Αποσχιστικά κινήματα δημιουργούνται από…
Α. Εθνικιστικά φρονήματα…
Β. Προσδοκία για περίοπτες θέσεις, τις οποίες δημιουργούν οι ανεξάρτητες κρατικές οντότητες (πρέσβεων, διοικητών κεντρικών τραπεζών, προέδρων νομοθετικών σωμάτων κ.ο.κ.).
Γ. Τον συνδυασμό των δύο προαναφερόμενων παραγόντων, αφού «κανείς δεν δημιουργεί γενικευμένη αυταπάτη, αν δεν είναι ο ίδιος το πρώτο θύμα της», όπως έλεγε ο Καρλ Μαρξ… (και υλοποίησε παρ’ ημίν ο Αυταπατώμενος).