με τις συντάξεις

H εξαγγελία της υπουργού Εργασίας Εφης Αχτσιόγλου στις 3 Ιανουαρίου 2017 ήταν σαφέστατη: «Μέχρι το τέλος του 2017 θα εκκαθαριστεί το σύνολο των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης, ενώ από το τέλος του 2017 και μετά η απονομή της σύνταξης θα γίνεται εντός τριμήνου από την υποβολή της αίτησης». Την ίδια ημέρα –με αφορμή την έναρξη της λειτουργίας του ΕΦΚΑ –ο υφυπουργός Τάσος Πετρόπουλος επανέλαβε ότι δεν πρόκειται να αποκοπεί η προσωπική διαφορά, τονίζοντας ότι μετά το 2018 θα αυξηθούν οι συντάξεις! Φυσικά, όσα ειπώθηκαν –και δεν έγιναν –αποτελούν έναν κρίκο στη μεγάλη αλυσίδα κοροϊδίας των συνταξιούχων από τη σημερινή κυβέρνηση. Υποσχέσεις επί υποσχέσεων που παραμένουν στα χαρτιά και έχουν ως αποτέλεσμα την πρωτοφανή ταλαιπωρία εκατοντάδων χιλιάδων ασφαλισμένων. Η αναμονή για μια ψαλιδισμένη σύνταξη φθάνει και τα τρία χρόνια, ενώ με το κόλπο της προσωρινής σύνταξης τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη προσπαθούν να «ξεγελάσουν» τους αγανακτισμένους υποψήφιους συνταξιούχους.

ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ. Η πραγματικότητα μιλά από μόνη της: εκτός από την προβληματική λειτουργία του ΕΦΚΑ, το φιλόδοξο σχέδιο για την έκδοση περίπου 70.000 εκκρεμών κύριων συντάξεων (οριστικών και όχι προσωρινών) έως το τέλος του έτους είναι ανέφικτο. Συνολικά σήμερα σε αναμονή βρίσκονται σχεδόν 139.000 κύριες συντάξεις, 129.000 επικουρικές και 59.000 εφάπαξ, με αναμονή έως τρία χρόνια, αριθμός-ρεκόρ που αποδεικνύει την εικόνα διάλυσης στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Η διοίκηση του ΕΦΚΑ, σε εγκύκλιό της προς τις οργανικές μονάδες του Υπερταμείου, δίνει οδηγίες για τη λειτουργία των κλιμακίων-ομάδων εργασίας για την εκκαθάριση των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης. Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν έχει συγκροτηθεί ούτε ένα κλιμάκιο εργασίας με στόχο το επόμενο τρίμηνο να εκδοθούν οι 70.000 αιτήσεις που εκκρεμούν. Παράλληλα δίνονται συνεχώς προσωρινές συντάξεις (το ποσό είναι το 50% της πλήρους σύνταξης) και όχι οριστικές.

Ετσι αποδεικνύεται ότι το υπουργείο Εργασίας συνέταξε ένα –ανεφάρμοστο –σχέδιο δράσης το οποίο προβλέπει σύσταση 100 κλιμακίων με 2.500 υπαλλήλους, οι οποίοι θα λαμβάνουν ως μπόνους 250 ευρώ μηνιαίως (190 καθαρά) για να τρέξουν την έκδοση των συντάξεων. Στόχος είναι στις 31/12/2017 οι εκκρεμείς συνταξιοδοτικές περιπτώσεις, που ανέρχονται σήμερα σε 139.000, να έχουν μειωθεί κατά το ήμισυ και οι υπόλοιπες να ανέρχονται σε 70.000 περιπτώσεις. Για να επιτευχθεί ο στόχος, βέβαια, θα πρέπει κάθε μήνα να εκδίδονται 20.000 νέες οριστικές αιτήσεις, πλάνο εξαιρετικά δύσκολο.

ΠΡΟΣ ΠΑΡΑΤΑΣΗ. Οπως δήλωσε στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος της ΠΟΣΕ-ΙΚΑ Βαγγέλης Θεοδωρίδης, το σχέδιο αυτό του υπουργείου είναι ανεφάρμοστο και μοιραία ο χρόνος έκδοσης των συντάξεων θα επιμηκυνθεί.

Ετσι ανέφικτος εκτιμάται ότι είναι και ο τελικός στόχος να πληρωθούν όλες οι αιτήσεις συνταξιοδότησης έως τον Ιούνιο του 2018, προκειμένου να μη χαθεί ούτε ευρώ από το πρόγραμμα αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών που χρηματοδοτείται κατά κύριο λόγο από τον ESM (σ.σ.: επισημαίνεται ότι καθημερινά υποβάλλονται και νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου).

Είναι χαρακτηριστικό το επίσημο στοιχείο ότι, σύμφωνα με το πρόγραμμα Ηλιος, κατά το διάστημα Ιανουάριος – Αύγουστος 2017 πληρώθηκαν συνολικά 68.204 νέες οριστικές συντάξεις, καθιστώντας σχεδόν αδύνατο τον στόχο που το ίδιο το υπουργείο έχει θέσει, για έκδοση περίπου 70.000 κύριων συντάξεων έως το τέλος του έτους. Βάσει των στοιχείων, μάλιστα, ο χρόνος αναμονής για την έκδοση μιας κύριας σύνταξης στο πρώην ΙΚΑ εκτιμάται σε 23 μήνες, όσο και στον πρώην ΟΑΕΕ και το ΕΤΑΑ. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι ο χρόνος αναμονής στο Δημόσιο από επτά μήνες που ήταν τον Μάρτιο εκτοξεύθηκε σε 34 μήνες τον Αύγουστο, πιθανότατα εξαιτίας της καθυστέρησης στην έκδοση εγκυκλίων για τη διαδοχική ασφάλιση ή τις συντάξεις χηρείας.

ΓΙΑ ΤΑ ΕΦΑΠΑΞ. Την ίδια ώρα, τη φόρμουλα βάσει της οποίας θα ξεμπλοκάρει η έκδοση τουλάχιστον 20.000 εφάπαξ, δικαιούχων που έχουν συνταξιοδοτηθεί κατά κύριο λόγο από το 2016 και μετά, περιλαμβάνει εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας. Στην πράξη, στον γνωστό υπολογισμό των εφάπαξ, όπως αυτός προβλέπεται στον νόμο Κατρούγκαλου και οδηγεί σε σημαντικές μειώσεις τη σχετική παροχή, προβλέπεται μια προσαύξηση με βάση τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, που ήδη εφαρμόζεται στις κύριες συντάξεις. Η αλλαγή βέβαια δεν επηρεάζει το σύνολο των δικαιούχων αλλά κατά κύριο λόγο αυτούς που αποχώρησαν από 1/1/2016 και μετά. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι πλέον ανοίγει ο δρόμος για να απονεμηθούν πάνω από 20.000 εφάπαξ δικαιούχων που έχουν συνταξιοδοτηθεί από το 2016 και μετά, ενώ συνολικά εκκρεμούν περίπου 59.000 αιτήσεις. Ο μεγάλος όγκος, περίπου 18.000 αιτήσεις, αφορά συνταξιοδοτηθέντες υπαλλήλους του στενού δημόσιου τομέα (που προέρχονται από το πρώην ΤΠΔΥ), άλλοι 5.000 είναι πρώην δημοτικοί υπάλληλοι, ενώ περιμένουν ακόμη 8.000 πρώην εργαζόμενοι σε ΝΠΔΔ, 11.000 μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα (εμποροϋπάλληλοι, μεταλλεργάτες και ξενοδοχοϋπάλληλοι), 10.000 αυτοαπασχολούμενοι του πρώην ΕΤΑΑ καθώς και 14.000 συνταξιούχοι που προέρχονται από τα Ταμεία των πρώην ΔΕΚΟ και τραπεζών.

ΤΟ ΧΑΡΑΤΣΙ ΤΟΥ ΟΑΕΕ. Τέλος, επισημαίνεται ότι από τους 670.000 ελεύθερους επαγγελματίες, ασφαλισμένους του τέως ΟΑΕΕ, περίπου το 40% αδυνατεί να καταβάλει το μηνιαίο ασφαλιστικό χαράτσι του 26,9% υπέρ του κλάδου της κύριας ασφάλισης και της υγειονομικής περίθαλψης.

Ετσι αποδεικνύεται και στην πράξη ότι οι υψηλές εισφορές που επέβαλε ο νόμος Κατρούγκαλου σε συνδυασμό με την υψηλή φορολογία είχαν αντίθετα αποτελέσματα. Εκ των υστέρων, έπειτα από αυτή την τραγική αποτυχία, το υπουργείο Εργασίας έχει προτείνει στους θεσμούς πακέτο κινήτρων με στόχο να ενθαρρύνουν τους ελεύθερους επαγγελματίες να καταβάλλουν περισσότερες εισφορές, αλλά και ταυτόχρονα τους φόρους τους.