ΔΝΤ και ευρωπαίοι δανειστές προετοιμάζονται για έναν ακόμα γύρο πινγκ-πονγκ μέτρων – χρέους, με την ελληνική κυβέρνηση να απειλείται άμεσα με απαιτήσεις ταχύτερης εφαρμογής των ήδη ψηφισμένων περικοπών σε συντάξεις και αφορολόγητο αλλά και μετάθεσης στο μακρινό 2023 των όποιων πιθανοτήτων ενεργοποίησης αντίμετρων.
Με φόντο τις προβλέψεις του ΔΝΤ, σύμφωνα με τις οποίες το πρωτογενές πλεόνασμα του 2018 δεν πρόκειται να ξεπεράσει το 2,2% του ΑΕΠ όταν το ευρωπαϊκό Μνημόνιο απαιτεί 3,5% του ΑΕΠ, η γενική διευθύντρια Κριστίν Λαγκάρντ κράτησε αποστάσεις από «νέα» μέτρα πετώντας το μπαλάκι στους ευρωπαίους εταίρους για το θέμα του χρέους.
KANENA METPO. «Δεν ζητάμε κανένα νέο μέτρο, πέρα από αυτά που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα» ανέφερε η Λαγκάρντ από την Ουάσιγκτον, όπου αύριο συναντάται με τους Ευκλείδη Τσακαλώτο και Γιώργο Χουλιαράκη. Αναφορά στον χρόνο υλοποίησης των ήδη ψηφισμένων μέτρων, που συνιστά τον πραγματικό κίνδυνο, δεν έκανε. Αναγνώρισε όμως τις «τεράστιες προσπάθειες που έχουν γίνει από τον ελληνικό λαό» και τόνισε ότι «έχουμε συμφωνήσει σε ένα πρόγραμμα το οποίο υπόκειται πάντα στην απαίτηση για ελάφρυνση χρέους».
Η καταρχήν συμφωνία για νέο πρόγραμμα με την Ελλάδα, η οποία επικυρώθηκε τον περασμένο Ιούλιο από το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ, δεν αφήνει κανένα περιθώριο παρερμηνειών. Το Ταμείο επιμένει στην πρόβλεψή του, σύμφωνα με την οποία το επόμενο έτος το πρωτογενές πλεόνασμα δεν πρόκειται να ξεπεράσει το 2,2% του ΑΕΠ, όταν το πρόγραμμα με τον ESM απαιτεί πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.
«Εάν η Ελλάδα εκπληρώσει απολύτως τις δεσμεύσεις πολιτικής και επιτύχει τους δημοσιονομικούς στόχους που έχουν τεθεί από το Ταμείο, αλλά όχι αυτούς του ESM, οι ευρωπαίοι εταίροι έχουν συμφωνήσει ότι οι εκταμιεύσεις κεφαλαίων από τον ESM θα συνεχίσουν κανονικά και οι δημοσιονομικοί στόχοι του ESM θα αναθεωρηθούν». Το ερώτημα το οποίο προκύπτει είναι ποιος υπουργός Οικονομικών της ευρωζώνης θα συναινέσει σε κούρεμα του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος για την Ελλάδα το 2018, χωρίς να βγουν από τη φαρέτρα των ήδη ψηφισμένων μέτρων οι μειωμένες κατά έως και 18% συντάξεις και το συμπιεσμένο στα 5.700 ευρώ αφορολόγητο. Πολύ περισσότερο, αν στην καρέκλα του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε κάθεται ένα στέλεχος των Φιλελευθέρων του FDP με τις γνωστές θέσεις για την Ελλάδα.
ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ. Η παραπομπή άλλωστε από την Κριστίν Λαγκάρντ στα συμφωνηθέντα με την Ελλάδα τον περασμένο Ιούλιο, στο πλαίσιο του Stand By Arrangement, προδιαγράφει τις εξελίξεις. Νέα μέτρα, πέραν των όσων έχουν ψηφιστεί, το Ταμείο δεν προτίθεται να ζητήσει και αυτό είναι ξεκάθαρο. Την επίσπευση εφαρμογής των ψηφισμένων μέτρων όμως την έχει βάλει ήδη στο τραπέζι.
Η συμφωνία με τους Ευρωπαίους προβλέπει την περικοπή των συντάξεων έως και κατά 18% το 2019 και τη μείωση της έκπτωσης φόρου κατά 650 ευρώ από το 2020. Τα αντίμετρα, εφόσον επιτυγχάνονται οι δημοσιονομικοί στόχοι, θα εφαρμοστούν το 2019 και το 2020 επίσης.
Στη συμφωνία με το ΔΝΤ, το πλαίσιο είναι ήδη τελείως διαφορετικό. Περιγράφοντας στο εδάφιο 16 τα μέτρα με τα οποία θα επιτευχθεί ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, το κείμενο του ΔΝΤ αναφέρει ειδικά για τη μείωση του αφορολογήτου: «Η μεταρρύθμιση η οποία αναμένεται να αποδώσει 1% του ΑΕΠ έχει νομοθετηθεί με εφαρμογή το 2020. Η μείωση μπορεί να γίνει το 2019, εφόσον η εμπροσθοβαρής εφαρμογή του μέτρου κριθεί απαραίτητη από το Ταμείο για την επίτευξη του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ το 2019. Στην πράξη, το προσωπικό του Ταμείου αναμένει η μεταρρύθμιση να εφαρμοστεί πλήρως το 2019».
Οσο για τα αντίμετρα, δεν χωρά καμία αμφιβολία για το εάν το ΔΝΤ προτίθεται να δεχθεί εφαρμογή τους το 2019 και το 2020. «Κατά τη βασική εκτίμηση του προσωπικού του Ταμείου, αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα εφαρμοστούν το νωρίτερο το 2023» αναφέρεται επίσης ξεκάθαρα στο Μνημόνιο με το ΔΝΤ.
Από τη χθεσινή συνέντευξη της Κριστίν Λαγκάρντ βγήκαν και χρήσιμα συμπεράσματα για το εάν το ΔΝΤ προτίθεται να εγκαταλείψει το ελληνικό πρόγραμμα, ή ευρύτερα την παρουσία του στην ευρωζώνη, μέσω της Ελλάδας.

ΓΙΑ ΤΟΝ ESM. Σε ερώτηση για το εάν αισθάνεται φόβο μήπως χαθεί η επιρροή του ΔΝΤ από τη σχεδιαζόμενη μετεξέλιξη του ESM σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, η Κριστίν Λαγκάρντ ήταν ξεκάθαρη. «Δεν έχω κανένα φόβο, μόνο προσδοκίες» είπε, σημειώνοντας πόσο χρήσιμη είναι η συνεργασία ανάμεσα στην Ευρώπη και στο ΔΝΤ. Σε κάθε περίπτωση, ανέφερε, «όλοι θεωρούν ότι το καθήκον του ΔΝΤ είναι να βρίσκεται στο κέντρο, στο παγκόσμιο δίχτυ ασφαλείας». Με απλά λόγια, κάθε άλλο παρά το ΔΝΤ ετοιμάζεται να εγκαταλείψει την παρουσία του στην ευρωζώνη μέσω του ελληνικού Μνημονίου.