Πόλεις που μεταμορφώνονται σε πόλους καινοτομίας. Πόλεις που κάθε χρόνο βραβεύονται για την ποιότητα ζωής που προσφέρουν στους κατοίκους τους. Πόλεις που αναζητούν τον χαρακτήρα και την ταυτότητά τους. Ποιες είναι, λοιπόν, οι πόλεις του 21ου αιώνα;
Απάντηση στο ερώτημα προσπάθησε να δώσει το διεθνές συνέδριο «Greece Forward III: Προοδευτικές Πολιτικές για τις Πόλεις του Σήμερα και του Αύριο», που πραγματοποιήθηκε χθες από το Δίκτυο για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, σε συνεργασία με το Foundation for European Progressive Studies (FEPS). Στόχος του συνεδρίου, άλλωστε, ήταν να ερευνήσει τον ολοένα και αυξανόμενο ρόλο που παίζουν οι σύγχρονες πόλεις ως κέντρα ανάπτυξης, δημοκρατικών διαδικασιών, κοινωνικής ώσμωσης, πολιτιστικής αναζήτησης, παράλληλα, όμως να ανοίξει ο διάλογος για το πώς οραματιζόμαστε το μέλλον της αστικής συμβίωσης.
Τις εργασίες του Συνεδρίου άνοιξε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, ο οποίος τόνισε πως η πόλη σήμερα οφείλει να ενώσει το κράτος – έθνος με τους μεγάλους υπερεθνικούς οργανισμούς. «Οι πόλεις σήμερα απορροφούν όλους τους κοινωνικούς κραδασμούς, όπως είναι ο ρατσισμός» σημείωσε, προσθέτοντας πως η επικοινωνία μεταξύ πόλεων είναι πιο αποτελεσματική και υπερβαίνει τις διακρατικές σχέσεις.
Για ένα συνέδριο που έχει γίνει πλέον θεσμός του ευρωπαϊκού προοδευτικού χώρου έκανε λόγο στην ομιλία της η πρόεδρος του Δικτύου Αννα Διαμαντοπούλου. «Ο προοδευτικός χώρος, η προοδευτική σκέψη και η προοδευτική πράξη το 2017 –ανέφερε –δεν ορίζονται απλοϊκά από τις ιδεολογίες και τα προτάγματα του προηγούμενου αιώνα. Προοδευτικό σήμερα είναι ό,τι μπορεί να απαντήσει πειστικά στις αγωνίες και τα νέα προβλήματα των πολιτών του 21ου αιώνα και κυρίως των νέων. Εξού και η επιλογή των θεμάτων του φετινού Greece Forward, που είναι ο ρόλος των μεγάλων πόλεων στην ανάπτυξη, στην καινοτομία, στην τεχνολογία και στην αλληλεγγύη». Στο διεθνές συνέδριο συμμετείχαν ομιλητές, μεταξύ των οποίων ο περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας, Κώστας Μπακογιάννης, ο δήμαρχος Φλωρεντίας, Dario Nardella και ο διευθυντής Ερευνών του οργανισμού ΔιαΝΕΟσις, Κυριάκος Πιερρακάκης, ενώ για τις πόλεις του μέλλοντος μετέφεραν τις δικές τους εκτιμήσεις και οι δήμαρχοι τριών μεγάλων ελληνικών πόλεων –Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Πειραιά.
«Μέχρι το 2050 το 65% του πληθυσμού στη Γη θα ζει στις πόλεις. Στην Ευρώπη αυτό ήδη συμβαίνει. Οι πόλεις αντιμετωπίζονται πια ως ζωντανοί οργανισμοί. Στις πόλεις εμφανίζονται τα μεγάλα προβλήματα, στις πόλεις υπάρχουν τα προβλήματα της εγκληματικότητας, στις πόλεις αναδύονται όλα τα προβλήματα της λεγόμενης πολυπολιτισμικότητας. Στις πόλεις, όμως, γεννιέται η καινοτομία, παράγεται πολιτισμός, στις πόλεις συρρέουν οι νέοι. Στις πόλεις υπάρχουν οι δήμοι, είναι οι μικρές κυβερνήσεις των πόλεων. Κάτι που δεν συμβαίνει στη χώρα μας, αφού οι δήμοι δεν έχουν στοιχειώδεις αρμοδιότητες» τόνισε ο δήμαρχος της Αθήνας, Γιώργος Καμίνης.
Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, επισήμανε πως οποιεσδήποτε προτάσεις και να προτάξει κανείς στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις, χρειάζεται πάνω απ’ όλα διάλογος, αλλαγή νοοτροπίας και καθημερινής και πολιτικής κουλτούρας. «Χρειάζεται ενεργή συμμετοχή των πολιτών στις αποφάσεις, που σε τελική ανάλυση τους αφορούν» εξήγησε.
Στις αγκυλώσεις και τις παθογένειες που εμποδίζουν την Τοπική Αυτοδιοίκηση να πράξει αυτά που πρέπει προς το συμφέρον των πολιτών της αναφέρθηκε ο δήμαρχος Πειραιά, Γιάννης Μώραλης. «Η αυτονομία των δήμων είναι ανέκδοτο στη χώρα μας. Δεν υπάρχει αυτονομία ούτε στα οικονομικά θέματα, ούτε στον τρόπο διοίκησης ή τις αποφάσεις. Διαχρονικά, η Αυτοδιοίκηση είναι απόλυτα αλυσοδεμένη στην κεντρική διοίκηση. Οταν εμείς κάνουμε συζητήσεις για το τι είναι οι πόλεις του μέλλοντος, στο εξωτερικό λειτουργούν αυτή τη στιγμή οι πόλεις του μέλλοντος. Αυτά τα οποία εμείς εδώ σχεδιάζουμε, έξω τα βλέπουμε να υλοποιούνται. Παρ’ όλα αυτά προσπαθούμε. Να φτιάξουμε όχι τον Πειραιά του μέλλοντος, αλλά τον Πειραιά των ονείρων μας, ενώ όπως όλοι οι δήμοι καλούμαστε να καλύψουμε κενά που δεν μπορεί να καλύψει η κεντρική διοίκηση» ήταν το δικό του μήνυμα.