Nα διαφυλάξουν τη συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, κάλεσε τις ΗΠΑ η Κίνα, με δεδομένο ότι την Παρασκευή αναμένεται ότι ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ θα μιλήσει σχετικά με την τύχη αυτής της συμφωνίας που συνήφθη το 2015.
«Πιστεύουμε πως αυτή η συμφωνία είναι σημαντική για να διασφαλισθούν το διεθνές καθεστώς της μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων καθώς και η ειρήνη και η σταθερότητα της περιοχής. Ελπίζουμε πως όλα τα μέρη θα συνεχίσουν να διαφυλάσσουν και να εφαρμόζουν αυτή τη συμφωνία», δήλωσε μιλώντας στους δημοσιογράφους η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Χούα Σουνγίνγκ.
Η εκπρόσωπος διευκρίνισε πως ο κορυφαίος αξιωματούχος της κινεζικής διπλωματίας Γιανγκ Τιεσί αναφέρθηκε στο θέμα αυτό στη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχε την Πέμπτη με τον αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον.
Ενδεχόμενη αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν θα σημάνει το τέλος αυτής της διεθνούς συμφωνίας, δήλωσε την Παρασκευή ο πρόεδρος του ιρανικού κοινοβουλίου Αλί Λαριτζανί, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.
Ο Λαριτζανί, ο οποίος βρίσκεται στην Αγία Πετρούπολη για ένα διεθνές κοινοβουλευτικό φόρουμ, δήλωσε επίσης πως ενδεχόμενη αποχώρηση της Ουάσινγκτον από την πυρηνική συμφωνία θα μπορούσε να οδηγήσει σε παγκόσμιο χάος, μετέδωσε το TASS.
Το Ιράν ελπίζει πως η Ρωσία θα διαδραματίσει έναν ρόλο για να επιλυθεί το ζήτημα γύρω από την πυρηνική συμφωνία, δήλωσε ο Λαριτζανί κατά τη συνάντησή του με τον Βιάτσεσλαβ Βολόντιν, τον πρόεδρο της Δούμας, της κάτω βουλής του ρωσικού κοινοβουλίου, όπως μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax.
Την συμφωνία που έχει στόχο να εμποδίσει την Τεχεράνη να αποκτήσει πυρηνικά όπλαέχουν υπογράψει με το Ιράν, η Γερμανία, οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Βρετανία, η Ρωσία και η Κίνα το 2015.
Ο αμερικανός πρόεδρος ενδέχεται να αρνηθεί να «επιβεβαιώσει» ότι η Τεχεράνη σέβεται τις δεσμεύσεις της βάσει των όρων της συνθήκης, παρά τις διαβεβαιώσεις της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA) ότι αυτό συμβαίνει.
Η «μη επιβεβαίωση» θα έστελνε την μπάλα στο αμερικανικό Κογκρέσο: οι κοινοβουλευτικοί θα είχαν τότε 60 ημέρες για να αποφασίσουν αν θα επιβάλουν και πάλι ή όχι τις κυρώσεις που έχουν αρθεί από το 2015. Μια επιστροφή των κυρώσεων θα σήμαινε ξεκάθαρα τον θάνατο αυτής της συμφωνίας.
Ο πρόεδρος Τραμπ θα παρουσιάσει το σχέδιο του για το Ιράν στη διάρκεια ομιλίας του στον Λευκό Οίκο στις 12:45 (τοπική ώρα, 19:45 ώρα Ελλάδας), μετά από εβδομάδες επεξεργασίας και πολλαπλές εσωτερικές συζητήσεις μεταξύ των στελεχών που συμμετέχουν στο επιτελείο εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με την άποψη Αμερικανών αξιωματούχων, ο Τραμπ αναμένεται ν’ ανακοινώσει ότι δεν θα επιβεβαιώσει τη συμμόρφωση του Ιράν με τη συμφωνία για το πυρηνικό του πρόγραμμα που υπογράφτηκε το 2015 και την οποία και έχει χαρακτηρίσει ως “την χειρότερη συμφωνία όλων των εποχών”, εκτιμώντας ότι δεν εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα των ΗΠΑ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος βρέθηκε αντιμέτωπος με ισχυρότατες πιέσεις –τόσο από το εξωτερικό όσο και από το εσωτερικό– από τότε που έγινε αντιληπτή η πρόθεσή του για αποχώρηση των ΗΠΑ από την διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, καθώς μία τέτοια εξέλιξη εκτιμάται ότι θα υπονομεύσει το διεθνές κύρος της χώρας.
Ο ίδιος έχει επιβεβαιώσει την εφαρμογή της συμφωνίας δύο φορές, ενώ σύμβουλοι του δήλωσαν ότι δεν προτίθεται να το πράξει για τρίτη φορά. Στην περίπτωση μη επιβεβαίωσης της συμφωνίας από τον Αμερικανό πρόεδρο, το Κογκρέσο θα έχει στην διάθεσή του χρονικό περιθώριο 60 ημερών προκειμένου να αποφασίσει αν θα επιβάλει στο Ιράν εκ νέου τις κυρώσεις που έχουν αρθεί.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικής Ασφάλειας στην Βουλή των Αντιπροσώπων Μάικλ Μακόλ δήλωσε στο Reuters ότι κατά την άποψή του ο Τραμπ “είναι πιθανό να μην αποχωρήσει τελείως από το πλαίσιο εφαρμογής της συμφωνίας, αλλά δεν θα επιβεβαιώσει την τήρησή της από τον Ιράν.”
Από την άλλη μεριά, οι διεθνείς επιθεωρητές δηλώνουν ότι το Ιράν τηρεί τους όρους της συμφωνίας, όμως ο Αμερικανός πρόεδρος υποστηρίζει ότι η Τεχεράνη παραβιάζει το πνεύμα της συμφωνίας και δεν έχει λάβει μέτρα για να περιορίσει το βαλλιστικό της πρόγραμμα, αλλά ούτε και την οικονομική και στρατιωτική υποστήριξή της στην οργάνωση Χεζπολάχ, αλλά και σε άλλες εξτρεμιστικές οργανώσεις.
Ο προσωπάρχης του Λευκού Οίκου Τζον Κέλι στην συνέντευξή του την Πέμπτη δήλωσε ότι η προσέγγιση των ΗΠΑ αναφορικά με το Ιράν, είναι η συνεργασία με τους συμμάχους στην Μέση Ανατολή, προκειμένου ν’ αντιμετωπιστούν οι δραστηριότητες της Τεχεράνης.
Οι ΗΠΑ επιβάλλουν ήδη κυρώσεις εναντίον της δύναμης αλ Κοντς των Φρουρών της Επανάστασης, που είναι αρμόδια για τις επιχειρήσεις τους στο εξωτερικό και για την στρατιωτική υπηρεσία Πληροφοριών.
Η διεθνής συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει υπογραφεί από τις ΗΠΑ, την Γαλλία, την Γερμανία, την Ρωσία, την Κίνα, την ΕΕ, και προβλέπει περιορισμό των πυρηνικών δραστηριοτήτων του Ιράν με αντάλλαγμα τη σταδιακή άρση των κυρώσεων εναντίον του.
