Οπως και αν ιδωθεί και όπως και αν ειπωθεί (λαϊκισμός, εθνικισμός, ακροδεξιός σοβινισμός ή άλλως πως) αυτό που τελικά μετρά, είναι το παράγωγο κόστος. Που με όρους σύγχρονης πολιτικής μεταφράζεται σε αποσυνθετική φορά και όσον αφορά κρατικές οντότητες και σχετικά με ομαδοποιημένα πολιτειακά σύνολα. Οπως η ΕΕ. Καθώς: Οσα συντελούνται, επενεργούν με δυναμικές δραστικής αστάθειας ακόμη και στις δυνάμει σταθερότερες περιοχές! Οι οποίες και οδηγούνται σε αχαρτογράφητες προοπτικές. Με αναδυόμενες ροπές αποδομήσεων και ανατασσόμενες δυνάμεις αποσκιρτήσεων.
Αυτά τα φαινόμενα δεν ανέκυψαν αίφνης. Και δεν πρόκειται (ό,τι και να συμβεί) να παρέλθουν ως οιονεί περιστασιακά φαινόμενα κι επιπολαιοπραξίες. Αντιθέτως, εμφανίζονται ως εν πολλοίς επιδημιολογικές υποτροπές και αλληλεπιδράσεις τέτοιες, που τα επαυξάνουν και τα καθιστούν καταλυτικές δυναμικές στο ρέον ιστορικό γίγνεσθαι. Σκοπώντας (ή εκ των πραγμάτων οδηγώντας) έως και σε αυτόδηλες επαναγεωγραφήσεις! Εφόσον φυσικά υπερισχύσουν οι εγκυμονούμενες αποσχίσεις.
Αυτό που συνέβηκε (και θα έχει συνέχεια) στην Καταλωνία δεν αποτελεί μεμονωμένο γεγονός. Είναι συγκυριακά, μέρος ομοιοτύπων φαινομένων (και γεγονότων) που είτε σοβούν είτε «βρίσκονται καθ’ οδόν». Ορα διακηρυγμένη σκωτική απόφαση για νέα δημοψηφισματική διαδικασία. Και όρα εκδηλούμενη βορειοϊρλανδική πρόθεση. Πέραν και άλλων. Οπως η σιωπηρή βελγική κρίση κρατικής αποσυναρτήσεως (και ουσιαστικά διχοτομήσεως) που επισυμβαίνει «στα σπλάγχνα» κυριολεκτικά της Ενωμένης Ευρώπης. Και την ώρα που ακριβώς υποτίθεται ότι δρομολογούνται διαδικασίες ολοκληρώσεώς της.
Οι ίδιες εν δυνάμει τάσεις (και με πολύ επικινδυνότερες προδιαγραφές) αναπτύσσονται στην ευρωπαϊκή περίμετρο. Και μάλιστα στα Βαλκάνια. Οπου η γεωπολιτική αστάθεια είναι προφανής. Οπως στις περιπτώσεις της FYROM και του Κοσσυφοπεδίου. Οπου μάλιστα το μακρύ χέρι της τουρκικής στρατηγικής επενεργεί με προθέσεις περισπασμών και διασφαλίσεως γεωπολιτικών προσβάσεων. Με την Αλβανία ν’ αποβαίνει χρήσιμο (και κρίσιμο) εργαλείο έωλων εθνικιστικών παροξυσμών. Των οποίων τα παράγωγα μπορεί ν’ αποβούν έως και μοιραία για τη σύνολη περιοχή. Κι αυτά αποτελούν τον όμορο κύκλο αυτών των διαλυτικών τάσεων. Οι οποίες βεβαίως δεν μπορεί να εκδηλώνονται και να συντηρούνται χωρίς συνδρομή δυνάμεων που επωφελούνται αναλόγως. Γιατί επέκεινα του ευρωκεντρικού τοπίου, παρόμοιες συνθήκες αναπτύσσονται αφενός στα ευρασιατικά κράσπεδα (βλ. Ουκρανία) και αφετέρου στο μεσανατολικό αραβοϊσλαμικό τόξο. Με πιο πρόσφατο το δημοψήφισμα γι’ ανεξαρτητοποίηση του Ιρακινού Κουρδιστάν. Και τον υπό εξέλιξη πολυτεμαχισμό του συριακού ερειπιώνα.
Ολα όσα συντελούνται, δεν αποτελούν για την Ελλάδα εξελίξεις που μπορεί να τις θεάται κάποιος «εκ του μακρόθεν» κι εκ του ασφαλούς. Γιατί και τα «μακρόθεν» (και τα βαλκανικώς εγγύτερα) συνεπιδρούν στα καθ’ ημάς άμεσα. Και συλλειτουργούν με δυναμικές που μπορεί να επιδράσουν τραυματικά κι εδώ. Καθώς: Εάν αυτές οι αποσχιστικές απόπειρες ευοδωθούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, μπορεί ν’ αποβούν πειρασμοί αυτονομιστικών πειραματισμών (με υποκίνηση έξωθεν) στις παρυφές των δικών μας εθνικών ορίων. Οπως Θράκη. Οπου εξόφθαλμα οι τουρκικές μεθοδεύσεις προάγονται αθόρυβα και συστηματικά. Και όπως βορειοδυτικότερα. Οπου εκδηλώνονται ακόμη και απροκάλυπτες αλβανικές βλέψεις. Με κλιμακούμενο το σύνδρομο «Τσαμουριάς». Οπόταν και δεν αποτελεί κινδυνολογία οποιαδήποτε σύσταση για επαγρύπνηση. Με ψυχραιμία και προσήλωση στον ευρωπαϊκό ενοποιητικό πυρήνα.