Οι διαπραγματευτές της Ευρωπαϊκής Eνωσης δεν βλέπουν μεγάλη πρόοδο στον νέο γύρο των συνομιλιών για το Brexit που ξεκινά τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες, ούτε την επόμενη εβδομάδα, όταν η Τερέζα Μέι θα παρευρεθεί στην ευρωπαϊκή σύνοδο, ωστόσο και πάλι οι ηγέτες θα μπορούσαν να τείνουν «χείρα βοηθείας» στη βρετανίδα πρωθυπουργό, όπως πιστεύουν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι.

Σε μια ένδειξη των χαμηλών προσδοκιών που υπάρχουν, οι διαπραγματεύσεις που ξεκινούν αργά σήμερα στις Βρυξέλλες έχουν περιορισμένο πρόγραμμα. Σε αντίθεση με τους τέσσερις προηγούμενες γύρους, ο Βρετανός υπουργός για το Brexit Ντέιβιντ Ντέιβις δεν αναμένεται στην αρχική παρά μόνο στην τελική συνέντευξη Τύπου με τον Ευρωπαίο διαπραγματευτή Μισέλ Μπαρνιέ την Πέμπτη. Η Τετάρτη είναι κενή στο πρόγραμμα.

Αυτό δεν προοιωνίζει «θαύματα» σε βασικά θέματα του διαζυγίου, στα οποία ο επικεφαλής του Μπαρνιέ λέει ότι χρειάζεται οι 27 ηγέτες της ΕΕ να συμφωνήσουν για να ανοίξουν οι συνομιλίες που επιθυμεί η Μέι, αναφορικά με μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μετά το Brexit, όταν θα συναντηθούν όλοι μαζί στις Βρυξέλλες την επόμενη Πέμπτη και Παρασκευή.

Η πρωθυπουργός προσέφερε κάποιες παραχωρήσεις στην ομιλία που εκφώνησε πριν από δύο εβδομάδες στη Φλωρεντία. Ωστόσο, στις συνομιλίες που ακολούθησαν έμειναν μεγάλα κενά στα τρία βασικά θέματα για τα οποία η ΕΕ ζητά «σημαντική πρόοδο» πριν ο Μπαρνιέ να μπορέσει να αναφερθεί στο τι θα συμβεί μετά την αποχώρηση της Βρετανίας ύστερα από 18 μήνες.

Ωστόσο, η αντίδραση που αντιμετωπίζει η Μέι μέσα στο δικό της κόμμα, απέναντι σε ένα συμβιβασμό, είναι τέτοια που πολλοί Ευρωπαίοι διπλωμάτες πιστεύουν ότι οι ηγέτες μπορεί να της δώσουν κάποια ελπίδα στη σύνοδο για να την βοηθήσουν να αντιμετωπίσει τις εκκλήσεις να αποχωρήσει απλά η Βρετανία χωρίς συμφωνία – μια πιθανότητα για την οποία οι Ευρωπαίοι ούτως ή άλλως προετοιμάζονται.

«Εικάζω ότι οι ηγέτες θα προσπαθήσουν να βρουν κάποια θετικά στοιχεία», δήλωσε υψηλόβαθμος διπλωμάτης στο Reuters, λέγοντας ότι στη Μέι μπορεί να δοθούν ελπίδες για μια κοινή πλατφόρμα για μια συμφωνία προκειμένου η επόμενη προγραμματισμένη σύνοδος, στα μέσα Δεκεμβρίου, να επικυρώσει τις εμπορικές συμφωνίες.

Αυτή την εβδομάδα ίσως υπάρξει περαιτέρω πρόοδος στη συμφωνία για τα δικαιώματα των ξένων πολιτών. Ωστοσο, λίγοι είναι εκείνοι που βλέπουν πρόοδο στο θέμα των χερσαίων συνόρων στην Ιρλανδία ή στο ακόμα δυσκολότερο ζήτημα για το πόσο θα πληρώσει η Βρετανία για να αποχωρήσει.

Ενθάρρυνση για τη Μέι

Το Reuters συνομίλησε με περισσότερους από 12 υψηλόβαθμους αξιωματούχους και διπλωμάτες της ΕΕ και ούτε ένας εξ αυτών δεν αναμένει η σύνοδος της επόμενης εβδομάδας να ξεκινήσει τις συνομιλίες για τη μελλοντική εμπορική σχέση. Παράλληλα, λίγο είναι εκείνοι που αποκλείουν ότι οι εταίροι της Μέι ίσως της δώσουν κάποιες διαβεβαιώσεις ότι αυτό θα συμβεί σύντομα.

«Είναι σε δύσκολη κατάσταση, εάν πάει εκεί και δεν υπάρχει τίποτα απτό από τη δική μας πλευρά», δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος της ΕΕ, λέγοντας ότι οι κυβερνήσεις χρειάζεται να διατηρήσουν τη δυναμική για μια συμφωνία που θα αποτρέπει το νομικό χάος σε όλη την Ευρώπη. «Θα προσπαθήσουμε να είμαστε ουδέτεροι, ίσως ακόμα και να προσφέρουμε μια ενθαρρυντική γραμμή για να παραμείνουμε ενεργοί».

Σε κάθε περίπτωση, οι κυβερνήσεις γίνονται ολοένα και πιο επιφυλακτικές απέναντι στην όποια απόπειρα των Βρετανών διαπραγματευτών να διασπάσουν τη μέχρι τώρα εικόνα της ισχυρής ενότητας ενώ δεν θέλουν να δώσουν την εντύπωση ότι είναι ήπιοι απέναντι στη Μέι, παρότι φαίνεται να την συμπονούν για την ‘άσκηση ισορροπίας’ που αντιμετωπίζει στο εσωτερικό της χώρας της.

Την Παρασκευή, απεσταλμένοι από πολλές χώρες της ΕΕ, περιλαμβανομένων της Γερμανίας και της Γαλλίας, αντιτάχθηκαν στις προτάσεις των διαπραγματευτών να ξεκινήσει ίσως μια προκαταρκτική συζήτηση του τι θα συμβεί ακριβώς στη μεταβατική περίοδο αμέσως μετά το Brexit.

«Αυτή η κατάσταση δεν αποτελεί λόγο να χαλαρώσει η Κομισιόν τις κατευθυντήριες γραμμές της», δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος από ισχυρή χώρα της ΕΕ για τα εσωτερικά προβλήματα της Μέι. «Πιστεύω ότι πραγματικά χρειάζεται μια συμφωνία, αλλά δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη διαπραγματευτική μας στάση λόγω αυτού».

Σε κάθε περίπτωση, αρκετοί διπλωμάτες δήλωσαν ότι οι ηγέτες μπορεί να χαλαρώσουν τη στάση για τις μεταβατικές συνομιλίες έως την επόμενη εβδομάδα. Οι ηγέτες λένε ότι δεν θα διαπραγματευθούν απευθείας με τη Μέι και θέλουν να περάσουν τα πάντα από τον Μπαρνιέ. Ωστόσο, οι ισχυροί εταίροι της Μέι ίσως δυσκολευθούν να κάτσουν ήσυχα και να την δουν να αποτυγχάνει, προκαλώντας περαιτέρω αναταραχή στη Βρετανία.

«Οι ηγέτες θέλουν να ηγούνται, θέλουν να γράφουν ιστορία», δήλωσε άλλος υψηλόβαθμος διπλωμάτης της ΕΕ, που είπε ότι οι συμμετέχοντες στη σύνοδο μπορεί να παρεκκλίνουν των συμβουλών που τους δόθηκαν από τους δικούς τους αξιωματούχους. «Ποιος μπορεί να πει ότι απλά δεν θα δηλώσουν, Οκ, ας τελειώνουμε με αυτό;»