Δίκοπο μαχαίρι για την κυβέρνηση αποτελεί η στάση πληρωμών στην απονομή συντάξεων σε 300.000 δικαιούχους, στην οποία βασίζονται το φουσκωμένο πρωτογενές πλεόνασμα του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2018 και οι ψηφοθηρικοί σχεδιασμοί της για χορήγηση κοινωνικού μερίσματος. Οχι μόνο εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχοι περιμένουν ώς τρία χρόνια τη συρρικνωμένη σύνταξή τους –πληρώνοντας με έως και 2 δισ. ευρώ τις καθυστερήσεις στη απονομή των συντάξεων -, αλλά ήδη η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με απειλές για την ομαλή χρηματοδότησή της από τους δανειστές.
Επιστολή του διοικητή του ΕΦΚΑ Αθανάσιου Μπακαλέξη, την οποία παρουσιάζουν σήμερα «ΤΑ ΝΕΑ», συνιστά ομολογία των τεράστιων καθυστερήσεων στην απονομή των συντάξεων, από τις οποίες έχει φουσκώσει το πλεόνασμα, αλλά θέτουν σε κίνδυνο τη χρηματοδότηση της χώρας όπως αναγνωρίζει ο ίδιος ο διοικητής του ΕΦΚΑ. Η επιστολή εστάλη χθες όταν το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Πλεόνασμα με υπεξαίρεση συντάξεων» κατέγραφε τον τρόπο με τον οποίο η μετάλλαξη των πρωτογενών ελλειμμάτων σε πρωτογενή πλεονάσματα (σε επίπεδο προβλέψεων) των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ) ρίχνει σωσίβιο στο αφήγημα της υπέρβασης των δημοσιονομικών στόχων για φέτος, παρά την τρύπα των 1,860 δισ. ευρώ στα έσοδα.
ΠΙΕΣΕΙΣ ΔΑΝΕΙΣΤΩΝ. Υπό τον φόβο των δανειστών, ο διοκητής του ΕΦΚΑ ζητά μαζικές απονομές συντάξεων έως τη Δευτέρα προκειμένου στις 10 του μήνα να γίνουν πληρωμές σε δικαιούχους και να μειωθούν έτσι οι πιέσεις της τρόικας. Αλλαγή του σκηνικού όπως επιδιώκει με ένα σπριντ πέντε ημερών ο Μπακαλέξης, με μαζικές απονομές συντάξεων, βάζει βόμβα στα θεμέλια του προϋπολογισμού, οδηγώντας τις προβλέψεις του προσχεδίου στο καλάθι των αχρήστων, στον βαθμό που ο προϋπολογισμός του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικών Ασφαλίσεων υποστεί τη δέκατη κατά σειρά τροποποίησή του για φέτος με σαφώς υψηλότερες προβλέψεις δαπανών. Στο σενάριο των ριζικών ανατροπών στις προβλέψεις του προσχεδίου, τα νέα μέτρα έρχονται, τα κοινωνικά μερίσματα εξαφανίζονται. Οι δανειστές ήδη ξεψαχνίζουν το προσχέδιο.
Το σωσίβιο των ΟΚΑ ενδέχεται τώρα να ξεφουσκώσει. Ο Μπακαλέξης με επιστολή του προς τους διευθυντές και τους προϊστάμενους καλεί όσους εμπλέκονται στη διαδικασία απονομής συντάξεων να δουλέψουν ακόμα και το Σαββατοκύριακο προκειμένου να εκδοθούν όσο το δυνατό περισσότερες συντάξεις γίνεται έως την ερχόμενη Δευτέρα. «Το θέμα είναι ιδιαίτερα κρίσιμο» αναφέρεται στην επιστολή, με την επισήμανση ότι «το αποτέλεσμα των παραπάνω ενεργειών σας θα επηρεάσει συνολικά τη χρηματοδότηση της χώρας μας».
Σήμερα, περίπου 140.000 κύριες συντάξεις, 129.000 επικουρικές και 59.000 εφάπαξ βρίσκονται στην αναμονή και οι δεσμεύσεις του Μνημονίου είναι ανελαστικές. Εως το τέλος του έτους θα πρέπει να έχουν εκδοθεί τουλάχιστον 70.000 συντάξεις. Γίνεται; «Θα χρειαστεί ένα θαύμα» απαντούν ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση η οποία επικρατεί στον ΕΦΚΑ.
ΑΡΟΝ ΑΡΟΝ. Ο διοικητής του Οργανισμού προσπαθεί στο παρά πέντε να σώσει ό,τι σώζεται. «Σήμερα 5 Οκτωβρίου και αύριο 6 θα εκδώσετε και θα οριστικοποιήσετε όσες περισσότερες υποθέσεις βρίσκονται σε εκκρεμότητα στο ΟΠΣ – ΕΦΚΑ (εκτός των προσωρινών) και οι οποίες συμπεριλαμβάνονται στη χρηματοδότηση, αξιοποιώντας την υπερωριακή απασχόληση και τη λειτουργία των κλιμακίων απονομής συντάξεων», το πρώτο κάλεσμα μέσω της επιστολής.
Η δεύτερη εντολή, η προθεσμία για την ικανοποίηση της οποίας εκπνέει επίσης σήμερα, αφορά αιτήσεις συνταξιοδότησης οι οποίες έχουν κατατεθεί από την 1η Ιανουαρίου 2017 και μετά. Γι’ αυτές τις αιτήσεις η οριστικοποίηση θα γίνει από τις αρμόδιες Διευθύνσεις της Γενικής Διεύθυνσης Απονομής Συντάξεων. «Για τον λόγο αυτό, θα πρέπει το αργότερο μέχρι τις 10 π.μ. της Παρασκευής 6/10 να αποσταλούν στην ανωτέρω Γενική Διεύθυνση προς οριστικοποίηση με τις διαδικασίες που σας έχουν γνωστοποιηθεί μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου».
Οι εκκαθαριστές συντάξεων αυτό το Σαββατοκύριακο θα το περάσουν στον ΕΦΚΑ (με υπόσχεση πρόσθετης άδειας από τον Ιανουάριο του 2018), διότι το επόμενο ορόσημο έρχεται τη Δευτέρα. «Από το Σάββατο 7/10 έως και τη Δευτέρα 9/10, αξιοποιώντας και τις ημέρες του Σαββατοκύριακου, να εκκαθαριστούν και να κλείσουν όσες υποθέσεις βρίσκονται στον κατάλογο των εκκρεμοτήτων που αναφέρεται στο μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της 30/6 και της 31/8» ζητά ο Αθανάσιος Μπακαλέξης, ο οποίος ξεκινά την επιστολή του κάνοντας γνωστό ότι «θα πραγματοποιηθεί εμβόλιμη πληρωμή συντάξεων στις 10/10/2017 και θα δοθούν στοιχεία για τις διαπραγματεύσεις της χώρας μας με περίοδο αναφοράς 30/9 και 10/10 αντίστοιχα».
Οι οδηγίες ζητείται να εφαρμοστούν πιστά «καθώς το θέμα είναι ιδιαίτερα κρίσιμο και το αποτέλεσμα των παραπάνω ενεργειών σας θα επηρεάσει συνολικά τη χρηματοδότηση της χώρας».
Η ΑΣΠΡΗ ΤΡΥΠΑ. Οι διαστάσεις του προβλήματος στις καθυστερήσεις απονομών συντάξεων είναι πολλές, πέραν της κοινωνικής. Εφόσον οι αιτήσεις για κύριες και επικουρικές συντάξεις ή εφάπαξ δεν έχουν εκκαθαριστεί, δεν περιλαμβάνονται στο στοκ των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου, αλλά επηρεάζουν το μέγεθος των ετήσιων δαπανών του ΕΦΚΑ. Λιγότερες δαπάνες (στις 29 Σεπτεμβρίου η τροποποίηση του προϋπολογισμού του ΕΦΚΑ συρρίκνωσε τις προβλεπόμενες ετήσιες δαπάνες κατά 549,4 εκατ. ευρώ, συμβάλλοντας στον μετασχηματισμό του προβλεπόμενου έως τότε πρωτογενούς ελλείμματος των ΟΚΑ σε πρωτογενές πλεόνασμα) μεταφράζονται σε μεγαλύτερη άσπρη τρύπα στων ασφαλιστικών ταμείων, ανοίγοντας τον δρόμο για κάλυψη της αστοχίας στα έσοδα του προϋπολογισμού, για υπέρβαση του στόχου πλεονάσματος και σενάρια κοινωνικών μερισμάτων.
Οσες από τις εκκρεμείς συντάξεις έχουν ενταχθεί στον κατάλογο των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου δεν επηρεάζουν το πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά εφόσον δεν πληρώνονται θέτουν σε κίνδυνο την εκταμίευση της επόμενης δόσης των 800 εκατ. ευρώ, για την οποία η κυβέρνηση κάθεται σε αναμμένα κάρβουνα.
