Ενα από τα καινούργια στοιχεία που εισήγαγε στον φετινό προγραμματισμό του Εθνικού Θεάτρου ο καλλιτεχνικός διευθυντής Στάθης Λιβαθινός, ήταν η λειτουργία του Μικρού Εθνικού. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, η παιδική κι εφηβική σκηνή ενώνονται με σκοπό να δημιουργήσουν έναν οργανωμένο χώρο για μικρούς θεατές παράλληλα με δράσεις και ειδικά εργαστήρια. Επικεφαλής στον νέο «κρίκο» του Εθνικού τέθηκε η Σοφία Βγενοπούλου, με καλές περγαμηνές την τελευταία δεκαετία στο εφηβικό θέατρο, χάρη στη δράση της ως καλλιτεχνικής διευθύντριας της ομάδας Grasshopper youth. Δική της ιδέα, άλλωστε, ήταν και το φεστιβάλ εφηβικού θεάτρου που έγινε θεσμός στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση.
Ο βασικός πυρήνας του Μικρού Εθνικού είναι προφανώς οι παραστάσεις μέχρι το τέλος της σεζόν. Το στοιχείο, ωστόσο, που κάνει τη διαφορά, σύμφωνα με τους συντελεστές, είναι τα εκπαιδευτικά προγράμματα. «Είναι πολύ σημαντικό για τα παιδιά να έχουν έναν χώρο που θα νιώθουν “δικό” τους: εμείς διαμορφώνουμε τους χώρους των δράσεών μας, αλλά μετά μας διαμορφώνουν κι αυτοί με τη σειρά τους. Επιχειρούμε, λοιπόν, μια μεγαλύτερη επένδυση στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα με θεατρικό παιχνίδι, αυτοσχεδιασμό, κίνηση, μιούζικαλ. Οι δράσεις “απλώνονται” και στις ηλικίες και στα είδη. Επίσης απευθύνουμε αρκετά εργαστήρια σε εκπαιδευτικούς με πλήρη επίγνωση ότι για να στηρίξεις τα παιδιά πρέπει και να στηρίξεις αυτούς που μοιράζονται την καθημερινότητα μαζί τους. Και υπάρχει και μια τάση για εξωστρεφείς δράσεις, να ανταποκριθούμε στην κοινότητα, να συνεργαστούμε και με άλλους φορείς που αφορούν παιδιά. Ειδικά για τα παιδιά που δεν μπορούν εύκολα να έρθουν σε μας» επισημαίνει η Βγενοπούλου μιλώντας στο «Νσυν».
Προσαρμόζοντας το περιεχόμενό του και την οπτική του πάνω στην παιδική κι εφηβική δημιουργία, ο νέος πυρήνας δραστηριοποιείται σε ευθύ «διάλογο» με τις ιδέες που διαπνέουν και τις σκηνές ενηλίκων του. «Υπάρχει πρόθεση από τον καλλιτεχνικό διευθυντή ν’ ακολουθούμε ενιαία γραμμή. Από εκει και πέρα, ελπίζουμε σε παραστάσεις για παιδιά και νέους υψηλής ποιότητας λαμβάνοντας υπόψη μας την καθημερινότητα των παιδιών και τις ανάγκες της σημερινής εποχής. Επομένως ένα θέατρο σύγχρονο που μπορεί να βγει από τα “τείχη” της σκηνής και να πάει στους χώρους όπου τα παιδιά ζουν και μαθαίνουν, ευαίσθητο ως προς τις ανάγκες τους. Για τους εφήβους αργότερα επιδιώκουμε να μάθουν τον εαυτό τους, να γνωρίσουν τον κόσμο μέσα στον οποίο ζουν, να γίνουν ενημερωμένοι θεατές αλλά και αυριανοί πολίτες», τονίζει η σκηνοθέτρια.
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΙΟΥΖΙΚΑΛ. Το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση θα είναι η παράσταση «Μόμο» του Μίχαελ Εντε, που κάνει πρεμιέρα αυτό το Σαββατοκύριακο. «Γραμμένο στα τέλη του προηγούμενου αιώνα, είναι ένα μυθιστόρημα που έχει χαρακτηριστεί αριστούργημα –και όχι μόνο για παιδιά. Συναντιούνται όλες οι γενιές σ’ ένα έργο που φαίνεται να είναι παιδικό αλλά παρ’ όλα αυτά συγκινεί και μας αφορά όλους» δηλώνει η Βγενοπούλου. Σε παιδιά μικρότερων ηλικιών και σχολεία απευθύνεται, εξάλλου, η παράσταση «Τα παιδιά του γαλάζιου πλανήτη» του Αντρι Σνάιρ Μάγκνασον.
Και οι δύο παραγωγές αναμένονται ως μια πρώτη ένδειξη για το ύφος που θα υιοθετήσει το Μικρό Εθνικό. Αρα και ως το πρώτο στοίχημα για το οποίο θα αξιολογηθούν οι επικεφαλής. «Τα έργα μιλούν για πολύ σύγχρονα πράγματα. Μπορεί να γράφτηκαν το ένα στην Ισλανδία και το άλλο τον περασμένο αιώνα, αλλά αφορούν τα παιδιά του σήμερα. Η “Μόμο” καταπιάνεται με το ζήτημα της ταχύτητας, της εκμετάλλευσης του χρόνου, του τρόπου που κατατρώει τη ζωή μας και τη ροκανίζει. Από την άλλη, τα “Παιδιά του γαλάζιου πλανήτη” θίγουν εξαιρετικά δύσκολα ζητήματα: τον καταναλωτισμό, την οικολογική κρίση, το θέμα του δυτικού πολιτισμού και της Γης που είναι στο σκοτάδι. Πίσω από τα έργα κρύβεται η ανάγκη που έχουν οι άνθρωποι να αναμετρηθούν με αυτά τα ζητήματα και προφανώς να κινητοποιήσουν ό,τι απόθεμα φαντασίας τούς έχει απομείνει προς την κατεύθυνση της αλλαγής», καταλήγει.