Σε περιπτώσεις όπως της Αν Βιαζεμσκί συνηθίζονται οι αυτοματισμοί περί «μούσας» μεγάλων σκηνοθετών ακυρώνοντας την πίσω πλευρά μιας αυτόφωτης πορείας. Πόσοι αναγνώστες, για παράδειγμα, γνωρίζουν ότι κυκλοφορούν στα ελληνικά τρία βιβλία της: το «Υμνοι στον έρωτα» (Σιδέρης, 1997), «Με λένε Ελιζαμπέτ» και το «Κορίτσι» (εκδ. Πόλις, 2006 και 2010, αντιστοίχως); Η γαλλίδα συγγραφέας και ηθοποιός, ρωσικής καταγωγής από τη μεριά του πατέρα της, πέθανε χθες από καρκίνο σε ηλικία 70 ετών. Η εγγονή του σπουδαίου νομπελίστα συγγραφέα Φρανσουά Μοριάκ («Οι οχιές») είχε γεννηθεί στο Βερολίνο το 1947. Σε ηλικία 18 ετών κέρδισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην κορυφαία για πολλούς ταινία του Ρομπέρ Μπρεσόν «Στην τύχη ο Μπαλταζάρ» (1966), με τη διαδρομή ενός υπομονετικού γαϊδουριού από την ανθρώπινη αγάπη μέχρι την ανθρώπινη αποκτήνωση. Η συνεργασία της, όμως, με τον 60χρονο τότε σκηνοθέτη πέρασε απ’ όλα τα στάδια που προδιαθέτει η «σύγκρουση» της εφηβείας με την πληθωρικότητα και τους κανόνες ισχύος που έθετε ο δημιουργός. Τη σχέση αυτή περιγράφει στο αυτοβιογραφικό «Κορίτσι», όπου ο Μπρεσόν αναλαμβάνει το πέρασμα της Αν στη βίαιη ενηλικίωση. «Το να τον υπακούω ήταν αυτονόητο, αφού μόνον εκείνος ήξερε. Αυτό μου έδινε ένα αίσθημα απόλυτης ασφάλειας και με έκανε ακόμα πιο συγκαταβατική». Αρκετά συχνά βέβαια η Αν θα αναγκαστεί να ματαιώσει τα φιλιά του δημιουργού. «Αυτό που υπήρχε ανάμεσά μας… φορτιζόταν με κάτι πολύ προσωπικό. Επαιζα τον ρόλο της Μαρί, φυσικά, αλλά ταυτόχρονα ήμουν η Αν και με τα λόγια μιας άλλης απευθυνόμουν στον Ρομπέρ Μπρεσόν».

ΜΕ ΤΟΝ ΓΚΟΝΤΑΡ. Ακολούθησε η συμμετοχή της στην «Κινέζα» (1967) του Ζαν-Λικ Γκοντάρ, με τον οποίο απέκτησε συζυγική σχέση για δύο χρόνια, ενώ έμεινε μαζί του ώς το 1979. Εμφανίστηκε επίσης στο έργο «Ενα Σαββατοκύριακο» και στο ντοκιμαντέρ «One plus one» (όπου οι Rolling Stones ηχογραφούν το «Sympathy for the devil») του συντρόφου της και σε ταινίες, όπως το «Θεώρημα» του Πιερ Πάολο Παζολίνι, το «Il seme dell’ uomo» (1969) του Μάρκο Φερέρι κ.ά. Το 1988 εξέδωσε τη συλλογή διηγημάτων «Des filles bien elevees» (μεγάλο βραβείο της Societe des Gens de Lettres). Ακολούθησαν τα μυθιστορήματα «Mon beau navire» («Τ’ ωραίο μου καράβι»), «Marine», «Canines» («Σκυλιά»), «Une poignee de gens» (μεγάλο βραβείο μυθιστορήματος της Γαλλικής Ακαδημίας, 1998), από τα συνολικά 15. Το «Με λένε Ελιζαμπέτ» μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Ζαν Πιερ Αμερί, ενώ από το αυτοβιογραφικό «Un an apres» (2015) εμπνεύστηκε ο Μισέλ Χαζαναβίσιους το «Redoutable», ταινία που «απομυθοποιεί» επιφανειακά τον Γκοντάρ (στον ρόλο του ο Λουί Γκαρέλ), για να του προσδώσει τελικά κι άλλη μυθοποίηση. Το τελευταίο μυθιστόρημα της Αν Βιαζεμσκί, «Un saint homme», επίσης αυτοβιογραφικό, κυκλοφόρησε από τις αγαπημένες της εκδόσεις Gallimard στις αρχές του 2017.

Τελευταία Νέα