«Δεν είμαστε σύντροφοι και δεν έχουμε ίδια βιώματα και κοσμοθεωρία με τους ΑΝΕΛ» δηλώνει στα «ΝΕΑ» ο Νίκος Ξυδάκης, προσθέτοντας πάντως πως δεν υπάρχουν σοβαροί τριγμοί στον κυβερνητικό συνασπισμό. Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ διαμηνύει επίσης πως, με ή χωρίς ανασχηματισμό, η κυβέρνηση θα πρέπει να πάρει πρωτοβουλίες που θα βελτιώσουν την καθημερινότητα των πολιτών, εκτιμά πως η τρίτη αξιολόγηση δεν θα είναι περίπατος και τονίζει πως δεν μπορούν να υπάρξουν νέοι φόροι –αντιθέτως, μεσοπρόθεσμα, να γίνουν φοροελαφρύνσεις. Επικριτικός εμφανίζεται, εξάλλου, για τις εξελίξεις στον χώρο της Κεντροριστεράς, κάνοντας λόγο για «ευκαιριακές συμμαχίες σαν το Κέντρο της δεκαετίας του ’50».
Η περίπτωση του Ελληνικού αποτέλεσε αφορμή για εσωτερικές συγκρούσεις στον ΣΥΡΙΖΑ. Τελικά, είστε υπέρ ή κατά των επενδύσεων; Δεν είναι κανείς εναντίον των επενδύσεων γενικώς και αορίστως. Οι επενδύσεις αποτελούν αυτή τη στιγμή το κύριο εργαλείο για να κινητοποιηθεί η οικονομία και να ανοίξουν θέσεις εργασίας, για να βελτιώσουμε τους θλιβερούς δείκτες ανεργίας. Στρατηγική τής κυβέρνησης είναι να προσελκύσει επενδύσεις και αυτό αποτυπώνεται και στο προσχέδιο του προϋπολογισμού 2018. Και σημειώνονται ήδη μεγάλα βήματα: το α’ επτάμηνο του 2017 οι άμεσες ξένες επενδύσεις είναι 2,3 δισ. ευρώ. Σοβαροί όμιλοι με ευρεία επιχειρηματική βάση στη χώρα μας προχωρούν μεγάλα επενδυτικά σχέδια και ομολογιακά δάνεια: Μυτιληναίος, ΟΠΑΠ, Vodafone, Philip Morris, πολλοί στον τουρισμό κ.λπ.
Το κρίσιμο όμως για την ανάταξη της οικονομίας δεν είναι μόνο η ποσότητα των επενδύσεων, αλλά και η ποιότητά τους. Στόχος είναι η βιώσιμη και αειφόρος ανάπτυξη, οι επενδύσεις που διαχέουν επιχειρηματικές ευκαιρίες, κινητοποιούν επαγγέλματα, προμηθευτές, πρωτογενή παραγωγή. Στόχος δεν είναι μόνο οι θέσεις εργασίας και κάποιοι φόροι. Και βεβαίως επενδύσεις που σέβονται το περιβάλλον και τους νόμους, που σέβονται τη χώρα που τους υποδέχεται.
Η ανταγωνιστικότητα δεν εξαρτάται τόσο από το μισθολογικό κόστος ή τους απαραίτητους κανόνες που θέτει η νομοθεσία για το περιβάλλον. Εξαρτάται από την ταχεία απόδοση δικαιοσύνης, από την ύπαρξη κτηματολογίου και δασολογίου, την ύπαρξη σταθερού φορολογικού και ασφαλιστικού πλαισίου, από την εύρυθμη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης. Εκεί υστερούμε και εκεί πρέπει να αλλάξουμε. Επειγόντως.
Σας προβληματίζουν η συνεργασία με τους ΑΝΕΛ και η εικόνα του Πάνου Καμμένου; Η κυβερνητική συνεργασία με τους ΑΝΕΛ ήταν μια τακτική επιλογή, η μόνη λειτουργική το 2015 με βάση τους συσχετισμούς τότε στο Κοινοβούλιο και την αλλαγή στρατηγικής έναντι των δανειστών, που ήταν ο κύριος στόχος του ΣΥΡΙΖΑ. Ώς σήμερα δεν έχουν παρατηρηθεί αξεπέραστα προβλήματα σε μείζονος σημασίας ζητήματα. Δεν υπήρξαν λ.χ. σχέδια νόμου που να μην έχουν προχωρήσει εξαιτίας της δεδομένης διαφοροποίησης των δύο κομμάτων σε κάποια θέματα. Φυσικά οι ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές παραμένουν. Εχω ξαναπεί ότι δεν είμαστε σύντροφοι, δεν μοιραζόμαστε το ίδιο κοσμοείδωλο, τα ίδια βιώματα. Είμαστε κυβερνητικοί εταίροι σε μια ιστορική περίοδο, με συγκεκριμένες ανάγκες και χαρακτηριστικά.
Θα ήταν σκόπιμος τώρα ένας ανασχηματισμός; Η κυβέρνηση την πρώτη μακρά περίοδο αναλώθηκε, σε μεγάλο βαθμό, στις δύσκολες αξιολογήσεις. Μετά την επιτυχή ολοκλήρωσή τους, έχει γίνει μια στρατηγική επιλογή: η έξοδος από το Μνημόνιο το 2018 να γίνει με όρους ανάπτυξης, κάτι που ήδη διαφαίνεται, ώστε η χώρα να ανακτήσει κυριαρχία, χωρίς να επιστρέψει στους όρους που προκάλεσαν το πρόβλημα. Πέρα από τις συγκεκριμένες επιλογές όμως, πολύ επώδυνες σε ορισμένες όψεις τους, υπάρχουν δεκάδες πεδία της καθημερινής ζωής του πολίτη που μπορούν να βελτιωθούν, χωρίς οι απαραίτητες ενέργειες, νομοθετικές και εκτελεστικές, να περιορίζονται από το Μνημόνιο. Η κυβέρνηση οφείλει να πορευτεί προς αυτή την κατεύθυνση, είτε υπό την παρούσα είτε υπό άλλη σύνθεση –η σύνθεση βρίσκεται πάντα στα χέρια του Πρωθυπουργού.
Θα κλείσει ομαλά και έγκαιρα η τρίτη αξιολόγηση ή υπάρχουν παγίδες και νέα μέτρα στον ορίζοντα; Είστε υπέρ της αποχώρησης του ΔΝΤ; Πιστεύω ότι θα κλείσει εγκαίρως, όχι βεβαια χωρίς κανέναν κυματισμό. Το μείζον δεν είναι η παραμονή ή η αποχώρηση του ΔΝΤ από το πρόγραμμα, αλλά το γεγονός ότι το Ταμείο αποφεύγει να υποστηρίξει με συνέπεια την πιο σωστή θέση του, ότι δηλαδή το ελληνικό χρέος είναι μη βιώσιμο και απαιτείται ρύθμιση και απομείωση. Για να δικαιολογήσει την αντικαταστατική του συμμετοχή στο πρόγραμμα το 2010, υποχωρεί στις απαιτήσεις των δανειστών, όσων δεν θέλουν ρύθμιση χρέους και φορτώνουν εξωπραγματικά πρωτογενή πλεονάσματα, προκαλώντας δημοσιονομική ασφυξία και υπονομεύοντας την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και τη μείωση της ανεργίας.
Η κοινωνία στενάζει από τα φορολογικά βάρη. Θα έπρεπε να υπάρξουν στοχευμένες παρεμβάσεις και φοροελαφρύνσεις αντί του κοινωνικού μερίσματος; Οι φόροι είναι σαφές ότι πρέπει να μειωθούν μεσοπρόθεσμα, αποτελεί επιδίωξη της κυβέρνησης αυτό. Βραχυπρόθεσμα αυτό που έχει σημασία είναι να έχουν όλοι κατά νου ότι το φορολογικό πλαίσιο δεν θα μεταβληθεί προς το δυσμενέστερο πέρα από τις ρυθμίσεις που έχουν ήδη ψηφιστεί –και αυτό πλέον το γνωρίζουμε με σχετική βεβαιότητα. Το κοινωνικό μέρισμα που δόθηκε στο τέλος του 2016 στους χαμηλοσυνταξιούχους, οι οποίοι το είχαν απόλυτη ανάγκη, προφανώς διαχύθηκε αμέσως στην αγορά, φέρνοντας μια έστω μικρή ανακούφιση και σε άλλους κλάδους. Ασφαλώς το οικονομικό επιτελείο ζυγίζει όλες τις παραμέτρους πριν εισηγηθεί στον Πρωθυπουργό το καταλληλότερο μέτρο ανάλογα με την περίοδο, συνεπώς είναι πιθανό να δούμε φέτος ανάλογες ή και διαφορετικές παρεμβάσεις εφόσον, όπως όλα δείχνουν, η χρονιά κλείσει εντός των συμφωνημένων στόχων.
Υπάρχει πεδίο προγραμματικής σύγκλισης και συνεργασίας με την Κεντροαριστερά; Παρακολουθώ την παράδοξη διαδικασία εκλογής ηγεσίας μιας νέας παράταξης πριν συμφωνηθούν οι αρχές και η φυσιογνωμία της. Χωρίς πολιτική συζήτηση, χωρίς ιδεολογική αντιπαράθεση, χωρίς συνθέσεις, χωρίς ανάλυση των κοινωνικών αναγκών και της ιστορικής συγκυρίας, φοβάμαι ότι δεν προκύπτει κάτι σταθερό και συνεκτικό, αλλά ευκαιριακές συμμαχίες σαν το Κέντρο της δεκαετίας του ’50. Αυτή είναι η πρώτη αίσθηση, αλλά δεν θα ήταν σκόπιμο να κάνει κανείς περαιτέρω σχόλια πριν το εγχείρημα αποκρυσταλλωθεί.
