Χιλιάδες νέα αυθαίρετα θα ξεφυτρώσουν με το νέο νομοσχέδιο για το δομημένο περιβάλλον που συζητείται στη Βουλή…

Αυτό υποστηρίζουν, μιλώντας στα «ΝΕΑ», πηγές από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ). Την ίδια ώρα, από τον μεγαλύτερο επιστημονικό φορέα της χώρας κρούουν των κώδωνα του κινδύνου για τη μετατροπή πολλών μηχανικών σε… αυτοφωράκηδες, αφού όπως λένε, με το νέο υπό διαμόρφωση καθεστώς, δουλειά θα βρίσκουν μόνο οι «πρόθυμοι να παρανομήσουν και να οδηγηθούν στα δικαστήρια» και οι «συνταξιούχοι», επειδή δεν αντιμετωπίζουν κίνδυνο φυλάκισης. Οι μηχανικοί θεωρούν πως η κυβέρνηση ξεκινώντας από μια θετική πρόθεση μείωσης της γραφειοκρατίας και απλοποίησης των διαδικασιών αδειοδότησης περνά στο άλλο άκρο, την έκδοση οικοδομικής άδειας μόνο με την ευθύνη του μηχανικού, χωρίς όμως να έχει φροντίσει να υπάρχουν διαθέσιμα σε πραγματικό χρόνο ηλεκτρονικά όλα τα δεδομένα με το τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται να χτιστεί.

Νέα κατηγορία κτιρίων. Σύμφωνα με το ΤΕΕ, το πρόβλημα αναμένεται να εντοπιστεί στη νέα κατηγορία κτιρίων που δημιουργεί το νομοσχέδιο (τη λεγόμενη Κατηγορία 3), η οποία –κατά κύριο λόγο –αφορά την πλειονότητα των κατασκευών.

Για παράδειγμα, έως 2.000 τετραγωνικά μέτρα για κατοικία και έως 1.000 τετραγωνικά μέτρα για ειδικά κτίρια (εκτός κατοικίας). Οπως διευκρινίζεται, το πρόβλημα δεν θα αφορά την τακτοποίηση αυθαιρέτων, αλλά την ανέγερση νέων κτιρίων.

Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι πέρυσι το 98% των αδειών που εκδόθηκαν αφορά αυτήν την κατηγορία. Ειδικότερα: για κτίρια κάτω των 50 τετραγωνικών μέτρων εκδόθηκαν 1.291 οικοδομικές άδειες. Από 50 έως 100 τετραγωνικά εκδόθηκαν 1.669. Από 100 έως 500 τετραγωνικά εκδόθηκαν 3.750. Από 500 έως 1.000 τ.μ. 437. Από 1.000 έως 2.000 227, ενώ για πάνω από 200 τετραγωνικά μέτρα εκδόθηκαν 161 οικοδομικές άδειες.

Ψηφιακή έκδοση άδειας. Σε αυτή την κατηγορία, προβλέπεται οι άδειες να εκδίδονται αυτόματα μετά την ηλεκτρονική υποβολή του φακέλου (με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά). Ωστόσο, το νέο στοιχείο είναι ότι οι Υπηρεσίες Δόμησης (ΥΔΟΜ) θα ελέγχουν μόνο στην περίπτωση που έχουν καταβληθεί οι φόροι, ενώ προβλέπεται μόνο επουσιώδης έλεγχος επί των όρων δόμησης μετά την υποβολή των μελετών, σχεδίων κ.λπ.

Οπως λένε πηγές από το ΤΕΕ, μόλις διαμορφωθεί το νέο καθεστώς, δουλειές θα παίρνουν μόνο όσοι θέλουν να ρισκάρουν. «Αδειες για την Κατηγορία 3 θα εκδίδουν μόνο οι “πρόθυμοι” να μένουν ανοιχτοί σε ποινικό και διοικητικό έλεγχο» επισημαίνουν χαρακτηριστικά.

Οι μηχανικοί θεωρούν πως με αυτόν τον τρόπο η αγορά οδηγείται στη δημιουργία ανθρώπων – σφραγίδων, όπως οι γνωστοί «αυτοφωράκηδες», που θα είναι κάποιοι μηχανικοί 70 ή 80 χρόνων που δεν φυλακίζονται, οι οποίοι θα παραχωρούν τις σφραγίδες τους έναντι αμοιβής και θα σφραγίζουν οποιαδήποτε άδεια ανεξαρτήτως προβλημάτων, δημιουργώντας νέα γενιά αυθαιρέτων…

Ο κίνδυνος. Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, ένας μηχανικός που θέλει να είναι εντάξει με τον νόμο, προκειμένου να βγάλει μια οικοδομική άδεια πριν βάλει την υπογραφή του ελέγχει τι προβλέπεται και τι όχι.

Ομως πάντα υπάρχει ο κίνδυνος, επειδή η σχετική νομοθεσία δεν υπάρχει συγκεντρωμένη σε έναν «ενιαίο ψηφιακό χάρτη», να εκδοθεί μέσα σε μια βραδιά –χωρίς να προλάβει να το μάθει ο μηχανικός –ένα Προεδρικό Διάταγμα, για παράδειγμα για τον καθορισμό νέου μειωμένου ύψους στην περιοχή. Και ο μηχανικός να παρανομήσει χωρίς να το ξέρει. Αυτές οι αλλαγές στην πολεοδομική νομοθεσία είναι συνεχείς και ατελείωτες…

«Στην περίπτωση αυτή ο μηχανικός που θέλει να είναι νόμιμος γίνεται παράνομος και θα του στερηθεί η άδεια άσκησης του επαγγέλματος εκτός από τις διοικητικές και ποινικές κυρώσεις, επειδή το κράτος δεν μπορεί να δώσει σε πραγματικό χρόνο ακριβή και έγκυρη πολεοδομική πληροφορία», επισημαίνουν πηγές από το ΤΕΕ.

Επί της ουσίας, λένε μηχανικοί, με το νέο καθεστώς η άδεια οικοδομής και η έναρξη εργασιών δεν θα έχουν κανένα στάδιο πραγματικού ελέγχου.

Ετσι, εάν για παράδειγμα ένας μηχανικός κάνει ένα λάθος (στις αποστάσεις στο ύψος ή σε οποιοδήποτε μέγεθος) το κτίριο θα πρέπει να κριθεί αυθαίρετο και αυτό παρά την ύπαρξη οικοδομικής άδειας!

«Ολες αυτές οι άδειες μπορούν οποιαδήποτε στιγμή στο μέλλον να ακυρωθούν είτε από την ΥΔΟΜ είτε από τα δικαστήρια, δημιουργώντας νέα “αυθαίρετα”. Δηλαδή το κτίριο θα έχει ήδη κατασκευαστεί και ακολούθως θα έρχεται η διοίκηση ή ένα δικαστήριο και θα το κρίνει ως νέο “αυθαίρετο”, λόγω ακύρωσης της οικοδομικής άδειας» λένε από το ΤΕΕ.

Ζητούν ξεκάθαρο τοπίο. Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας Γιώργος Στασινός, μιλώντας στα «ΝΕΑ» υποστηρίζει πως «το ΤΕΕ επιθυμεί οι άδειες να βγαίνουν με ευθύνη του μηχανικού, αλλά υπό την προϋπόθεση της ύπαρξης ξεκάθαρης πολεοδομικής πληροφορίας σε πραγματικό χρόνο, κάτι που δεν ισχύει έως σήμερα».

Αυτός είναι και ο λόγος που το ΤΕΕ προτείνει τη δημιουργία ενός ενιαίου ψηφιακού χάρτη με όλες τις θεσμικές γραμμές. «Μόλις γίνει αυτό, όλες οι άδειες –όχι μόνο στην Κατηγορία 3 –θα μπορούν να βγαίνουν νόμιμα και χωρίς πρόβλημα από κάθε μηχανικό και επιπλέον, οι πολίτες θα γνωρίζουν με ασφάλεια τι μπορεί και πού να χτιστεί» συμπληρώνει ο Γιώργος Στασινός.